In het weekend van 23 en 24 september 2023 werd het Wandelfestival Tocht om de Noord georganiseerd. Dit jaar was de startplaats Bourtange. Wij waren de voorgaande vrijdag al in Bourtange gearriveerd. Daar hadden we een overnachting geboekt in het plaatselijke hotel. Omdat ik herstellende ben van een knieblessure had ik de voorgaande dinsdag een rondwandeling vanaf station Driebergen-Zeist gemaakt van 20 km. De daarop volgende donderdag had ik een vervolgconsult bij een fysiotherapeut. Deze gaf groen licht om met het wandelfestival mee te doen. Wij hadden gekozen voor de 25 km route. Zaterdags was deze 27 km lang en voerde naar de Duitse plaats Rheede. Zondags was deze 23 km lang en voerde naar Vlagtwedde. Zowel op zaterdag 23 september als op zondag 24 september was het ruim 600 meter lopen van ons overnachtingadres naar de startlocatie. Hoewel wij beiden een zelfde starttijd van 7.45 uur hadden, liepen we ons eigen tempo. Bourtange werd in noordoostelijke richting verlaten over het Smokkelpad. Na een km werd de Redoute Bakoven bereikt.



Net buiten Bourtange ligt in het vlakke en lege landschap ineens een grasdijkje en een sluisje. In 1742 werd dit Soldatendijkje en een sluis aangelegd zodat het water beter vastgehouden kon worden in het gebied. Het sluisje, onderdeel van een veldschans, werd bewaakt door soldaten. Vroeger heerste hier een en al dreiging, nu is het een subliem en bijna lieflijk stukje wandelpad over een grasdijkje waar je in de herfst nog volop de steenanjer ziet. Het bloemetje stippelt het gras hier en daar roze. Het is een zeldzame en beschermde plant, die je elders in Nederland nauwelijks meer ziet.

Dit mooie grasdijkje lieten we rechts liggen. Wij sloegen iets verderop rechtsaf en volgden De Rille naar de grens met Duitsland. Na een groot veld met uitgebloeide zonnebloemen kwamen we uit op de Grenzweg die spoedig werd ingeruild voor Vorstrich. Op een splitsing met een picknickbank en dixies sloegen me rechtsaf en volgden nu de wat drukkere Hauptstrasse. Spoedig werd de Hauptstrasse verlaten en volgden we de Hunenweg naar de autobaan A31. Net voor de autobaan stond een koffiekar die lekkere koffie verkocht. Wij kenden deze uitbater van voorgaande jaren. Helaas stond er een lange wachtrij. En omdat ik om de tijd moest denken, vanwege mijn momenteel langzame tempo, besloot ik hier door te lopen. Ik trof hier Coos die meer geluk had met de bestelling en niet lang hoefde te wachten voor haar koffie. Inmiddels had zij de koffie op.



De kaart gaf voor deze omgeving aan dat het Wildenis heette. Zowel het gebied als de straat waar we op liepen en ook twee zijstraten hadden deze naam hier wel met toevoeging van respectievelijk I, II of III.
Na de autobaan liepen we naar en door Vogelschutzgebiet Flaar. We kwamen langs de Flaarsee. Deze see (meer) kon wel bekeken worden door een vogelkijkscherm.
Over de Flaarweg werd de rand van Rhede bereikt. De bebouwde kom van Rhede werd vooralsnog niet betreden. Langs de Zuid- en westkant liepen we langs Rhede om bij de Kirchstrasse de bebouwde kom van Rhede toch binnen te lopen. We slingerden wat door Rhede maar er was haast geen kip te bekennen. We vroegen ons af wat toch bedoeld werd met Gastfreundschaft. Bij het Landwirtschafts Museum was een rustmogelijkheid. Ook hier stond een lange rij wachtende voor een kop koffie of thee waardoor we besloten hier voorbij te lopen. We liepen wel door het museum. We gingen door de achterkant naar binnen en aan de voorkant liepen we er uit.



Daarna kwamen we bij de Sint Nicolaus kerk en bezichtigden deze van binnen. Daarna liepen we naar de supermarkt Nahe & Frisch. Voor de ingang was een bakker waar we koffie konden krijgen en iets lekkers erbij. Voordat Rhede werd verlaten kwamen we nog langs de Alte Rheder Kirch, die we ook van binnen bezichtigden. Er stonden geen stoelen meer in deze kerk. Wel waren er nog een paar oude beelden.



Buiten Rhede liepen we nog een paar km door Vogelschutzgebiet Flaar. Daarop werd koers gezet naar bosgebied Borsumer Berge. Net als in Nederland waar elke molshoop de naam berg krijgt, was hier de hoogste top 15 meter. Op weg naar Neurhede werd de autobaan A31 overgestoken. Het lichte druppelen ging nu over in regen en de poncho moest tevoorschijn worden gehaald. Er was regen voorspeld. Het was echt opvallend hoeveel wandelaars een poncho of iets dergelijks hadden meegenomen. In Neurhede was een rustmogelijkheid. Vlak voor het verlaten van Neurhede kwamen we langs het gebouw van een schietvereniging. Buiten stond een mogelijkheid om te schuilen. Er was namelijk nog een tweede bui in aantocht. Aangezien die tweede bui langer duurde dan verwacht, besloot ik de poncho opnieuw aan te doen en verder te lopen. Ik trof hier kort tevoren een wandelaar uit Hoogezand die ik nog niet zo lang geleden op station Utrecht-Centraal trof en een week later bij de Betuwse Torentocht trof ik hem opnieuw in Kerk-Avezaath. Geachte lezers, u kan uit het laatste opmaken dat ik dit verslag niet meteen na deze wandeldag heb gemaakt, maar dit even terzijde.



Vlak voor de grens stond een dame van de organisatie met de vraag hoe we het vonden om weer in Nederland te zijn. Ik zei dat we nog in Duitsland waren en dat iets verderop Nederland was. U bent goed geïnformeerd kreeg ik als antwoord. Niet dat ik daar bekend ben, maar vlak daarvoor had ik op de kaart gezien waar de grens liep. Nu volgden we Linie Abeltjeshuis.



Abeltjes Huis was de naam van een eeuwenoude boerderij annex herberg. In vroegere tijden deed deze dienst als rust- en overnachtingsplek voor reizigers die van en naar het Duitse achterland Westfalen trokken. De oude heirweg (heerweg) van Groningen naar Münster passeerde hier de grens. Na de inval van de Franse troepen in 1795 werd ook de vesting Bourtange door hen veroverd. Ten oosten van Bourtange werd ter verdediging een linie aangelegd met diverse verdedigingswerken. Het Abeltjeshuis vormde een lastig punt in deze verdedigingszone. De verdedigingslinie ten oosten van Abeltjeshuis werd om strategische redenen aangelegd. Na de opheffing van de vesting Bourtange verloor de verdedigingslinie haar functie. Het Groninger Landschap wist het gebied in 1936 te verwerven. Diverse onderdelen van de verdedigingslinie zijn nog goed in het landschap te herkennen: de 637 meter lange liniedijk en de plaatsen waar de bastions, de redans (vestingwerk) en de redoute Bakoven hebben gelegen.



Aan het einde voerde de route nog door het centrum van Bourtange. Rond 17.15 uur werd de finish bereikt. Daarmee had ik de tocht in 9½ uur afgelegd.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.