Scharsterrijntocht

Op zaterdag 30 november 2013 organiseerde de FLAL de Scharsterrijntocht vanuit Oldeouwer. De start was vanuit camping Tjeukemeer. Rond 8:40 uur begaf ik mij naar buiten om foto's te maken van de fraaie zonsopkomst. Net op dat moment begon er een toespraak. Ik bedacht dat de zon niet zou wachten. Daarop besloot ik een geschikt plekje te zoeken voor het maken van een foto. Daardoor vernam ik niet wat er gezegd werd in de toespraak. Wel hoorde ik af en toe de naam Johan vallen. Het ging hier om Johan Vellinga. Vanaf de allereerste tocht was hij steeds op alle FLAL-tochten aanwezig. Johan werd benoemd tot erelid van de KNBLO-NL wegens talrijke ver­diens­ten. Daarnaast was deze tocht de 500e sinds de oprichting in 1973.

Omdat de startlocatie veel de klein was voor alle belangstellenden werd de starttijd vervroegd naar 8:50 uur. Meteen na de start liepen we over een grasdijk langs het Tjeukemeer. Daarna volgden een paar asfaltwegen waarbij ons verschillende 25 km lopers ons met hun auto tegemoet reden. De startlocatie lag tegen de dorpsgrens van Rohel aan en daarover voerde de eerste paar km's van deze wandeling.

We kwamen in het Haulster bos. In dit bos bevond zich het droppingsveld waar in de oorlogsjaren 1944-1945 militairen werden gedropt. Nabij ver­keers­knoop­punt Joure sloegen we af naar Haskerhorne. Op 8½ km was de eerste caférust in dorpshuis 't Trefpunt.

Het monument in het Haulsterbos te Haskerhorne (gemeente Scharsterland) is een plaquette, waarop een afbeelding van twee parachutes is aangebracht. De tekst op de gedenkplaat luidt:
'STICHTING SNEEK 1940 / 1945
DROPPINGSVELD 1944 / 1945

OP DIT VOOR U LIG­GEN­DE TERREIN ZIJN IN DE WINTER
VAN 1944 / 1945 DOOR DE GEALLIEERDEN REGELMATIG WAPENS 
GEDROPT TEN BEHOEVE VAN HET VERZET IN FRIESLAND.
PER KEER WERDEN ER 25 CONTAINERS à 200 KG MET
WAPENS EN 1 MET NOODRANTSOENEN GEDROPT.'

Nu begonnen we aan de 10 km lange lus van de 35 km. Over het Kerkpad werd Haskerhorne ver­la­ten. Daarbij kwamen we langs een paar grote boer­de­rij­en en langs de plaatselijke ijsbaan, die er nu heel nat bij lag. Daarop werd de Jous­ter­weg be­reikt. Deze weg volgden we naar Ou­de­has­ke. Bij de ingang van natuurgebied verlieten we de Jous­ter­weg. Nu was het echt genieten van de rust en de fraaie natuur. De zon had inmiddels zijn best gedaan en scheen nu volop. Daarbij liepen we over het Peter Tazelaarpad

Peter Tazelaar is bekend geworden als oorlogsheld in de tweede wereld oorlog. Die status dankte hij vooral aan zijn geheime missie in 1941. Op 21 jarige leeftijd zette hij in de nacht van 22 op 23 november van dat jaar met een Koninklijke opdracht in bezet Nederland voet aan wal op het Scheveningse strand. Gekleed in smoking begon hij aan een levensgevaarlijk avontuur dat later een inspiratiebron zou worden voor de film “Soldaat Van Oranje”. In november 1944 werd Tazelaar als agent voor het Bureau Bijzondere Opdrachten (BBO) gedropt op een geheel door bomen omgeven stuk weiland in het Haulsterbos. Onder de codenaam "NECKING” heeft Tazelaar een half jaar radiocontact met Engeland verzorgd. Ook hielp hij het ‘Fryske ferset’ om geschikte af­werp­ter­rei­nen voor wapens e.d. te vinden. ' Voor het verzorgen van de radiocontacten installeerde hij zich met zendapparatuur in een kajuitbootje, genaamd Paliter, in de rietkragen van het Lytse Wiide, oostelijk gelegen in het Nannewijd. Echter in maart 1945 ontdekte de Duitse bezetter zijn schuilplaats en werd de boot door beschieting tot zinken gebracht. Tazelaar wist te ontsnappen. Na de oorlog werd hij voor zijn verdiensten in de oorlog benoemd tot adjudant van Koningin Wilhelmina.

Van het grote Nannewijd-meer zagen we bijna niets. Maar het was daarom niet minder mooi. Bij de Keine Wijd was een uitzichtplateau. Na het ver­la­ten van dit gebied staken we de Veen­schei­ding nabij Sint Johannesga over via een brug­ge­tje. Daarna liepen we door buurtschap Onland. Aan het eind van het Bospad kwamen we weer in het Haulsterbos. Via het Attermaleantsje en de Maaikesingel langs de Polderbosvaart werd het Kerkpad naar Haskerhorne be­reikt en gevolgd naar caférust in buurthuis 't Trefpunt. Hier hadden we ook onze eerste rustpost. De afgelegde afstand bedroeg hier 18½ km.

Na de Hervormde kerk van Haskerhorne volgden we de Jous­ter­weg naar Joure. Na het viaduct over de A7 werd de bebouwde kom be­reikt. Bij ver­keers­knoop­punt Joure stond een hele grote Douwe Egberts kop en schotel. Over wat grint­pa­den door een buitenwijk van Joure werd na de ge­re­for­meer­de kerk De Oerdracht het centrum van Joure be­reikt.

De naam van het gebouw De Oerdracht heeft te maken met de venenafgravingen aan het vaarwater de O­ver­spit­ting waaraan de kerk staat. Dit vaarwater was vroeger een belangrijk afvoerwater van gewonnen turf. De turf werd in pramen naar de O­ver­spit­ting gebracht. Tussen de wa­ter­we­gen naar de O­ver­spit­ting en de O­ver­spit­ting zelf lag een dam, oerdracht genaamd.
De turf werd vanuit de pramen in skûtsjes geladen en moest daartoe letterlijk over de dam de oerdracht gedragen worden. Kerkelijk centrum "De Oerdracht" wil in dezelfde lijn als waar vroeger turf werd overgedragen dan ook een plaats zijn waar nu het geloof wordt overgedragen. Vandaar de naam "De Oerdracht van het kerkelijk centrum.


Langs de Roggemolenstraat stond een miniatuur klokkestoel in een tuin. Daarna wordt de Mid­straat be­reikt. Dit is de winkelstraat van Joure. Langs de kant van de Mid­straat zijn talrijke interessante objecten te fotograferen zoals de Heilige Mat­the­us kerk, de Doopsgezinde kerk, het win­kel­tje van Douwe Egberts en de Jous­ter toer (H obbe van Baerdt Tsjerke Hervormde kerk en toren.).

Op 11 maart 1753 verhuisden Egbert Douwes en zijn vrouw Akke Thysses van Idskenhuizen naar Joure. Daar begonnen zij een "winkel in koloniale waren". Zij ver­koch­ten artikelen die 'tot de genoegens van het da­ge­lijks leven behoorden'. In 1780 nam hun zoon Douwe Egberts de zaak over. Douwe Egberts is ver­ant­woor­delijk v­oor het aanplanten van de Haulsterbossen.


Na het Waagplein, de Boterstraat en 't Zand werd de Molenweg be­reikt. Nadat we de eerste paar foto's van de Panninga's molen hebben gemaakt, begon het wat te motregenen.

Penninga's Molen heeft in het verleden andere namen gehad zoals molen De Jonge Dolfijn, molen De Gekroonde Handschaaf, molen De Koperen Berg en molen De Jonge Wester.


Het bleef motregenen tot aan de derde caférust in de Orangerie. De afgelegde afstand bedroeg hier 25½ km. Na de rust was het tot de finish droog. Na de rust lieten we het park He­re­ma­sta­te rechts lig­gen vanwege een gesloten hek. Joura werd lang­zaam­aan weer ver­la­ten. Bij de Sewei stond nog op een bord een foto van het centrum van Joure. We liepen onder de A7 door en dwaalden daarna door het Roazebosk. Daarbij vielen meerdere keren een heleboel ber­ken­bo­men vlak bij elkaar op. Daarna kruisten we de A6 snelweg.

Nu werd het hoogste punt van de route be­reikt. Dat was de top van een voormalige afvalberg. De lus over deze berg stond niet op de route maar werd toegevoegd omdat op andere trajecten par­koers­wij­zi­gin­gen wegens overmacht waren. We kwamen bij de Skarster Rijn en volgden deze tot aan een haventje. Dat was nabij het J. Th. Kemmegemaal. Nu volgden we de Sluisweg.

Op de Sluisweg werd ik voorbij gereden door een vrouw op een fiets. Ze zei tegen mij dat ze mij in Joure op de Mid­straat had zien knippen (fo­to­gra­fe­ren). Daarna liepen we nog de par­koers­ar­chi­tect van de FLAL-tocht vanuit Delfzijl voorbij. Na nog een grasdijk met uitzicht op het Tjeukemeer werd de finish rond kwart over drie be­reikt.

Nadat de zon rond één uur verdwenen was, was deze inmiddels weer tevoorschijn gekomen. En haast tot aan zonsondergang bleef de zon schijn. Alleen voor zonsondergang voorkwamen wolken een mooie zonsondergang. Het was een hele aardige tocht geworden en willen de par­koers­ar­chi­tect daarvoor hartelijk danken. Ook de or­ga­ni­sa­tie dank voor deze tocht. Er waren 503 deel­ne­mers.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor