Bij de voorbereiding van deze wandeling kwam ik er achter dat het .gpx bestand ongeveer 1800 waypoints bevatte. Met mijn smartphone heb ik geen probleem om dit bestand te uploaden. Maar mijn Garmin GPS 60 csx heeft daar wel problemen mee. Die kan per route maximaal 400 punten bevatten. Daarop heb ik met hulp van afstandmeten.nl het .gpx bestand in 5 apart bestanden verdeeld.

Op dinsdag 18 juli begon ik aan de Utrechtse Mountain Trail. Met de auto reed ik naar begraafplaats Rusthof te Leusden en parkeerde daar de auto. Vandaar reed ik met bus 19 naar station Amersfoort waar de start van de trail is.

De wandeling voert o.a. langs:

1. de Bergkerk

2. Tolerantiepoort
Een stalen poort in de vorm van een hart met ogen. De poort vertegenwoordigt een droom om alles wat dicht zit weer open te gooien, waardoor er mooiere verbindingen in de samenleving ontstaan. De poort laat zien dat je scherp kunt kijken, soms een oogje dicht kunt knijpen en dat door de hand te geven het hart opengaat. Contact is de sleutel waarmee de poort opengaat.

3. Belgenmonument
Het Belgenmonument is in omvang het grootste monument van Nederland!
Het Belgenmonument is een monument op de Amersfoortse Berg. Het monument is een geschenk van de Belgen aan Nederland als dank voor de opvang van de geïnterneerde militairen en hun gezinnen tijdens de Eerste Wereldoorlog. De Belgische architect Huib Hoste maakte een ontwerp voor de beoogde plek op de Amersfoortse Berg, ruim drieënveertig meter hoog. In 1917 werd gestart met de werkzaamheden. De bouw zou tot het voorjaar van 1919 duren. De officiële overdracht heeft lang op zicht laten wachten, pas op 22 november 1938 vond de officiële plechtigheid plaats.
Bij het monument hoort een fraai aangelegde tuin, inclusief bloembakken aan de gevels en een fontein met meerdere sproeiers. De tuin is ontworpen door Belgische tuinarchitect Louis van der Swaelmen. Het ontwerp van de tuin is aangepast aan de architectuur, de sfeer en het karakter van het monument. De tuinarchitect wilde een geordende tuin met een natuurlijke tuin verenigen. Vandaar de combinatie van rechte tuinpaden met strakke ligusterhagen, gras, heide en het omliggende bos.

4. voormalige Rijks Opvoedings Gesticht
Het complex van het Rijksopvoedingsgesticht voor Jongens, bestaande uit het hoofdgebouw, directeurs- en onderwijzerswoningen, werd in 1908 naar ontwerp van W.C. Metzelaar op de Amersfoortse Berg gebouwd. Het complex werd vormgegeven in een overgangsarchitectuur met elementen uit neo-renaissance en chaletstijl. Het betrof een bijzondere instelling, aangezien het geen strafinrichting was, maar een instelling voor heropvoeding van jongens die met Justitie in aanraking waren gekomen. Dit gebouw was het eerste voorbeeld van deze vooruitstrevende denkwijze, die in 1905 in de wetgeving werd vastgelegd. Het opvoedingsgesticht werd gezien als een leerschool en had plaats voor 144 jongens.
Opmerkelijk is het ontbreken van typische gevangeniskenmerken, zoals muren, hekken en tralies bij de representatieve delen van het complex. De opzet van het complex is open en ruimtelijk, dit om de relatie met de maatschappij te benadrukken. De bouw van villa's en dienstwoningen sloot goed aan bij de parkachtige villabebouwing op de Amersfoortse Berg. Dat het hoofdgebouw ook en vooral een gevangenisfunctie had, bleek alleen uit de achter het hoofdgebouw gelegen vleugels, die voorzien waren van getraliede vensters en door de vleugels haaks op elkaar te ontwerpen ontstonden vier open, geheel van de buitenwereld afgesloten binnenplaatsen.

5. oude watertoren
De vrijstaande watertoren op de Amersfoortse Berg, die op korte afstand aan de zuidzijde van de Utrechtseweg is gesitueerd, werd in 1912 in opdracht van het Gemeente Waterleiding Bedrijf gebouwd. Omdat de toren op een relatief hoog gelegen punt werd gesitueerd (44m boven NAP) ontbrak de noodzaak een hoge toren te ontwerpen. Dit leidde tot een vrij zeldzame, gedrongen vorm.
Aanleiding tot de bouw vormde de onvrede over de waterkwaliteit die de Utrechtse Waterleiding-Maatschappij vanaf 1890 vanuit Soesterberg leverde. Aangezien de concessie aan de UWM niet het alleenrecht gaf, ontstond de vrij unieke situatie, dat er sprake was van twee concurrerende waterleidingmaatschappijen.


6. monument Koedriest
Het monument ‘Koedriest’ in Leusden is opgericht ter nagedachtenis aan de 23 Sovjet-krijgsgevangenen die in Kamp Amersfoort zijn overleden en de 77 Sovjet-krijgsgevangenen die in de nabijheid van het kampterrein op 9 april 1942 door de bezetter zijn gefusilleerd.
De Sovjetsoldaten waren een half jaar eerder als krijgsgevangenen het Kamp Amersfoort binnengebracht, nadat ze een vreselijke tocht van veertien dagen in veewagens hadden doorgemaakt. Tijdens de reis hadden ze geen voedsel gekregen. Op de dag van hun aankomst (27 september 1941) moesten zij in optocht naar het kamp lopen. Ze werden de gehele stad doorgevoerd om de Amersfoortse burgers te laten zien hoe deze ‘lagere mensen’ eruitzagen. De inwoners van Amersfoort reageerden geschokt. Toen zij probeerden de uitgehongerde Russen water en brood te geven, verhinderde de bezetter dit. In het kamp aangekomen, werden de 100 Russische krijgsgevangenen slecht behandeld. Ze moesten heel lang in de Rozentuin staan, die met prikkeldraad was afgerasterd. In de periode tussen 27 september 1941 en 9 april 1942 zijn 23 Sovjetsoldaten overleden door honger en mishandeling.
In de vroege ochtend van 9 april 1942 zijn de laatste nog in leven zijnde 77 Sovjet-krijgsgevangenen gefusilleerd. Decennialang is gedacht dat 77 Sovjetsoldaten die krijgsgevangen waren in Kamp Amersfoort op 9 april 1942 waren doodgeschoten op de plek van het monument dat aan hen is gewijd: Koedriest. Dit was de op een na grootste massa-executie ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Uit onderzoek door Nationaal Monument Kamp Amersfoort is echter gebleken dat die executieplek en bijbehorend graf honderden meters verderop lagen.
De recente ontdekking van een naoorlogs overzicht van gelokaliseerde graven van het Nederlandse leger en grondige analyse van naoorlogse verklaringen van leden van het executiepeloton wees uit dat die Sovjets zijn doodgeschoten en begraven nabij de plek waar nu hole 9 ligt van Golfclub De Hoge Kleij. Dat betekent ook dat op de plek Koedriest (door de nazi’s Untermenschenfriedhof genoemd) naast de eerder overleden 23 Sovjet-krijgsgevangenen ook 57 Joodse slachtoffers van Kamp Amersfoort begraven lagen. In Kamp Amersfoort zaten ongeveer 2.500 Joden gevangen, waarvan er 78 ter plekke zijn vermoord; de overige werden gedeporteerd en vermoord in Auschwitz, Mauthausen en Sobibor als slachtoffer van de Holocaust. De Joodse lichamen zijn ongeïdentificeerd herbegraven op de Joodse begraafplaats aan de Soesterweg in Amersfoort; de stoffelijke resten van de anonieme Sovjet-slachtoffers zijn na de oorlog herbegraven op het Sovjet Ereveld naast begraafplaats Rusthof in Leusden.

7. kamp Amersfoort
Nationaal Monument Kamp Amersfoort, gelegen op de grens van Leusden en Amersfoort, houdt de herinnering in stand van het leed dat ca. 47.000 gevangenen moesten doorstaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. In dit concentratiekamp heerste een mensonterend regime van honger, mishandeling, dwangarbeid en executies.
Van oorsprong was Kamp Amersfoort een kazerneterrein van het Nederlandse leger. Vanaf augustus 1941 werden er door de nazi’s verschillende groepen opgesloten, zoals verzetsstrijders, ontduikers van de Arbeitseinsatz, communisten, gijzelaars, (vermeende) criminelen zoals zwarthandelaren, slachtoffers van razzia’s, ca. 2.500 Joden, 271 Amerikaanse staatsburgers, 123 Jehovah’s getuigen en 100 Sovjet-krijgsgevangenen. 359 gevangenen tekenden onder dwang een contract als SS-Frontarbeiter en belandden zo aan het Oostfront. Leden van twee beroepsgroepen werden wegens collectief verzet opgesloten, ca. 400 politiemannen en ca. 300 artsen. Naar schatting driekwart van de gevangenen werd naar andere kampen doorgevoerd voor dwangarbeid, waarvan velen nooit zijn teruggekeerd.
Op de historische plek is in 2004 is een herinneringscentrum gerealiseerd en in 2021 een grote museale presentatie. Daar wordt het verhaal verteld aan de hand van objecten, foto’s, documenten en wisselexposities, in samenhang met de monumenten en zichtbare sporen in het buitenterrein.

Bij de Kappeyne van de Cappellolaan had de route naar mijn mening mogelijk ook door het naastliggende bosgebied kunnen lopen. Ik heb dat zelf niet uitgezocht. Zowel aan de kant van de Meester Th. Heemskerklaan als aan de kant van de Ruys de Beerenbroucklaan zag ik een pad het bos ingaan.
Ik vind de route tot nu een schitterend parkoers en alle lof aan de uitzetter(s).



Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor