Bronckhorst en omgeving

Vorden valt onder de gemeente Bronckhorst.

Bronckhorst omvat de plaatsen:
Achter-Drempt, Baak, Bekveld, Bronkhorst, Delden, Dunsborg, Eldrik, Gooi, Halle, Hengelo (gemeentehuis), Hoog-Keppel, Hummelo, Keijenborg, Kranenburg, Laag-Keppel, Linde, Medler, Mossel, Noordink, Olburgen, Rha, Steenderen, Toldijk, Veldwijk, Velswijk, Vierakker, Voor-Drempt, Varssel, Veldhoek, Vorden, Wichmond, Wildenborch, Zelhem.

Vorden is een dorp in de gemeente Bronckhorst, provincie Gelderland, ongeveer 10 km ten zuidoosten van Zutphen.
Tot 2005 was Vorden een zelfstandige gemeente, maar ten gevolge van een gemeentelijke herindeling werd Vorden toen samengevoegd met de buurgemeenten Hummelo en Keppel, Steenderen, Hengelo en Zelhem tot de gemeente Bronckhorst. Gedurende 1976 draagt Vorden het predicaat Parel van Gelderland.
Vorden wordt doorsneden door de weg van Zutphen naar Ruurlo (N319) en door de Baakse beek (ter plaatse ook wel Vordense beek genoemd), die naar de IJssel stroomt. Vorden ligt aan de in 1878 geopende spoorlijn Zutphen-Winterswijk en heeft een station.

Geschiedenis en architectuur

In de Middeleeuwen ontstond Vorden op een aan de "Vordensche" beek gelegen dekzandgebied, vlakbij huis Vorden (zie onder). Het dorp dankt zijn naam vermoedelijk aan het oud-hollandse woord 'voorde' wat doorwaadbare plaats betekende. Het werd in 1235 een zelfstandige parochie.
Het bekendst is Vorden vanwege het feit dat het niet minder dan acht kastelen telt, waarmee het een van de meest kastelen-rijke gemeenten van Nederland is. Huis Vorden staat aan de rand van het dorp, de andere zeven staan er in een kring omheen.

Huis Vorden werd voor het eerst vermeld in 1315. In 1580, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd het geplunderd en dertig jaar later hersteld. In 1976 werd het gerestaureerd en sindsdien fungeert het als raadhuis.
Hackfort werd voor het eerst genoemd in 1324. Na gedeeltelijk verwoest te zijn door een brand in 1586, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd het herbouwd. De huidige voorgevel in Lodewijk XVI-stijl kreeg het in 1788. Tegenwoordig is het opgedeeld in appartementen.
Den Bramel. Van de voor het eerst in 1396 vermelde versie en die uit ongeveer 1645 resteert weinig meer; het huidige gebouw dateert grotendeels uit de periode 1720-1726.
De Kieftskamp, in Lodewijk XV-stijl, werd in 1776 opgetrokken. In 1920 en 1930 werd het uitgebreid.
De Wildenborg is een voormalige havezate, voor het eerst in 1372 genoemd. Na verwoesting in 1490 werd het herbouwd tussen 1523 en 1533. In de 17e eeuw werd het grotendeels gesloopt. De overblijvende poorttoren werd onderdeel van een in 1782 gebouwd nieuw landhuis. De zoon van de opdrachtgevers was de dichter Anthony Staring, die er van 1791 tot 1840 woonde. De verbouwing van 1847 werd in 1931 ongedaan gemaakt.
De Wiersse, voor het eerst genoemd in 1288. Inmiddels vervallen werd het in 1681 herbouwd. In de 18e eeuw en in 1925 onderging het verbouwingen.
Het Onstein, in Lodewijk XIV-stijl, werd gebouwd in 1711 op een plek waar voorheen een herenhuis uit 1613 had gestaan.
Het Medler is een uit de 17e eeuw daterend herenhuis, dat later nog meermalen werd verbouwd.
Het Enzerinck is een in 1835-1836 gebouwd neoclassicistisch landhuis. Het uit 1850 daterende Wientjesvoort heeft dezelfde stijl.


Bronckhorst is een gemeente in de Achterhoek (Gelderland).
De gemeente is in 2005 ontstaan door een gemeentelijke herindeling: de gemeenten Hengelo, Hummelo en Keppel, Steenderen, Vorden en Zelhem fuseerden tot één gemeente met 37.714 inwoners (per 1 januari 2006, bron: CBS). De gemeente is vernoemd naar Bronkhorst, de kleinste stad van Nederland, dat in deze gemeente gelegen is. Echter heeft de gemeente een "C" aan de naam toegevoegd. De naam van het kleinste stadje van Nederland is historisch correct gespeld zonder deze extra letter.