Edese bos en Eder Heide tocht

Op woensdag 21 maart 2018 organiseerde Wandelpool een 23 km lange rondwandeling vanuit Lunteren. De start was bij het treinstation. Met de auto reed ik in een half uur naar de start. Nadat iedereen gearriveerd was, begaven we ons op pad. De bebouwde kom van Lunteren werd spoedig verlaten. Het bos werd betreden bij het Jan ten Ham plantsoen. Ons pad steeg en kwamen daarop langs een boom waaromheen een hekwerk stond met opschrift. We bevonden ons hier in het Lunterse Buurtbos. Daarna volgden we de geasfalteerde Westhoflaan langer dan verwacht. Bij een infobord over de Wildwal sloegen we af over een heel smal pad.

Al in de 16e en de 17e eeuw was er sprake van kilometerslange, aaneengesloten wildwallen op de Veluwe. Ofschoon die voor verschillende doeleinden werden aangelegd was het weren van wild van akkers en uit de dorpen, de belangrijkste reden voor het opwerpen van die wallen. Herten, reeën en wilde zwijnen zorgden voor enorm veel overlast en schade. De wallen dienden vaak ook als grenswal omdat ze op eigendomsgrenzen werden aangelegd.

Wie de topografische kaart van de Veluwe, editie 1865/1871, bekijkt, ontdekt daarop aan de westelijke Veluwezoom, ter hoogte van Lunteren, een ingetekende ‘wildwal’. Op een eerdere, militaire kaart uit 1850 is de wal eveneens afgebeeld maar na 1871 komt deze op moderne kaarten niet meer voor. De wildwal, ook wel wildvrede genoemd, wordt eveneens genoemd in het buurtboek van de Buurt Lunteren en Meulunteren. Op een topografische kaart uit 1905, afgebeeld in het boekje “Van woeste gronden” (Ede, 2005), is duidelijk te zien dat de wal het gebied van het Luntersche Buurtbosch doorsnijdt. Het gedeelte van de Meulunterenseweg tot aan de Goorsteeg was toen nog intact. Oorspronkelijk liep de wal door tot aan Wageningen, een totale afstand van 21 kilometer.

Nadat de wildstand op de Veluwe in de 17e eeuw was afgenomen, nam deze in de daarop volgende eeuw weer toe. Daardoor werd het herstel en onderhoud van de verwaarloosde wildwallen weer opportuun. In 1771 werd de “Lunterse wildwal”, om hem zo maar even te noemen, dan ook ingrijpend gerestaureerd. De wildwal, die op sommige stukken dubbel werd uitgevoerd, bestond uit een echte wal met daarnaast, aan de kant van de woeste grond van waaruit het wild de akkers naderden, een greppel. Op de wal ter hoogte van Lunteren werd in plaats van eikenhakhout een schutting geplaatst.

Opnieuw steeg ons pad. Nu werd de koepel bereikt. Deze toren heeft het formaat van een oude watertoren, maar is dat niet. Bij een weiland staken we de Lunterse Bosweg over. We kwamen uit op de Goorsteeg. Deze asfaltweg werd spoedig weer verlaten over de Schaffelaarsweg. Voor een huis stonden op twee palen van hout gezichten afgebeeld. Verderop, toen we over de Bartweg liepen, maakte een medewandelaar een opmerking, dat ze niet wilde dat ze op de foto zou komen, ook niet van achteren. Gelukkig was dat in het begin van de wandeling en kon ik daar verder rekening mee houden. Hierdoor moest ik een al eerder gemaakte fraaie foto weggooien. Na Bospark Ede volgde weer een traject door bosgebied. We kwamen bij het Hilgers monument.

Op 29 juli 1910 maakt Jan Hilgers op de Doesburgerheide bij Ede als eerste Nederlander een vlucht in een gemotoriseerd vliegtuig door het Nederlandse luchtruim. Het toestel waarin hij vliegt is een Bleriot XI. Met net zo'n toestel maakt Louis Bleriot in 1909 zijn beroemde kanaalvlucht.

Jan Hilgers heeft op het moment van de eerste vlucht nog helemaal geen vliegbrevet. Hij vliegt daarom alleen rechtdoor, landt vervolgens en draait het vliegtuig op de grond, start de motor opnieuw en vliegt nog een stuk. Hij geeft nog een showtje weg door de motor aan te draaien en via de staart het bewegend vliegtuig in te stappen. De honderden toeschouwers genieten van het schouwspel en hiermee wordt Jan Hilgers de eerste 'Flying Dutchman' die in Nederland - in Ede - een vlucht maakt. Het monument is opgericht ter herinnering aan de vlucht van Jan Hilgers en het voormalige Vliegkamp Ede. Dit monument is in 1955 aangeboden door de Vliegtuigbouwkundige Studievereniging Leonardo da Vinci.

Buurtschap Driesprong werd bereikt. We staken de Apeldoornseweg over en dwaalden vervolgens lange tijd door het Edese bos. Daarbij kwamen we over trajecten van de paarste Edese Wandel4daagse, die in 2017 voor het laats als 4-daagse werd georganiseerd. Een heidegebied werd bereikt en wegloos overgestoken. Dit werd door sommige wandelaars als zwaar ervaren waaronder ondergetekende en een 80 jarige wandelaar. Maar het was hier wel heel mooi. Nu volgden we de Koeweg. Deze weg mondde uit in Otterlo, maar wij volgden deze weg slechts een halve km.

Op weg naar Ede, waar de grote binnenrust was, werd koers gezet naar de Kreelseweg. Langs deze weg liggen een tweetal meertjes. Als eerste was dat de Plas Van Gent, ook wel de libellenvijver genoemd. Er stond hier een schuilhutje met een picknickbank waar gerust werd. Op de vlonder die naar de Plas Van Gent voerde, gingen ook enige medewandelaars zitten in de zon. Na een korte rust werd koers gezet naar de Kreelse Plas. Deze plas, waar in het verleden helemaal omheen gelopen kon worden, werd nu voor ongeveer een kwart omrondt en daarbij voerde de route over een lange vlonder.

De Kreelseweg werd ruim twee km gevolgd, waarbij een traject voor verkeer was afgesloten vanwege paddentrek en voerde ook mooi over de Ederheide. Bij de Oude Arnhemseweg werd de N224 overgestoken. Over rustige wegen in de bebouwde kom van Ede werd koers gezet naar de grote rust. Deze werd bereikt bij Koffie&Koffie langs de Vendelstraat. Mijn favoriete drank, Latte Macchiato was wel beschikbaar, maar in de automaatversie. Die smaakt lang niet zo lekker als de handgemaakte.

Na de rust liepen we door de Grotestraat langs de Oude Kerk die in de steigers stond. Langs de Amsterdamseweg hielden we stil bij het huis, waar de ouders van een medewandelaar in het verleden een banketbakkerij hadden. De N224 werd weer overgestoken en vervolgens liepen we over een begraafplaats. Hier staken we de Doolhoflaan over. Bij de Zonneoordlaan werd de spoorlijn Ede-Wageningen naar Amersfoort overgestoken. Daarop kwamen we langs de Doesburger molen.

Nu volgden we de Doesburgermolenweg in Ede, die in Lunteren overging in de Molenweg. Dit was ook een rustige weg. De bebouwde kom van Lunteren werd weer bereikt. In Lunteren kwamen we langs een aantal grote luxe huizen, waaronder Huize Rosmersholm, Huize de Huiskamp uit 1904 en Huize De Lindenhof. In het centrum van Lunteren kwamen we lansg Hotel Floor dat geen hotel meer is, maar op de gevel stond nog wel Hotel Floor.

Het verhaal van Partycentrum Floor begint in het jaar 1770. De bevolking van Lunteren en omgeving bestaat in die tijd voor het grootste gedeelte uit agrariërs, die hun bruiloften op de boerderij vieren. Egbert Floor ziet daar wel brood in. Hij vestigt zich in het oude postkoets-wisselstation De Roskam aan de Dorpsstraat in Lunteren. Met een eigen koets vervoert hij aanstaande echtparen en verzorgt vanuit eigen keuken de inwendige mens op de bruiloft. Het bedrijf groeit en bloeit.

In 1900 besluit de familie Floor De Roskam compleet te verbouwen. De familienaam wordt bij het nieuwe pand in de gevel gemetseld. Met een hotel, café, slijterij en keuken kan de horecafamilie elke klant bedienen. In de loop van de 20e eeuw ziet partycentrum Floor het aantal boerenbruiloften teruglopen. De zesde generatie investeert daarom in 1970 in een feestzaal en een kelder met vier kegelbanen

In 1991 neemt Anton Floor, de zevende telg uit de Floor-stamboom het partycentrum over. Hij moderniseert en investeert in comfort en toegankelijkheid. Maar hij houdt de geschiedenis van zeven generaties Floor in ere. En dat is nu juist net waarmee het partycentrum zich onderscheidt. Geen massale happenings maar Oudhollandse gastvrijheid. In deze sfeer wordt elke verjaardag, bruiloft, bedrijfspresentatie of vergadering een succes

Vlak na hotel Floor gingen de meeste wandelaars in een naburig café nazitten. Ikzelf besloot naar het station te lopen en daar met de auto richting huis te rijden. Ik wilde nog naar de Zwerfkei in Woerden rijden voor een nieuw paar wandelschoenen. Voor het schoenen kopen is het goed om een eind gewandeld te hebben omdat je voeten dan uitzetten en je dan niet een te kleine maat schoenen koopt. Het was vijf kwartier rijden, want ik reed in de spits en dat ging niet zonder files. Om half zes kwamen ik bij de Zwerfkei aan. Helaas ben ik nog niet geslaagd.

Het was een hele mooie tocht geworden. We troffen het met het weer omdat het de gehele dag droog bleef en af en toe ook wat zonneschijn.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor