Op dinsdag 14 september 2010 besloten wij de NS wandeling Tongelreep te lopen. Buienradar had aangegeven dat het in de bovenste helft van Nederland regenachtig zou zijn en in de andere helft overwegend droog vanaf rond half twaalf.
Met de trein reden we naar Eindhoven. We wilden bij aankomst in Eindhoven eerst nog een nieuw boekje halen bij het NS-loket. We liepen echter eerst naar de verkeerde kant van het station. Toen we de boekjes opgehaald hadden, liepen we naar onze bus en deze zagen we net voor onze neus wegrijden. Nu moesten we een half uur wachten
Met bus 17 reden we vervolgens naar de Bergstraat in Waalre. Omdat we pas na 10 uur met de trein waren vertrokken, omdat buienradar had aangegeven dat het rond half twaalf droog zou zijn, begonnen we uiteindelijk om kwart over twaalf.
We kwamen langs twee kerken. Eerst was dat de Nieuwe kerk. Deze lag aan een plein met daarvoor een grasveld. Op het grasveld stond de dorpspomp. De tweede kerk was de Willibrorduskerk. Op de naastliggende begraafplaats hebben we even rondgekeken. Tegen een zijmuur van de kerk was een beeldergroep uitgebeeld.
De Willibrorduskerk is een provinciaal herdenkingsmonument voor de Brabanders die in de tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Het oudste deel van de huidige kerk stamt uit de 12e eeuw en is gebouwd van tufsteen (verharde vulkanische as met grofkorrelige stukjes basalt en leisteen).
Op de Markt kwamen we langs restaurant de Oude Toren. Op een kruising stond op een oud huis boven een groene toegangsdeur: “Handel in Granen Meel Veevoeder en kunstmeststoffen Firma A Gastel & Zn”.
We volgden een traject van de wandelroute Waalre.
Deze wandeling volgt de LAW Pelgrimspad.
We kwamen in buurtschap Loon en liepen hier langs de Brink.
Opvallend hier was dat in Loon, langs één zijde een zandweg liep.
Een brink is een open ruimte, die in of aan de rand van een dorp is gelegen. De boerderijen liggen op een losse, onregelmatige wijze rondom de brink gegroepeerd. Vroeger werd de brink gebruikt om het vee te verzamelen, voordat het ‘s avonds de stal in werd gedreven om mest te vergaren. Tevens was vaak een dobbe aanwezig, die fungeerde als drinkplaats, bluswatervoorziening en als wasplaats.
Verderop liepen we langs een zitbank die uitgesneden was in een deel van een oude boomstam. Vlak voordat we op een kruising voor het Meertjesven zouden afslaan, hielden we een rust op een piknikbank.
We volgden nu de Vlasrootlaan, een weg met peperdure huizen.
We staken de drukke N69/Valkenwaardseweg over. Nu volgden we een zandweg door bosgebied. Eerst kwamen we op korte afstand langs het Raadven, zagen we later op de kaart. Het ven was vanaf de wandelroute echter niet zichtbaar.
We liepen nu wisselend door bos en langs heidevelden.
Buiten het bos kruisten we de Tongelreep en kwamen daarop in buurtschap Achtereind.
Na de Achtervoortse Hoeve werd Achtereind bijna weer verlaten.
Nabij een afgezaagde boom op ongeveer 2 meter hoogte stond een informatiebord over de eikenprocessierups.
De Tongelreep ontspringt in Belgisch Limburg. Het riviertje mondt uit in de Dommel in het Eindhovense stadspark. Het dal van de Tongelreep is net als de andere Brabantse beekdalen voedselrijk. De beekdalen zijn het eerst in cultuur gebracht en hebben van oudsher grote betekenis voor de landbouw gehad.
Vervolgens kwamen we door bosgebied Valkenhorst en de Heezerheide. Op een bankje voor het Meeuwven hielden we weer een rust.
Het Meeuwven is een van de vele vennen in de Kempen. Men vermoedt dat de vennen na de laatste ijstijd zijn gevormd door de wind. Door het ontbreken van een aaneengesloten plantendek werd in droge tijden veel zand weggeblazen. Er ontstonden afwisselend zandruggen en laagten. Toen zo’n 10.000 jaar geleden het klimaat milder werd, vulden de laagten zich met water en raakten de zandruggen begroeid met natuurlijk bos. De door de mens veroorzaakte verstuivingen in de late Middeleeuwen hebben de zandruggen soms verder opgehoogd. Ook de heuveltjes bij het Meeuwven zijn het resultaat van zandverstuivingen.
De grote rust was evenwel verderop in restaurant de Hut van Mie Pils. Na een rust van een half uur vervolgden we ons pad en staken de A2-snelweg over. Daarop werd bosgebied Groote Heide bereikt. We konden ons hier met ons fototoestel uitleven op de talrijke paddestoelen.
De Groote Heide is met zijn 332 hectare onderdeel van het Brabants Landschap. Het is een afwisselend terrein met behoorlijke hoogte verschillen. De uitgestrekte heidevelden waren tot de vorige eeuw een wijdverbreid fenomeen op de Brabantse zandgronden. Grote delen van de Kempen waren eens een aaneenschakeling van heide en woeste grond. Voor de landbouw en met name de veeteelt werd in de Middeleeuwen steeds meer natuurlijk bos gerooid of verbrand. Door de sterke groei van de bevolking werd de vrijgekomen grond intensief gebruikt. Dit had tot gevolg dat op de arme zandgrond alleen heide zich kon handhaven. Men ging er toe over de heide te beweiden met schapen. Ook werd de heide afgeplagd. Men gebruikte een mengsel van heideplaggen en schapenmest voor de bemesting van de akkers. Deze roofbouw had tot gevolg dat plaatselijk alle plantengroei verdween en erosie begon op te treden. Ook in het gebied tussen Waalre en Heeze zijn de zandverstuivingen nog waarneembaar in het landschap.
Aan dit proces is pas in de 19e eeuw een einde gekomen. Kunstmest maakte het afplaggen van de heide overbodig. Grote delen van de heide en de woeste gronden werden definitief ontgonnen. Tevens werd op grote schaal naaldhout aangeplant om verdere verstuiving tegen te gaan.
Door de gemeentebossen van Heeze werd NS station Heeze, rond half vijf bereikt.
Het was een mooie route, die Coos al eerder had gelopen. Het weer had zich deze dag ook goed gehouden.
