Rheiderland tocht

Op za­ter­dag 15 fe­bru­a­ri 2014 or­ga­ni­seer­de de FLAL de Rhei­der­land­tocht. De start was van­uit weg­res­tau­rant Poort van Gro­nin­gen te Bad Nieu­we­schans. Er wer­den 3 af­stan­den ge­or­ga­ni­seerd. Wij ko­zen de 50 km rou­te.

Aan de Ne­der­land­se zij­de wordt het ge­bied Rei­der­land ge­noemd. De naam Rei­der­land da­teert uit de mid­del­eeu­wen en be­te­kent let­ter­lijk 'Het ou­de ambt' ter­wijl aan Duit­se zij­de het ge­bied Rhei­der­land ge­noemd wordt. De naam Rhei­der­land wordt uit­ge­legd als wa­ter­rijk, moe­ras­sig land.

Ik schrijf hier wel dat ik de 50 km liep, maar dat was niet juist. Nog niet alle trouwe bezoekers van mijn website zijn op de hoogte van het feit dat ik, hopelijk tijdelijk, door gezondheidsproblemen niet meer aan wandeltochten kan meedoen. Maar omdat ik het ook leuk vind om verslagen te maken, probeer ik dat met dit verslag eens uit.

Er was voor deze dag kans op regen voorspeld en veel wind. Volgens TV Noord was wind­kracht 7 zeer waarschijnlijk. We waren de voorgaande dag al gearriveerd en hadden overnacht in een naburig motel op ongeveer een halve km van de start.

Omdat we voor de 50 km hadden gekozen, konden we om kwart voor negen start. Hoewel het groot­ste deel van de route door Duitsland liep, ver­lie­ten we de start in westelijke richting. We liepen naar het centrum van Bad Nieu­we­schans en kwa­men langs ver­schil­len­de oude ka­non­nen. De Gar­ni­zoens­kerk was ook een opvallend gebouw alsmede de Hoofd­wacht.

De voormalige gar­ni­zoens­kerk van Nieu­we­schans is gebouwd in 1751 en deed aanvankelijk dienst voor de in Nieu­we­schans gelegerde militairen. Het bouwjaar van de kerk blijkt uit de tekst van een ingemetselde steen: "Jonkvrouwe Magdalena Adriana Canter Vis­scher heeft op den 7 augustus 1751 den eersten steen aan deze kerk gelegt". Het gebouw kreeg bij de bouw een mul­ti­func­ti­o­neel karakter: de zolder werd ingericht als ammunitie (schietvoorraad)- en hooizolder. In de huidige, achter de kerk gelegen, consistorie waren vroeger twee paardenstallen. Van hieruit was de hooizolder met een trap bereikbaar. In de 19e eeuw kwa­men deze functies te vervallen en werd de zolder afgebroken, waardoor de kerkruimte een gewelf kreeg. In het interieur valt de preekstoel op uit het begin van de 19e eeuw. De tekstborden hebben oorspronkelijk in de Der Aa-kerk in Groningen gehangen. Ook bevindt zich achterin de kerk nog een zogenaamde arrestantenbank, waarin de gestrafte militairen de kerkdienst konden bijwonen.

De Hoofd­wacht in Bad Nieu­we­schans is een monument uit 1631. Het lijkt op een kerkje, maar dat is het niet. Het is een gebouw met een zadeldak en een torentje erop. Het was tot in de 19e eeuw in gebruik als hoofd­wacht­lo­kaal waarvoor de wacht elk uur ce­re­mo­ni­eel werd gewisseld. De eigenaar is de Stichting Vrien­den van de Nieu­we­schans, die ook eigenaar is van het na­bij­ge­le­gen Ves­ting­mu­se­um in de Ka­non­nier­straat. Mo­men­teel is er een thee- en koffieschenkerij ge­ves­tigd.


Na kruising met de A7 snel­weg liepen we Bad Nieu­we­schans uit over de Haandijk. Deze weg loopt vlak langs de grens met Duitsland. We sloe­gen af en dwaalden door het Bos op Houwingaham. We konden hier heerlijk genieten van voormalige graspaden die omgetoverd waren tot mod­der­pa­den. Dit wordt op FLAL-tochten ook wel flallen ge­noemd. We waren de laatste tijd dit soort paden wel gewend, maar het blijft het vermelden toch waard. We herkenden hier ver­schil­len­de plekken omdat we hier op 22 augustus 2013 ook al waren. Toen wilden we een Groene Wissel wandeling maken, maar na 4 km gaven we toen op vanwege de warmte, de dichte begroeiing van paden door brandnetels e.d. en omdat het te eenzaam was.

In de middeleeuwen lag in het veengebied ten zuiden van Bad Nieuwe Schans het dorpje Houwingaham. Dit dorpje is verloren gegaan, door grote overstromingen door de Westerwoldse Aa en de zeespiegelstijging in de 14e eeuw. Na diverse onderzoeken is men overgegaan tot op­gra­vin­gen in het gebied. Inmiddels heeft men de fundatie van enkele steenhuizen en van een kerk ge­von­den. Even verder staan als monument van het dorp in het water keurig op een rij nog enkele fundamenten. Op het overige deel van het dorp heeft men een bos aan­ge­legd vandaar de naam Bos op Houwingeham.


We kwa­men bij de Westerwoldse Aa en volg­den de oever tot voorbij de kruising met de A7-snel­weg. We staken de Westerwoldse Aa over om deze na bijna 2 km opnieuw over te steken. Dat was nabij het treinstation van Bad Nieu­we­schans. We kwa­men langs een fabrieksterrein waar bij de inrit talrijke molenstenen lagen.

Nederland werd verlaten. We liepen naar de spoorlijn en volg­den deze bijna 3 km tot aan Bunde. Hier liepen we eerst om het dorp heen om er later alsnog doorheen te lopen. Op ongeveer 11 km was de eerste binnenrust in Hotel Zur Blinke. Dat was nabij Evangelisch Reformierte Kirche van Bunde. Na deze rust kwa­men we op korte afstand langs het voormalige treinstation. In het Binder Park staken we de Buschfelder Stiel­tief tweemaal over. Bunde werd in oostelijke richting verlaten. We kruisten de A31-snel­weg en even later de B436/Weenerstrasse. Nu bevonden we ons in het plaatsje Möh­len­warf.

Möh­len­warf is nog een re­la­tief vrij jong veendorp. De oudste bebouwing stamt uit 1700. De kerk van Möh­len­warf is ongeveer honderd jaar oud. Verder valt een ou­de windmolen op. Möh­len­warf is tegenwoordig een stadsdeel van de stad Weener.


Toen we Möh­len­warf ver­lie­ten kruisten we enige waterlopen zoals de Möh­len­war­fer Tief en de Dwars­tief. De B436 werd weer bereikt en even gevolgd. Nabij de plaats Weener werd het Hes­se­park bereikt. Na een rondwandeling in dit park werd het centrum van Weener bereikt.

De Alte Hesse baumschule werd omstreeks 1900 op­ge­richt door de fam. Hesse. Mo­men­teel is de baumschule tot bij­zon­der park omgevormd. Door de vele ver­schil­len­de boom­soor­ten en heesters is het een uniek na­tuur­ge­bied ge­wor­den. Ook grazen er koningspaarden in het Hes­se­park en in het midden bevindt zich een vijver met daaraan een kunsthal. Door de wisselende samenstelling van het natuurpark is het zeer de moeite waard om hierdoor te lopen.


In de Neuer Strasse te Weener kwa­men we langs de katholieke kerk Sankt Joseph en na de Marktstrasse kwa­men we nog langs de Georgs kerk. Daarna liepen we verrassend over een begraafplaats.

Verder liepen we langs de haven van Weener naar de rivier de Ems. Nabij de spoorbrug over de Ems liepen we door een parkje en beklommen een uit­zicht­to­ren. Bij Pension Harmonie aan de Frie­sen­stras­se hadden we een rustpost. We staken de Weener Siel­tief Nord (wa­ter­loop) over en volg­den deze een halve km tot een meertje met dezelfde naam.

Toen we Weener ver­lie­ten staken we opnieuw de Weener Siel­tief Nord over. We kwa­men weer bij de rivier de Ems en volg­den deze tot een op­vang­cen­trum voor honden en katten. Vervolgens kwa­men we bij het plaatsje Stapelmoor. Opvallend hier was de Kreuzkirche en een molen. Bij buurtschap Oe­den­feld liepen we nog door een bospassage.

Voordat Holthusen bereikt werd kwa­men we nog door buurtschap Holthuserheide. In Holthusen kwa­men we nog door het Stadswald en langs een meertje. Op ongeveer 42 km was aan de noordkant van Holthusen nog een rustpost. Daarna staken we de A31 snel­weg over.en spoedig werd Bunde weer bereikt. Hier liepen we langs de zuidzijde van de spoorlijn. Op de heenweg liepen we aan de andere kant van de spoorlijn.

Buiten Bunde staken we de B280/E22 over. Ver­der­op staken we de Wymeerer Siel­tief (wa­ter­loop) over en volg­den deze tot aan de A7-B280-E22. Ver­der­op staken we de A7 over en bevonden we ons weer in Nederland en waren ook meteen bij de finish. Door mod­der­pa­den in het begin van de route en de harde wind, wind­kracht 7, was het een zware tocht ge­wor­den. Er waren 320 deel­ne­mers. We danken de or­ga­ni­sa­tie hartelijk voor deze tocht.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor