Amerongseberg-tocht met WS78 vanuit Veenendaal

Op zaterdag 12 december 2009 organiseerde WS78 de Amerongsebergtocht vanuit Veenendaal. De start was vanuit Sportcafé De Duck - inpandig gelegen tussen de sporthal en het zwembad van Sportcentrum De Vallei. Bijna tra­di­tie­ge­trouw werd het startsein ruim voor 9 uur gegeven. In een buitenwijk troffen we een opvallend verkeersbord aan. Het was een rond wit bord met rode rand. Op het bord stond de tekst Verboden eenden te voeren!! i.v.m. overlast van ratten. We verlieten de bebouwde kom van Veenendaal en betraden spoedig daarop landgoed Prattenburg We kregen zicht op het gelijknamige kasteel. We staken de provincialeweg N416 van Veenendaal naar Elst over en liepen daarop over de Oude Veensegrindweg. We bevonden ons nu op het grondgebied van de gemeente Rhenen. Bij een groot appartementencomplex was een hekwerk tussen twee stenen pilaren bevestigd. Coos was hier, ruim 55 jaar geleden, al eens vereeuwigd, samen met haar oudere zus en haar moeder. Kijk maar eens naar de twee foto's zoals het nu is en zoals het toen was (foto 12 en 13).

Na de Bergbad camping verlieten we de Oude Veensegrindweg en betraden daarop Kwintelooyen

Het dagrecreatieterrein Kwintelooyen ligt in de driehoek Rhenen - Veenendaal – Elst.
Kwintelooyen ligt ingesloten tussen drie particuliere landgoederen: Prattenburg, de Dikkenberg en Remmerstein (niet te verwarren met beschermd natuurgebied Remmerden). Daaraan grenzend liggen de Stadsbossen van Rhenen en de Plantage Willem III, van Stichting Het Utrechts Landschap. Het gehele gebied strekt zich uit van de noordoever van de Rijn tot de Gelderse Vallei.
Karakteristiek in het gebied zijn de diepe erosiedalen, de prehistorische grafheuvels, wallen, beukenlanen en de overgangen tussen heuvelrug en valleien. Opvallend is het grote hoogteverschil van vijftig meter op Kwintelooyen; van zeer nat (ven en moeras) naar droog (heidevelden). Via de uitgezette wandelroutes komt u op het hoogste punt van het terrein, waar u een prachtig uitzicht heeft over de Gelderse Vallei.
Deze voormalige zandafgraving is gedeeltelijk ingericht voor recreatie. Hier vindt de bezoeker o.a. een tent-/caravanweide, een speelweide, toiletgebouw, picknicktafels en parkeerplaatsen. Op mooie dagen is er een mobiele snackwagen aanwezig.
In het voor de natuur bestemde gedeelte is beperkt recreatie mogelijk, gericht op natuur- en landschapsbeleving.
Door het hoogteverschil op het terrein van ruim 50 meter, heeft men een spectaculair uitzicht op de hellingen over de Geldersche Vallei. Er zijn diverse uitzichtpunten.
Het laag gelegen gedeelte van Kwintelooyen is bijzonder vanwege de aanwezigheid van natte vegetaties en een grote poel. De vennen herbergen een aantal zeldzame of bedreigde plant- en diersoorten. Het poelenproject houdt dit in stand.

Hier waren we met de WS78-tocht vanuit Rhenen op 4 oktober 2008 ook geweest. Maar er is natuurlijk niets mis mee om mooie trajecten in meerdere tochten op te nemen. Na wat rond heuvels gelopen te hebben beklommen we nog een heuvel via een trap met 169 treden. Boven hadden we een geweldig mooi uitzicht. Op 9 februari 1991, toen ondergetekende een tocht voor WS78 vanuit Veenendaal had uitgezet, was dit gebied Kwintelooyen nog in ontwikkeling. Enorme zandhopen werden toen verplaatst. Het sneeuwde ook nog eens en de "kapitein" had toen bevolen om te pijlen met roodgekleurde pijlen. Dit omdat roodgekleurde pijlen beter opvallen met de toen aanwezige sneeuw.

We kwamen uit op de Defensieweg. Snel daarop werd beschermd natuurgebied Remmerden via een klaphekje betreden.

Remmerdense Heide
De aan de plantage grenzende Remmerdense Heide bestaat voornamelijk uit struikheide met plaatselijk vliegdennen en struweel. Daarnaast wordt het zeldzame klein warkruid aangetroffen en biedt de heide leefruimte aan een grote populatie zandhagedissen. Vanaf het hoogste punt van de Remmerdense Heide is het dal van de Nederrijn te zien. In de bospercelen van de Remmerdense Heide streeft Het Utrechts Landschap naar natuurlijk bos met inheemse soorten als vuilboom, krentenboompje, lijsterbes, inlandse eik en grove den.

Hier stonden veel berkenbomen. Ook was er een groot heideveld. We kwamen bij een uitzichtpunt van waar we een mooi panorama op de Rijn konden hebben. Maar het was op dat moment helaas even wat nevelig met ietwat lichte motregen. Dit was trouwens de enige regen van de dag. Het natuurgebied ging ongemerkt over in Plantage Willem III.

We kwamen uit op de provinciale weg van Elst naar Veenendaal, die we al eerder hadden overgestoken, maar dan in tegengestelde richting en wel bij de jeugdherberg Elst, die thans Stayokay heet. Door het Prattenburgse bos werd in Elst de soeppost bereikt. Op een krijtbord stond vermeld, dat er 407 deelnemers waren. Later werd dit aantal bijgesteld naar 406.

We liepen weer terug naar bosgebied (Amerongse berg) en volgden nu de bosrand over een traject van een mountainbikeroute. De fietsers zagen we, hier althans, tegemoet rijden. Later, op een ander traject, kwamen de mountainbikes ons achterop gereden. Bij een sportveld te Amerongen staken we de provinciale weg N225 van Driebergen naar Rhenen over. Daarop werd de Amerongse Bovenpolder bereikt. Opnieuw volgden we een bosrand. Bij een uitkijkplateau verlieten we even de hoofdroute om van het fraaie uitzicht van het panorama-plateau te genieten.

Verderop kwamen we langs de voormalige plek waar tot in 1809 een galg stond opgesteld. Iets verderop lag een oude begfreaafplaats. Op een grafsteen zagen we, dat er in 2006 nog iemand begraven was op deze begraafplaatrs, getuige een grafsteen. Na dit oude kerkhof daalden we af en kwamen bij Huize Zandvoort dat aan de straat Zandvoort lag. Nu volgden we een pad langs de uiterwaarden van de Rijn. We kwamen bij kasteel Amerongen uit. Het hoofdgebouw stond geheel in de steigers. Nabij een oude historische dorpspomp werd het centrum van Amerongen bereikt.

We kwamen bij de Sint Andrieskerk waarvoor een oude koningin Wilhelmina boom stond uit 1898. We liepen om de kerk heen, waarbij we nog zicht kregen op huisjes, die gebouwd waren voor de Gendarmerie van Napoleon. Nu voerde de route door een kerstmarkt over het plein Hof. Na het voormalige stadhuis van Amerongen liepen we de Overstraat in waar de kerstmarkt zich voortzette.

In een zijstraat kregen we even zicht op molen Maallust. Nabij een prachtige voormalige tabakschuur uit 18de eeuw, dat thans omgebouwd is tot woonhuis verlieten we over de Zuilensteinseweg Amerongen.We kwamen nu in bosgebied rondom kasteel Zuylenstein. Het kasteel zelf kregen we ook even te zien.

We verlieten het bosgebied over het Cotlanden-klompenpad. In de parkoersbeschrijving werd gerept over het Oranje klompenpad, vermoedelijk vanwege de oranje gekleurde stikkers. Na dit alleraardigste smalle pad afgelopen te hebben kwamen we bij een watermeter en werd de rand van de bebouwde kom van Leersum bereikt. Nu was het niet ver meer naar de grote rust, die in sport- en Cultuurcentrum De Binder was gelegen.

We verlieten Leersum weer o.a. over de Lomboklaan. In het begin van deze laan staan vier palen met de tekst Lom en Bok op de twee grotere palen. Bij de Donderberg was het klimmen geblazen. Boven op de top stond een graftombe van de familie Nellenstein. Nu dwaalden we een tijd door de Lombokbossen en daarbij ging het omhoog en omlaag.

We kwamen uit op de Utrechtse Baan, een zandweg met naastliggend asfaltfietspad. Later sloegen we af en volgden min of meer parallel door de Lombokbossen de Utrechtse Baan. We kwamen uit bij Park Molecaten, dat op Landgoed Ginkelduin ligt, en staken de Scherpenzeelseweg over. Over de westkant van landgoed Hoge Ginkel werd het bosgebied van de Amerongse Berg weer bereikt. Op 27 km was de koffiepost ook in Amerongen.

Opnieuw doken we de bossen in, waar ook weer geklommen werd. Nabij hondenpensioen De Hazenberg werden enige honderden meters een drukkere secondaire asfaltweg gevolgd. Over een lange kaarsrechte weg werd nu definitief afscheid genomen van bosgebied Amerongse berg.

Daarop werd landgoed De Laan bereikt en verder verkend. We verlieten het bos weer, staken een spoorlijn over en spoedig daarna werd de fruitpost bereikt. Nu was het nog een paar km naar de finish. Waarschijnlijk vanwege invallende duisternis werd de wandeling aanzienlijk ingekort. We kwamen op korte afstand langs op korte afstand langs NS station Veenendaal West De totale afstand bedroeg 36,4 km.

We kochten nog een ingetekende route, want we waren benieuwd hoeveel aan het eind de route was ingekort. Met de bestudering van de ingetekende route kwamen we erachter, dat de route op minimaal 8 punten afweek van de gelopen route. Dat kan komen doordat er parkoerswijzigingen waren of dat de route verkeerd was ingetekend. Maar het belangrijkste is, dat het een hele mooie tocht is geworden. Het IVV-nummer was 11712.
We danken de organisatie en de parkoersbouwer hartelijk voor deze tocht.

Henri Floor