Dwingelderveld tocht met TIGO vanuit Ruinen

Op za­ter­dag 6 de­cem­ber 2014 or­ga­ni­seer­de TIGO een tocht van­uit Ruinen. De start was van­uit café Brinkzicht. Hoe­wel er ook een 40 km tocht werd ge­or­ga­ni­seerd, ko­zen wij dit keer voor de 25 km. Er was een wandelaar die voor­af op Fa­ce­book een vraag had ge­steld of dit een mooie wan­del­tocht was. Een voor mij be­ken­de Friezin had hier­op geantwoord dat TIGO altijd mooie toch­ten uitzet. Dat was voor mij mede een re­den om de­ze tocht te lo­pen. E­ven voor half tien be­ga­ven wij ons op pad.

De start­lo­ca­tie lag aan de Brink waaraan ook de Mariakerk ligt. Ruinen werd in zuidoos­te­lij­ke rich­ting ver­la­ten. We volg­den een fiets­pad langs een ver­keers­weg. Na­dat we de Ruiner Aa wa­ren o­ver­ge­sto­ken sloe­gen we af. Nu voer­de de rou­te o­ver rus­ti­ger wegen. Ver­der­op kwa­men we door buurt­schap Leeuwte, dat tus­sen Ruinen en Pesse in ligt. Aan het be­gin van de Defensieweg was een steen met opschrift "ei­gen weg" in­ge­met­seld. Zoiets had­den we nog niet eer­der ge­zien.

Daar­op lie­pen we met de­ze wan­de­ling o­ver het eer­ste vrijlig­gende fiets­pad, Commissaris Cramerpad ge­naamd.

Jacob (Jaap) Cramer leef­de van 1898 tot 1998. Hij was een vrijzinnige dokterszoon die in zijn studententijd werd beďnvloed door de Quakers en het socialisme. In 1927 werd hij adjunct-secretaris van de juist op­ge­richte Vereniging Opbouw Drenthe, die zich bezighield met de economische en maatschappelijke opbouw in Zuidoost-Drenthe. In 1934 werd hij directeur van de or­ga­ni­sa­tie, die een voor­beeldfunc­tie in Ne­der­land had. Na de oor­log was Opbouw Drenthe ac­tief bij de weder­opbouw van Drenthe. In de bezettingstijd was hij een voor­aan­staand lei­der van de ver­zets­be­we­ging. In 1945 werd hij lid van de Eer­ste-Kamer voor de PvdA, waar­in hij een rede hield die leidde tot de invoering van de Wet op het Kleuteron­derwijs. Hij be­ëin­digde zijn lan­ge loopbaan van 1961-1964, als Commissaris der Ko­nin­gin. In de func­tie be­reikte hij ve­le resulta­ten op het ter­rein van de industrialisatie en de werkge­le­genheid, als­me­de op dat van de re­cre­a­tie. Op dit punt vervulde hij een pioniersrol, die on­der meer een uit­ge­breid fiets­pa­dennet bracht. Cramer nam het i­ni­ti­a­tief tot de Be­stuurs­com­mis­sie Noor­den des Lands, een o­ver­leg­or­gaan van de drie noor­de­lij­ke pro­vin­cies.

Daar­na werd buurt­schap Anholt be­reikt en doorkruist. Hier wer­den we in­ge­haald door 40 km lo­pers. Hier wa­ren ver­schil­len­de fotografen bij. Tezamen met de 25 km fotograaflo­pers werd hier van el­kaar tal­rij­ke fo­to's ge­maakt. We sta­ken de Ruiner Aa op­nieuw o­ver en lie­pen daar­na weer te­rug naar Ruinen. De 25 km rou­te bestond uit 2 lussen. De eer­ste lus was 11 km lang en de twee­de lus was 14 km lang. De­ze eer­ste lus liep ge­heel o­ver ver­har­de wegen en pa­den en dat vond ik toch een flinke te­genval­ler. Maar de twee­de lus maak­te veel goed.

We be­slo­ten de rust op 11 km o­ver te slaan. We wa­ren ei­gen­lijk te warm ge­kleed en we ver­wacht­ten dat het bin­nen in café Brinkzicht be­hoor­lijk warm kon zijn en druk met inschrijvers van kor­tere af­stan­den. Ruinen werd nu in noord­oos­te­lij­ke rich­ting ver­la­ten. Daar­op kwa­men we in buurt­schap Engeland. O­ver de Ou­de Ben­der­se­weg werd be­zoe­kerscen­trum Dwingelderveld be­reikt. De afgelegde af­stand be­droeg hier 13 km. We be­slo­ten hier bui­ten op een picknickbank was te eten en te rusten.

Ou­de veldna­men in het Dwingelderveld

Het Moor­de­naarsveen is een ven op de uit­ge­strekte Dwingeloose hei­de. De o­verlevering wil dat hier een Spaanse soldaat is vermoord in de Tachtigjarige Oor­log. Een ver­kla­ring zou ook kun­nen zijn dat het veen erg diep is, die­per dan zwemmers vroe­ger verwacht­ten. 'Grondeloos veen' wordt dat in de volksmond wel ge­noemd - een echte 'Moor­de­naar'...

Soms gaan er he­le ver­ha­len schuil ach­ter ou­de veldna­men in het 3700 hec­ta­re gro­te Nationaal Park Dwingelderveld. De naam Postweg he­rin­nert aan de vroe­gere func­tie. Dat is ook met an­de­re na­men het ge­val. De Esweg voert naar of o­ver de ak­kercom­plexen. De Drift is de rou­te die de schaapskudde dagelijks nam naar het veld, de hei­de. De door­gaan­de verbindingen voeren naar an­de­re oor­den, zo­als het Anserpad, de ou­de weg van Dwingeloo naar Ansen. Waar zo’n weg door drassig ter­rein voert, wordt in Drenthe de aanduiding 'dijk' ge­bruikt.

Zo lig­gen In het Dwingelderveld de Dwingelderdijk, de (Ou­de) Hoogveense Dijk en de Kerkdijk. Op de door­gaan­de wegen werd - zo'n hon­derd jaar gele­den - tol gehe­ven. Sommige tolhuisjes be­staan nog, zo­als bij Lhee­broek. De wegnaam Schietveld komt van een veldnaam zon­der militaire be­te­ke­nis. Vroe­ger was het slecht land, begroeit met plan­ten die het vee aan de schijterij (Drents: schieterij) bracht. Veld- en straatna­men herinneren nog steeds aan de historie.


Nu werd koers ge­zet naar het Nationaal Park Dwingelderveld. Aan het be­gin van het Ach­terlandsveen, het pad waar de wan­de­laars van de 10 km rou­te linksaf moes­ten slaan, stond een wit/rood gekleurde afrasteringshek met dito kleuren tape met de TEKST "pad af­ge­slo­ten". We za­gen hier wel wan­de­laars naar links lo­pen. Maar la­ter hoor­den we van 10 km lo­pers dat ze het pad niet op wa­ren ge­lo­pen van­we­ge de mel­ding dat het pad was af­ge­slo­ten.

We kwa­men nog langs het voor­ma­li­ge huis van Anne de Vries.

Dit huisje was ooit in bedrijf als boer­de­rij en was la­ter de jachthut van de schrijver van Bartje: Anne de Vries. Voor hem was het ja­ren lang een zomerverblijf, waar hij jaagde en inspiratie op deed. In­mid­dels is het huisje ei­gen­dom van Na­tuurmo­nu­men­ten.

Aan de noord­kant van het hei­develd kwa­men we langs de radiotelescoop. Nu werd ons pad een paar maal gedeeld met een moun­tain­bi­ke­fiets­rou­te. We hoor­den een fiet­ser, die vermoedelijk vaker her en der in het land fiets­toch­ten maakt, zeg­gen dat dit wel de mooiste rou­te was. We had­den hier fraaie verge­zichten o­ver het Dwin­gel­der­hei­develd.

Op 18˝ km had­den we op een bankje nog een rust en a­ten wat. Dat was na­bij de Da­vids­plas­sen. Na nog een tra­ject door een bos werd bij de as­falt­weg Wit­teveen het bos ver­la­ten. Er stond hier een au­to en er ston­den wat men­sen bij. Het zonlicht was op dat mo­ment heel erg fel en we moes­ten daardoor al­le aandacht rich­ten op on­ze vervolgrou­te. Daardoor za­gen we niet dat in de au­to oliebollen la­gen, die voor ons wan­de­laars bes­temd wa­ren.

O­ver een lan­ge grasweg, waar­bij we nog eenmaal zicht in de ver­te had­den op mo­len ZaanpLat­te werd de Anserweg be­reikt. Daar­na was het niet ver meer naar de fi­nish. Bij de fi­nish za­ten we nog een halfuurtje gezellig bij an­de­re wan­de­laars en met de uurbus re­den we naar Meppel en ver­der huiswaarts. Zo­als gezegd viel de eer­ste 11 km wat te­gen om­dat de rou­te ge­heel o­ver ver­har­de wegen liep. Maar de wan­de­ling o­ver het Dwingelderveld was wel heel mooi. Het was de­ze dag aan­van­ke­lijk nevelig tot mistig. In de loop van de dag trok de nevel en mist weg, maar de voor­spelde zonneschijn wist het deel van het land waar wij wandelden niet te be­rei­ken.

We willen de organisatie hartelijk danken voor deze tocht.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor