Fotoreportage alle foto's in het klein van de tocht diavoorstelling foto's nabestellen de in­ge­te­ken­de route zoals deze op www.afstandmeten.nl staat Terug naar het overzicht van de wandelverslagen van alleen FLAL-tochten Naar de alternatieve homepage van FLAL Terug naar de homepage van Henri Floor De onmogelijke liefde van een witte non

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

voortgezette Gereformeerde kerk te Harkema Op za­ter­dag 3 november 2012 organiseerde de FLAL de Mallemoune tocht. De start was vanuit ca­fé De Klok te Harkema. Hoewel de startlocatie rond kwart voor negen te klein was, werd er toch niet veel eerder dan 9 uur gestart. 9 uur was ook de officiële starttijd.

We verlieten Harkema in noordoostelijke richting. Daarbij liepen we over steenslagpad Mellereed. Dat kwam mij bekend voor omdat mijn o­ver­nach­ting­a­dres aan deze weg lag. We kwa­men bij de Fean­ster­vaart en volgden deze zuidwaarts. Ver­der­op staken we de Fean­ster­vaart over. We kwa­men langs een be­graaf­plaats waarlangs oude beuken stonden die mooi door het toen nog aanwezige zonlicht werden beschenen. Een ge­bouw­tje op de be­graaf­plaats was zichtbaar. Dat was het baarhuis met een klok­ken­stoel­tje.

Op de be­graaf­plaats aan de Vierhuisterweg staat een baarhuis met een klok­ken­stoel­tje. Het geheel is met riet gedekt en een fraai voorbeeld van Jugendstil in deze regio. Het rechthoekige terrein is omringd door fraaie beuken. Het baarhuisje is gebouwd door aannemer H.J. Kuipers te Sur­huis­ter­veen.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

op de be­graaf­plaats aan de Vierhuisterweg 
te Sur­huis­ter­veen Het voormalige lijkenhuisje is een rechthoekig, wit ge­pleis­terd ge­bouw­tje op trasraam van schoon metselwerk in rode Groninger stenen. Het ge­bouw­tje is gedekt door een schil­vor­mig dak met rieten bedekking. Het klok­ken­stoel­tje is aan de voorzijde open, waardoor de stoel­con­struc­tie met luidklokje zichtbaar is; de zijwanden zijn op­klim­mend gemetseld tot aan de noklijn. Het torentje is gedekt door een rieten helmdakje waarop een zinken piron staat met smeedijzeren bekroning. Het opschrift van de klok luidt: GEBR. VAN BERGEN, MIDWOLDA.

De vernieuwde houten deur met originele deurklink, onder het doorgetrokken deel van het dakschild op standvinken, geeft toegang tot het rech­terdeel van het lijkenhuisje. De toegang tot het linkerdeel van het gebouw, waar voorheen de lijkwagen stond opgesteld, is gewijzigd: de vm. ho­ge dubbele deuren, waarvoor de rand van het dak is op­ge­tild, zijn vervangen door een kleinere rondboogdeur. Aan drie zijden zijn lichtopeningen in­ge­bro­ken in de vorm van een omgekeerde krakeling, voorzien van gebogen dief­ij­zers.

Het baarhuisje uit 1908 naar ontwerp van de architect A. Velding is van cultuurhistorische en architectonische waarde: - van­we­ge de te­ge­pas­te bouwstijl, waarin elementen van de Jugendstil zijn verwerkt, - van­we­ge de ho­ge mate van belang voor het oeuvre van de architect, - van­we­ge de zeer ho­ge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp, - van­we­ge de ho­ge mate van architectonische gaafheid, - van­we­ge de ho­ge mate van gaafheid van materiaalgebruik, detaillering en ornamentiek, - als contemporain (hedendaags) en essentieel onderdeel van de be­graaf­plaats, - van­we­ge de visuele gaafheid met de aanleg van en ligging op de be­graaf­plaats, - van­we­ge de ho­ge mate van ty­po­lo­gische uitzonderlijkheid.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

op de be­graaf­plaats aan de Vierhuisterweg te Sur­huis­ter­veen De be­graaf­plaats lag aan de rand van Sur­huis­ter­veen. We doorkruisten deze plaats en kwa­men daarbij langs De Gereformeerde kerk met een fraaie muurversiering.

We verlieten Sur­huis­ter­veen over De Ketting. Daarbij liepen we langs een weiland waarin paarden draafden. Bij een hekwerk maakte ik een foto van de paarden. Een vrouw vroeg toen of ik een naam of een te­le­foon­num­mer van de organisatie had. Het bleek dat we op particulier terrein liepen. En de ei­ge­naar was he­le­maal niet op de hoogte van de komst van de wan­de­laars. Ik gaf de dame het te­le­foon­num­mer dat op de routebeschrijving stond ver­meld voor noodgevallen.

Even liepen we langs de N358 maar spoedig werd deze weer verlaten. We kwa­men in Opende. We kregen dorst. In deze plaats was de eerste rust­post. We besloten om vlak voor deze rust bij een supermarkt naar binnen te lopen. De 25 en 40 km lopers kwa­men tegelijkertijd op de rust aan. Het was dan ook niet verwonderlijk dat het hier zeer druk moest zijn. Na de supermarkt liepen we naar de officiële rust in MFA De Veste. Maar vlak daarvoor kregen we al te horen dat onze vermoedens inzake drukte bewaarheid bleken te zijn. Daarop vervolgden we ons pad zonder bij deze rust naar binnen te lopen.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

langs de Zwetsloot We verlieten Opende langs de Gereformeerde Kerk. Via de Bosweg en de Kolonieweg liepen we naar natuurgebied Westerkwartier - Jilt Dijks­hei­de. Dit was wel het hoogtepunt van de tocht. Ach­ter een hekwerk zagen we een paar bruin ge­kleur­de Schotse Hooglanders. In dit natuurgebied heb ik deze dag de meeste foto's gemaakt. Bij het tweede klaphekje besloot ik het klaphekje voor de ach­terliggers open te houden. Verwonderd vroegen ze zich af hoe lang ik daar bleef staan. Ik wist zo gauw niets anders te zeggen dan dat ik daar tot Sint Juttemus bleef staan. Ik liet de groep wan­de­laars voorbij gaan omdat je dan makkelijker even stil kan blijven staan om foto's te maken.

Het 42 ha gro­te natuurgebied Jilt Dijks­hei­de tussen Opende en Trimunt, ten noordwesten van Marum, biedt het enig overgebleven heideveld in het Westerkwartier met het laatste stukje niet vergraven hoogveen. Dit meertje aan noordzijde van de Leidijk is een 'pingogat', een erfenis uit de laatste ijstijd. Pingogaten zijn een soort kraters die ach­terbleven na het smelten van gro­te ijsklompen in de bodem. De naam van het gebied is afkomstig van de laatste ei­ge­naar-vervener.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

langs de Bosweg te Opende De tweede rust­post was bij ca­fé Bos. Tot hier liep de 25 km lopers gelijk op. Nu konden we gelukkig wel een plekje vinden om te rusten, maar er stond voor de bar een hele lange rij wachtende wan­de­laars. Wij hadden geen zin om in de rij te staan. Nadat we een deel van ons lunchpakket hadden verorberd, lesten we onze dorst bij de kraan op het toilet. Snel liepen we weer verder. Er was deze dag regen voorspeld. En als het aan het eind van de middag regent, dan wordt het al rond 5 uur donker. Enerzijds lopen we niet graag in het donker. An­derzijds wilden we wel de bus van half zes halen, anders zou het voor ons wel heel laat worden voordat we thuis zouden komen. Deze rust lag dicht bij een groot meer, zagen we later op de in­ge­te­ken­de route en het heette Strandheem.

Nu werd koersgezet naar een ander natuurgebied. Ditmaal was dat bosgebied Trimunt. Dit bosgebied werd optimaal benut, zo werd er in rond gelopen. We kwa­men langs een terrein, waar gemotorcrost kon worden. Dat werd nu niet gedaan. We liepen hier ook heel dicht langs de A7-snelweg. Bij een ge­bouw­tje langs de motorcrosbaan was een muur fraai met graffitti versierd.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

natuurgebied Westerkwartier - Jilt Dijks­hei­de Vraag een motorcrosser naar het circuit Trimunt en deze zal zeggen Dat is het circuit waar je langs en over de bunkers rijdt. Het clubhuis is gehuisvest in een bunker en de materiaal opslag maakt gebruik van de keukenbunker. In de 2e wereldoorlog was het gebied waar nu gecrossed wordt een terrein met de radarpost Löwe genaamd. Er hebben geen gevechtshandelingen plaatsgevonden. Toch is de naam direct verbonden aan een vreselijke ge­beur­te­nis tij­dens de Meistaking van 1943 waarbij 16 onschuldig burgers werden gefusilleerd. Elk jaar tij­dens onze Na­ti­o­na­le wedstrijd op 30 april brengen de motorcresseers een bezoek aan het monument en staan we even stil bij deze ge­beur­te­nis.

ver­der­op stond langs de kant, in een plat kastje een onderschepte liefdesbrief. De tekst van de brief was, ook na vergroting thuis, niet goed te lezen waar het om ging. Op het kastje stond ook de tekst Witte Nonnenpad. Het was inmiddels licht gaan regenen. Dat was rond half twee.

De onmogelijke liefde van een witte non

Er hangt een liefdesbrief aan de Kloosterweg in Marum. Opgeprikt aan een paal, ondertekend door Dolorosa (de Verdrietige) en gericht aan Querido (Geliefde).

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

natuurgebied Westerkwartier - Jilt Dijks­hei­de Dolleroosje was een witte non. Ze leefde aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog in het klooster Tribus Montibus (de Drie Bergen), beter bekend als Trimunt. Het non­nen­ver­blijf lag een uur lopen van het 12de-eeuwse kerkje van Marum. Van een afstand zag je drie heuveltjes tegen de horizon -vandaar de naam. Het was een arm klooster op de heide. Wij leefden van het ritme der seizoenen, vertelt onze witte non in het lijkenhuisje. Maar veel zal dat niet geweest zijn, want de natuur bracht maar bitter weinig op. Uit­ein­de­lijk schoot de abt van het cisterciënzer klooster in Aduard de nonnen te hulp, wat ook betekende dat de tucht op Trimunt streng was. Gevoegd bij de armoedige omgeving was het verblijf voor de nonnen dus geen lol­le­tje.

Dat verhaal over een liederlijk leven op Trimunt, was vol­gens ons Roosje dan ook niet waar. En dat het na­bij­ge­le­gen ca­fé Bareveld z'n naam te danken zou hebben aan zwan­ge­re nonnen die er kwa­men om te baren, klopte al he­le­maal niet. Trimunt was juist een klooster dat re­gel­ma­tig door rond­trek­ken­de soldaten werd geplunderd en beroofd -was het niet door de Watergeuzen, dan wel door Spaanse troepen. Je ziet nu nog een stukje kloostergracht, belooft onze witte non: die is gegraven om vreemd gespuis op afstand te houden..

Op een dag klopte een Spaanse soldaat aan de poort van het klooster. Hij was half bevroren en had een bloedende wond. Hij kreeg een liefdevolle verzorging van onze witte non, met de nadruk op liefdevol. Zijn ogen, zou ze later in haar brief schrijven, vroegen om di warmte ener vrouwenhand. Al snel begreep de vrouw dat het hemelse geluk waarvoor zij had gekozen, toch nog even moest wijken voor het aardse. Tussen die twee bloeide in het geheim een liefde op, die eindigde toen moeder-overste haar laatste liefdesbrief onderschepte. Querido werd overgeplaatst naar een ander klooster, Dolorosa werd tot tranen toe overmand de hei op gestuurd. Vaerwel, onvervult verlangen had ze de soldaat nog geschreven, zo kun je op de paal lezen.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

natuurgebied Westerkwartier - Jilt Dijks­hei­de Daarna werd Drachstercompagnie nog doorkruist. Bij ca­fé Sportlust te Houtigehage was de 3e rust­post. Door het regenachtige weer besloeg mijn bril bij binnenkomst. Bovendien was het donker in het ca­fé en er stond luide muziek aan. Dat is niet ideaal om tot rust te komen. Maar als organisatie ben je al blij dat je een rustgelegenheid kan krijgen.

Via buurtschap Luchtenveld werd het buurtschap Boelenslaan bereikt. In Amsterdam heb je een gro­te verkeersweg met de naam Boelenslaan, maar nu waren we dan in een plaats met deze naam geweest.

Bij Harkema liepen we nog door een tunnel met de naam Mallemoune. Deze tunnel was niet de naam­ge­ver van deze tocht. Op flal.nl lazen we het vol­gen­de over de naam van deze tocht:

Het huis Malle Moune werd in 1928 gebouwd aan de Bulten in Harkema. In het huis woonden de vier armste gezinnen, meestal met 6 a 7 kinderen, die geen onderdak hadden. Het eerste gezin werd gehuisvest in de noord-oostelijke kamer, dus de koudste, kamer. Als er dan een gezin verhuisde kwam het nieuwe gezin in de koudste kamer en de andere gezinnen draaiden door naar een meer gunstige kamer. Vandaar de naam Malle Moune.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

natuurgebied Westerkwartier - Jilt Dijks­hei­de De betekenis van de naam Malle Moune was mij aan­van­ke­lijk nog steeds niet dui­de­lijk. Het Frie­se woord mou­ne be­te­kent mo­len. En als je dan denkt aan de zin de mal­le mo­len van het le­ven dat wordt de be­te­ke­nis dui­de­lij­ker.

Een paar honderd meter voor de start zag ik mijn bus van half vijf voorbij rijden. Ik moest nu dus bijna een uur wachten voordat de bus van half zes aan zou komen rijden. Maar even na half vijf kwa­men twee hele aardige wan­de­laars aangelopen. Een van hen woont in Leeuwarden. En met hem ben ik naar Leeuwarden meegereden. Daardoor kon ik nog de trein halen, die ik ook gehaald zou hebben als ik de bus van half vijf uit Harkema had gehaald.

Het was best een aardige tocht geworden. Er had best wat meer onverhard in gemogen. Verder was het niet zo fijn dat de eerste twee rusten gelijk met de 25 km lopers was. We willen de organisatie en de parkoersbouwers hartelijk danken voor het mogelijk maken van deze tocht. Er waren 458 deelnemers. De totale afstand bedroeg 39,3 km.

Mallemoune tocht met de FLAL vanuit Harkema op 3 november 2012

motocross Mijn o­ver­nach­ting in Harkema van vrijdag op za­ter­dag was geen groot succes. Ik had een o­ver­nach­ting gereserveerd bij een adres van de Stich­ting Vrien­den op de Fiets. In het boekje van de Stich­ting stond niet ver­meld dat de o­ver­nach­ting in een ca­ra­van was. Er zat in de ca­ra­van wel een ka­chel­tje. Maar die kon de ca­ra­vanruimte niet echt aan­ge­naam verwarmen. Tot 9 uur in de avond zat ik in deze ruimte met veel kleren aan. Daarna ging ik naar bed. Maar na een uurtje stond ik toch weer op. Want het dekbed was niet al te warm. Daarna bleef ik met de kachel aan tot kwart over twee in de nacht zitten. Daarna viel ik vrijwel om van de slaap. Toen ging ik opnieuw naar bed en heb toen 3 uur geslapen. Om kwart over vijf werd ik weer wakker. Om zeven uur kreeg ik ontbijt in de ca­ra­van dat er wel goed uitzag en dat ook was.

naar de top van deze pagina

Henri Floor