Herfstdagtocht van de LAT vanuit Berg en Dal

Op zaterdag 11 oktober 2003 organiseerde de LAT haar herfstdagtocht over de afstanden van 40 en 60 km vanuit Berg en Dal.
De kern Berg en Dal, die grotendeels tot de gemeente Groesbeek behoort, dankt zijn naam aan een oude herberg, die omstreeks 1750 aan de Kleefse Baan stond in de richting van Wyler. Berg en Dal werd eind 19e eeuw en in de eerste helft van de 20e eeuw landelijk bekend als toeristisch trekpleister, vooral vanwege een stoomtram en later de electrische tram, die het dorp aandeden.
Wij kozen voor het 40 km parkoers.
Eigenlijk hadden wij het plan om met de trein naar de start te gaan. Nadat een dreigende trein-staking op deze zaterdag was bezworen, staakten wel de buschauffeurs in Nijmegen. Daarop besloten we met de auto te gaan. Omdat ik niet graag in het donker rijd, vertrokken wij rond half acht van huis. En het was ruim een uur rijden. Daardoor vertrokken we met de wandeling pas om 8.50 uur. We konden weliswaar officieel tot 9.00 uur start, maar dan krijg je gauwer het gehijg van de pijlophalers in je nek. Echter niets ten nadele van de pijlophalers. Want zij verrichten uitstekend werk.
Spoedig verlieten we Berg en Dal (gemeente Groesbeek) en liepen toen door de wijk Kwakkenberg (gemeente Nijmegen). We bereikten natuurgebied Hengstdal. Dit is een soort breed weilandengebied in bosgebied. We zagen hier diverse paarden lopen, maar we konden niet duidelijk zien of hier alleen hengsten graasden, want dan zouden ze de naam van dit gebied eer aandoen.
Daarna betraden we de bossen van de gemeenten Ubbergen. We passeerden het bord van einde bebouwde kom van Ubbergen. We liepen hier over menig heuveltje.
Vanaf de heuvels bij Beek konden wij in de Ooijpolder het dorpje Persingen zien liggen, een kerk met een paar huizen. Het ligt iets hoger dan het omringende landschap, omdat het op een hoogte in het landschap, een donk, gebouwd is. De Ooijpolder is gelegen in de uiterwaarden van de Waal. De polder dankt haar faam aan de rijke flora en de vele vogelsoorten.
We daalden af naar Beek en kwamen daarbij langs restaurant Valentino's, een voormalig forellenrestaurant. Vlak voor dit restaurant gaf een informatiebord aan dat daar een historische spoelplaats was, nabij de bronnen van de Elzenbeek. Deze spoelplaats was nu herbouwd. In vroegere tijden werd hier de was gedaan.
Het eerder genoemde plaatsje Beek moet niet verward worden met het Gelderse plaatsje Beek in de gemeente Bergh. Vlak voor het centrum van Beek kregen we uitzicht op Hotel 't Spijker. Maar we sloegen af en ons pad steeg weer flink.
We kwamen nu in het Keteldal bij de historische richtingaanwijzer, die verwijst naar Duitsland aan de ene kant en Nederland aan de andere. Op de twee armen staat de oproep: "Laat vriendschap helen wat grenzen delen". Langs dit pad liep tot aan de grenscorrectie van 1949 de rijksgrens. De landsgrens ligt nu anderhalve kilometer oostelijker. Deze richtingaanwijzer sierde het wandelplaatje.
Daarna liepen we over de Vossenberg. Bij punt 39 liepen we verkeerd. Naar later bleek, liepen we hier r.a. in plaats van links af. Onze route liep nu over een grintweg langs een huis door het Filosofendal. Bij het witte huis hoorden we kinderstemmen. Er stond hier een grote tamme kastanje boom en de tamme kastanjes lagen nog ongeraapt op de grintweg. We vervolgden ons pad en even later zagen we wandelaars links boven ons lopen.
Toch liepen we niet terug want we waren van mening dat ons pad weer op de officiële route uit zou komen en dat bleek ook inderdaad het geval te zijn. Bovendien zaten we zover achterin, dat we anders wellicht te snel door de pijlophalers zouden worden ingehaald. Van links kwamen twee dames gelopen en aan hen vroegen we of zij ook de LAT-mars liepen.
Nu volgde een steile klim. We beklommen namelijk de 75,9 meter hoge Duivelsberg. Alleen het laatste stukje naar de top lieten we voor wat het was.
De Duivelsberg is tot 1949 Duits bezit geweest. In het kader van de grens-correcties na de oorlog werd het gebied in dat jaar bij Nederland getrokken. In 1963 zijn de meeste correcties weer ongedaan gemaakt, maar de Duivelsberg is Nederlands gebleven. Voor de naam ‘Duivelsberg’ bestaan verschillende verklaringen. Volgens één van de overleveringen heeft op de top van de berg een offerplaats voor heksen gelegen.
Vlak voor het gelijknamige restaurant sloegen we af en dwaalden verder door de bossen in de richting van Duitsland. Er lagen hier vele tamme kastanjes op de grond. Tamme kastanjebomen werden 19 eeuwen geleden door de Romeinen hier naar toe gebracht.
We liepen in Duitsland over trajecten van de E8 (Leerdam-Aken-Passau). Wandeltrajekten, voorafgegaan door de letter E zijn Europese Lange Afstandspaden. Ook zagen we de X7 markering. Dat is de markering van regionale Duitse lange afstandspaden. We zagen 3 x 2 wandelaars voor ons lopen. Derhalve dachten we dat we langzaam toch wandelaars aan het inhalen waren. We passeerden het plaatsnaambordje Wyler (gemeente Kranenburg). Maar hier sloegen 2 x 2 wandelaars af. Zij volgden dan waarschijnlijk de eerder genoemde E8. Spoedig daarop betraden we Nederland weer.
Op 11½ km was een wagenrust bij een boerderij. Hier deden we ons tegoed aan besmeerde boterhammen en aan thee. De secretaris van de LAT kwam hier net aangereden. Hij was samen met zijn vrouw. Het was deze dag goed wandelweer. Het bleef de hele dag droog. En de maximum temperatuur lag op 15°. We liepen nu naar en in de bossen van Nederrijk en kwamen op korte afstand langs de Canadese Erebegraafplaats. We zagen hier een hoog kruis staan.
Canadese begraafplaats
Op het kerkhof liggen naar schatting 2.200 Canadese en 300 Britse soldaten begraven. De meesten van hen zijn gesneuveld tijdens de operatie ‘Veritable’ in februari/maart 1945. Onder leiding van veldmaarschalk Montgomery trokken destijds zo’n 300.000 manschappen het Duitse Rijngebied binnen. Op de nu nog druk bezochte begraafplaats staat tevens een herdenkingsteken, waarop de namen van meer dan 1.000 in Noordwest Europa vermiste Britten worden vermeld.
Daarop zetten we koers naar trekkers-camping De Hoge Hof. Deze camping was vooral voor Pieterpadwandelaars in trek, omdat het Pieterpad hier langs loopt. Op een bordje stond dat we over particulier terrein liepen en dat het overpad gedoogd werd. Verderop stond op een bankje de tekst: "Deze rust wordt u aangeboden door camping De Hoge Hof". We bereikten de noordkant van de plaats Groesbeek. We zagen aan onze linkerhand een opvallende, futuristisch aandoende witte tentkoepel.
Dit moet een parachute voorstellen en is het dak van het Bevrijdingsmuseum 1944. Het museum geeft een indringend beeld van de oorlogshandelingen bij Nijmegen en Groesbeek in de nazomer van 1944, die bekend zijn geworden onder de naam operatie ‘Market Garden’. Er is hier fel gevochten door de geallieerden. Het museum staat op de plaats, waar destijds de parachutisten zijn geland.
We staken de Zevenheuvelenweg over en sloegen daarna af in zuidelijker richting. Via buurtschap Colonjes werd Bredeweg bereikt. Hier was een café rust in "'t Mölleke" op 21½km. Hier voelde ik me niet zo lekker. In overleg met Coos besloot ik hier te stoppen. De pijlophalers hadden het draaiboek niet bij zich waarin het mobiele telefoonnummer van de marsleidster stond. Het was nog 6 km lopen naar de volgende post, een wagenrust. En daar meldde Coos dat ik gestopt was in café 't Mölleke. Na 90 minuten wachtten werd ik opgehaald. Daarna bleef ik bij de finish nog een kleine 2 uur wachten totdat Coos arriveerde. Het was een hele mooie tocht geworden met mooi wandelweer en met een goede verzorging en bepijling.

Henri Floor & Coos Verburg