In het weekend van 29 en 30 september 2018 werd het wandelfestival Tocht om de Noord georganiseerd vanuit Winsum in Groningen. Dit jaar had de tocht als thema "De Ploeg".
De Ploeg was een Nederlandse kunstenaarsvereniging, opgericht in 1918 als reactie op het artistieke klimaat in de stad Groningen. Een aantal jongere kunstenaars was van mening dat de mogelijkheden om te exposeren en zich te ontwikkelen te beperkt waren. Zij hoopten door samenwerking tentoonstellingen te kunnen organiseren van de leden en daarnaast kunstenaars en publiek kennis te laten maken met nieuwste ontwikkelingen op het gebied van beeldende kunst, architectuur, literatuur in de vorm van exposities en lezingen. Tot de initiatiefnemers behoorden Jan Wiegers, Johan Dijkstra, George Martens en Jan Altink.
Het tweedaagse wandelfestival Tocht om de Noord op 29 en 30 september 2018 is een culturele ontdekkingstocht waarbij de wandelaar letterlijk de provincie Groningen van binnenuit ontdekt. Peter Velthuis: ‘Academie Minerva stond aan de wieg van De Ploeg, ook zij zullen nu schilderen bij TodN in het kader van 100 jaar De Ploeg.
De centrale verzamelplaats was Winsum. De 40 km lopers liepen zaterdag van Warffum naar Winsum en zondag van Haren naar Winsum. Met bussen werd je vanuit Winsum naar de startplaats gebracht.
Op zaterdag 29 september 2018 was de start vanaf het Hogeland college te Warffum. Bij aankomst wachtten we totdat het licht werd. Rond kwart over zeven begaven wij ons op pad. Al na 400 meter liepen wandelaars verkeerd. Daar waar we LA het Smeltenspad hadden moeten oplopen waren wandelaars voor ons RD gelopen. Ik had de route op mijn GPS staat en net bij de afslag raadpleegde ik de GPS. We kwamen wel op hetzelfde punt uit. Nabij de Hervormde kerk kwamen we bij het openluchtmuseum Het Hogeland. Hier slingerde de route over het terrein van het openluchtmuseum. Wij hadden eerder dit jaar het Pronkjewailpad gelopen er toen was dit openluchtmuseum ook een stempelpost.
Nabij het plaatselijk treinstation werd Warffum verlaten. Nu liepen we ruim een km langs het spoor. Daarbij hadden we mooie vergezicht met een prachtige zonsopkomst. Via buurtschap Wadwerd werd Usquert bereikt. Nog voor het bord van de bebouwde kom van Usquert gaf het visserskoor de Zielrietzangers uit Usquert een optreden.
Als vervolg op het optreden van een aantal (ex) voetballers als gelegenheidskoor op het 75 jarige jubileumfeest van de plaatselijke voetbalvereniging, werd een half jaar daarna op de elfde van de elfde in 1995 officieel het koor opgericht. Deze carnavaleske datum past wel bij het spontane en ongedwongen karakter van de zangersgroep en haar muzikaal trio. De Zielrietzangers ontlenen hun naam aan de afwateringsgeul die het getijdenhaventje van het dichtbij noordelijk van Usquert gelegen Noordpolderzijl verbindt met deWaddenzee; het Zielriet.
Het koor, bestaat voornamelijk uit leden afkomstig uit Usquert met aanvulling van enkele enthousiaste zangers uit de omgeving, en heeft tot nu toe een vrij constant ledental van ruim 20 zangers en 3 accordeonisten. De groep heeft geen dirigent. Door enkele leden zijn alle zangnummers van een eigen tekst voorzien, waarbij men zich van andere koren onderscheidt door uitsluitend in het Gronings te zingen. Bij de optredens wordt een professionele geluidsinstallatie gebruikt. Het koor valt verder op door haar markante presentator met komische noten in de persoon van Jaap Nienhuis, wel bekend als oud-Tv-weerman en van zijn medewerking aan talloze RTV Noord programma’s. Hij kondigt met veel verve het repertoire van eigen nummers aan waarin het vissersleven op de Wadden, het liefdesleven in vreemde havens en de avonturen aan boord op de verre zeeën maar ook het Hogeland wordt bezongen .
Voordat molen Eva werd bereikt, liepen we over de naastliggende begraafplaats. Bij molen Eva hadden we een korte rust. Hier konden we koffie drinken. Ook hier was een muziekgroepje actief. Daarna liepen we door de Sint Petrus en Pauluskerk. Nabij station Usquert werd de bebouwde kom verlaten. Nu volgden we even de Usquerdermaar. Na buurtschap Westerhorn werd de Usquerdermaar overgestoken via een hoogholtje (een hoog bruggetje). Over het Dingsteepad werd koers gezet naar buurtschap Bethlehem. Bij Rottum werd de Rottumermaar overgestoken en vervolgens gevolgd. Bij "binnenkomst" van Rottum kwamen langs een plaquette van Rottum die gemetseld was op een zuil met kloostermoppen uit het oude klooster. Daarna kwamen we bij 't Hoeske van Thais Joapte. Bij dit huisje was een borstbeeld van Jan Boer.
Het is misschien wel het kleinste huisje van Groningen: ’t hoeske van Thais Joaptje. Op het Groninger platteland zijn veel grote en rijke boerderijen te vinden, maar natuurlijk had niet iedereen het geld hiervoor. De minderbedeelden moesten zich zien te redden met een éénkamerwoning als deze. Het huisje is vermoedelijk gebouwd in de achttiende eeuw als diaconiewoning. Bij het bouwen is gebruik gemaakt van kloostermoppen van het grote Juliana klooster dat ooit op de plek stond van het kerkje van Rottum. De naam heeft het huisje te danken aan een verhaal van de Groninger schrijver Jan Boer. Hij schreef aan het begin van de twintigste eeuw zijn bekende verhaal ‘Ol Joaptje’. Hij woonde destijds in het huisje en werd ook wel Thais Joaptje genoemd. Tegenwoordig is het huisje te bezoeken als een museum. Het is ingericht zoals het er ongeveer in 1835 zou kunnen hebben uitgezien.
We konden het huisje ook van binnen bezichtigen. Vlak voor dat dit huisje werd bereikt konden we de Kloosterkerk nog bezichtigen, maar dat hadden we met het Pronkjewailpad al bezichtigd. En we moesten ook aan onze tijd denken. Voorgaande jaren kwamen we meerdere keren maar net voor de finishtijd aan. Nadat we de Koksmaar waren overgestoken, zetten we koers naar Stitswerd. Vanaf Rottum waren het ongeveer 3½ km's lange wegen naar Stitswerd. In Stitswerd kwamen we langs de fraaie, geel/wit gekleurde Sint Georgiuskerk. In de kerk was een schilderij van een naakte vrouw prominent geplaatst nabij de preekstoel. Daarna werd Kantens bereikt. Bij molen Grote Geert konden we koffie krijgen, maar we besloten door te lopen naar Dorpshuis 't Schienvat. Daarbij kwamen we langs het voormalige gemeentehuis.
Het voormalige gemeentehuis van Kantens is in 1915 gebouwd naar voorbeeld van of onder architectuur van A.L. van Wissen. Van Wissen heeft een aantal soortgelijke gemeentehuizen ontworpen in de provincie Groningen, met name in Winsum (1907), Uithuizen (1909) en Uithuizermeeden (1908). Dat van Kantens is een vrij laat voorbeeld. Het pand is opgetrokken in een aan het Rationalisme verwante bouwtrant. Rationalisme is een stroming uit de filosofie waarin wordt gesteld dat kennis en de waarheid alleen kunnen worden verkregen door middel van de rede. Volgens rationalisten is de werkelijkheid vanuit een logische structuur opgebouwd, waardoor de waarheid door het verstand kan worden geïnterpreteerd. In de loop van de tijd is de bijbehorende conciërgewoning vervangen door een aanbouw aan de achterzijde waarin de kluis werd ondergebracht. Toen het pand in 1992 omgebouwd werd tot woonhuis is in deze aanbouw een schuifpui aangebracht. Dit gedeelte valt wegens onvoldoende kwaliteiten buiten de rijksbescherming. Het pand is markant gelegen op een hoek aan het Boterdiep, schuin tegenover de brug naar de Oosterweg
In dorpshuis 't Schienvat was een rust maar ook een tentoonstelling van schilderijen van gezichten. Daar was weer veel te fotograferen. Een aantal schilderijen stonden zodanig in de zon, dat daar waar een schaduw opviel van bijvoorbeeld een raamstijl, hier geen mooie foto van gemaakt kon worden. Vervolgens kwamen we langs de Kerk van Kantens. Deze was niet te bezichtigen, mede vanwege renovatiewerkzaamheden.
Buiten Kantens werden we ingehaald door bekende wandelaars die een T-shirt aan hadden van het Pronkjewailpad. Een wandelaar had een T-shirt aan met de tekst: "Laat mij maar lopen". Over het Toptilsterpad werd koers gezet naar Borg Ewsum. Daarbij hadden we zicht op de toren van Toornwerd. We hoorden een wandelaar zeggen dat hij graag een stempel in Toornwerd van het Pronkjewailpad had willen halen, maar dat toch niet deed omdat hij dan te ver moest omlopen. Want het Boterdiep liep er nog tussendoor.
Na de Borg Ewsum werd Middelstum bereikt. Ewsum valt trouwens ook onder Middelstum. Na de Vermaning-kerk kwamen we bij de Sint Hippolytuskerk. De kerk werd via een zij-ingang betreden en via de hoofdingang verlaten. Bij Vita Nova was de stempelpost. Buiten Middelstum staken we de Huizingermaar over. De volgende doorkomstplaats was Westerwijtwerd. De hervormde kerk lag hier wat verscholen en was ook niet open voor bezoek. Bij het huiskamercafé was een rustmogelijkheid. Drie in roze geklede dames zongen hier met een gitaar. Daarna kregen we zicht op molen Zeldenrust.
Aan de rand van Boerdam stond een grote wagen die hooi verwerkte. In Fraamklap mocht maximaal 40 km gereden worden. Nu volgden we het Boterdiep zo'n 2½ km tot dat Onderdendam werd bereikt. Hier werden we begroet door een man op hoge stelten. Bij de brug over het Boterdiep waren schilders actief. Het Boterdiep stroomt hier in het Winsumerdiep. Ook langs het Winsumerdiep in Onderdendam zagen we talrijke schilderijen die zo mogelijk allen op de foto werden gezet. Langs Huize Ouden Bosch werd Onderdendam verlaten.
Bij het naderen van Winsum kwamen we langs een oude Joodse begraafplaats. We staken het Winsumerdiep over. Nu kwamen we in een wijk waar heel veel schilderijen langs de kant van de weg waren tentoongesteld. Ook kwamen we door de straat De Ploeg. Meestal stonden de schilderijen aan een kant van de weg, maar soms stonden de schilderijen aan beide kanten van de weg.
Na de Aldi staken we de spoorlijn over. Hier liepen we even van de route af om wat boodschappen te doen bij de supermarkt die zegt op de kleintjes te letten. Bij de Haven staken we het Winsumerdiep opnieuw over. Na molen De Vriendschap doorkruisten we nog een industriegebied alvorens de finish te bereiken.
Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.
|
