Met WS78 in het Brabantse Land.

Op zaterdag 23 februari 2002 organiseerde WS78 een wandeltocht van 40 km vanuit Bergen op Zoom.
De gemeente Bergen op Zoom bestaat sinds 1 januari 1997 uit de voormalige gemeenten Bergen op Zoom en Halsteren en delen van de gemeenten Steenbergen, Woensdrecht en Wouw. De historische stad Bergen op Zoom neemt het grootste deel van de gemeente in beslag, gevolgd door het dorp Halsteren, de kern Lepelstraat en de buurtschappen Heimolen en Kladde Bergen op Zoom is waarschijnlijk in de 12de eeuw ontstaan.
De start was vanuit zaal Bellevue aan de Antwerpsestraatweg. Het was een kwartier lopen vanaf het station. Dus heen en terug kwamen er naast de 40 km nog eens 3 km bij. Na de start kwamen we als eerste langs de stenen korenmolen "De Twee Vrienden" uit 1890. De korenmolen lag op een verhoging, maar desondanks ingebouwd in een woonwijk. We staken de gecombineerde A4- en A58-snelweg over. Hier betraden we landgoed Lievensberg. Hier voerde ons kronkelende pad afwisselend door bossen, over heidevelden, zandvlaktes en heuvels. Er waren hier verschillende (jonge) trimgroepen aktief. Toen we een jonge trimgroep passeerden riepen een paar kinderen naar ons toe: "meneer, meneer u moet daar verderop linksaf. Er was een pijl weggehaald maar de parkoersbeschrijving gaf inderdaad linksaf aan. We volgden wel 300 meter een pad over een heuvel. We staken een brug over een vijver over en bevonden ons nu in de heidetuin van Bergen op Zoom. Er stond een boom die met een paar takken gedeeltelijke over de grond liep. Op een bordje stond dat het verboden was om in de boom te klimmen. We werden ingehaald door een wandelaar die ons al een keer gepasseerd was, maar kennelijk eerder verkeerd was gelopen. We kwamen langs een wandelpaal die diverse LAW-routes aanwees. De richtingen waarnaar verwezen werd met de bijbehorende afstanden waren: Essen (12 km), Nice (2172 km), Valkenswaard (144 km), Hoek van Holland (115 km), Willemstad (48 km), Amsterdam (242 km), Kruiningen (38 km) en Sluis (150 km). We liepen hier namelijk op het grenslandpad. Het volgende bosgebied wat we doorkruisten was landgoed Zoomland. Zowel landgoed Lieversberg als landgoed Zoomland waren mooie natuurgebieden. Maar je bleef wel steeds op de achtergrond verkeerslawaai horen van de A4- en de A58 snelwegen.
Op 9 km was de soeppost nog in de gemeente Bergen op Zoom. Na een zandpad langs een akker bereikten we een zandweg langs moerasgebied De Zeezuiper. Verderop komen we langs enkele vennetjes. Het was duidelijk te merken dat het de afgelopen tijd veel had geregend. Op veel paden lagen plassen, waardoor we langs de randen van de paden veelal moesten lopen en soms ook nog daarbuiten. Nu bereikten we landgoed Wouwse Plantage. Dit is een heel mooi en bekend wandelgebied.
De Wouwse plantage dateert uit de eerste helft van de zestiende eeuw, toen de markies van Bergen op Zoom begon met de aanleg van een nieuwe warande. Na een flinke uitbreiding van de bebossing in de achttiende eeuw kwam de Wouwse Plantage in 1839 in particuliere handen. De nieuwe eigenaar, baron De Caters uit Antwerpen, bouwde het herenhuis, 'het kasteel', op de plaats waar de dreven samenkomen. Toen eind negentiende eeuw de Wouwse Plantage een andere eigenaar kreeg in de persoon van Pierre Paul Emsens beleefde de Plantage een bloeiperiode. Hij liet 'het kasteel' ingrijpend verbouwen en gaf het zijn huidige aanzien. Ook de overige gebouwen van Plantage-Centrum dateren van omstreeks 1900. Het ontginningslandgoed is één van de laatst gebouwde grote buitenplaatsen van Noord-Brabant.
Enige malen passeerden we bordjes met brandgevaar, maar brandgevaar zagen we nu niet zo zitten. Even voor de grote rust op 20 km ontlaadde zich een regen annex hagelbui. Vlak voor de rust was het hier vrijwel droog. We liepen hier langs een beeldje van een houthakker, dat herinnerde aan een hier in vroeger tijden veel voorkomend beroep. Later bleek dat dit beeld het wandelplaatje sierde. De grote rust was in Pannenkoekenhuis De Toverketel te Wouwse Plantage.
Meteen na de rust was een omleiding ingelast. Eigenlijk zouden we langs het riviertje de Wouw ons pad vervolgen. Maar het was niet te doen, werd gezegd. Verderop zou als genoegdoening een parkoerswijzing zijn om het teveel gelopen teniet te doen. We liepen nu in de gemeente Roosendaal pal naar het zuiden. Het infobulletin gaf aan dat we nu aan de rand van Nederland waren aangekomen. Hier vandaan hadden we uitzichten op de kerktorens van de Belgische plaatsen Essen en Essenhoek. We kregen uitzicht op een batterij lampen. Deze lampen waren bestemd voor vliegtuigen die op vliegveld Woensdrecht konden landen. We zagen hier niet of er nog de omstreden kruisraketten stonden. Opnieuw dwaalden we door de bossen van de Wouwse Plantage en kwamen daarbij over het zogeheten "Woeste Gedeelte". Daarna stond een zandvlakte van de Borgvlietse Duinen op het programma. We troffen nog een wandelaar die in België woont. Hij is waarschijnlijk de enige in België wonende persoon, die al meer dan 100 WS78-tochten heeft gelopen. Hij vertelde dat hij vaker bij OLAT liep, omdat hij het daar gezelliger vond.
Op 31 km was de koffiepost. Daarna dwaalden we langs de Woensdrechtseheide. Op landgoed Mattemburgh was dan de al eerder aangekondigde parkoerswijziging.
Mattemburgh is één van de meest bijzondere landgoederen van Brabant. Het is gelegen in de zone waar de hoge zandgronden overgaan in de veel jongere zeekleigronden. Mattemburgh werd in 1970 door het Brabants Landschap aangekocht van de Graaf de Chambure, op het uitdrukkelijke verzoek van zijn echtgenote, Gravin de Chambure - Cuypers. Tegelijkertijd werd het huis met het 17 hectare grote park aan het Brabants Landschap geschonken. Dit deel van het landgoed is genoemd “Schenking Gravin de Chambure - Cuypers”.
Wij besloten de officiëel, maar niet meer gepijlde route te volgen. We kregen weer een vertrouwd modderpad voorgeschoteld. We kwamen langs het fraaie Bloempjesven. Verderop lag een dikke boom over ons pad. We konden er niet omheen lopen, omdat er aan beide kanten teveel water lag. Daarop klommen we over de boomstam. Verder lag op vijf plaatsen zoveel water op en naast het pad, dat we twijfelden of we alsnog zouden omkeren om alsnog het gepijlde alternatief te volgen, maar we zetten toch door. Na de samenvoeging het de gemarkeerde route kwamen we nog langs het Meerven. Het waaide hier net te hard om een foto te maken van de in het ven weerspiegelende bomen. We staken de A4-snelweg over en even later bereikten we de fruitpost op 36 km.
Hier kregen we een mandarijn. We kregen nu een fraai uitzicht op het Verdronken land van het Markiezaat van Bergen op Zoom met daarachter de Oosterschelde en de Kreekrakzluizen van het Schelde-Rijnkanaal. Het zicht werd nog verfraaid door de nu stralend schijnende zon. We liepen over het erf van de Hoeve "de Hildernisse" uit het midden van de 18e eeuw. De naam Hildernisse herinnerde nog aan een dorp dat vlakbij de plaats van de huidige hoeve lag en door de allerheiligenvloed van 1570 werd overspoeld. Daarna liepen we nog langs natuurgebied de Kraaienberg, eigendom van het Brabants Landschap. Tenslotte kregen we nog uitzicht op de skyline van Bergen op Zoom met een aantal kerktorens. Opvallend was een vierkante kerktoren met bovenop een koepeltje. Deze toren heeft de bijnaam De Peperbus. De totale afstand bedroeg 40,435km. Het IVV-nummer was 11513. Het was een mooie, maar zware tocht geworden door de vele modderpaden met plassen. Het weer viel achteraf mee. Wel haden we drie flinke hagelbuien gehad waarbij de hagel enige tientallen minuten bleef liggen. Tijdens die hagelbuien en op open stukken stond een met vlagen stormachtige wind. De maximale temperatuur bleef op 5° steken.

Henri Floor & Coos Verburg