Tocht van de Weldadigheid, Wilhelminaoord

Tocht van de Weldadigheid, Wilhelminaoord
Op zaterdag 27 maart 1993 organiseerde de FLAL een tocht vanuit Wilhelminaoord in het zuidwesten van Drenthe. Na een uurtje lopen over afwisselend open terrein en bossen liepen we langs het bord bebouwde kom Wilhelminaoord. Qua afstand waren we dus nog niets opgeschoten.
Paupers, landlopers, bedelaars, vondelingen en wezen
Door het Sterrebos bij Frederiksoord liepen we in de richting van Vledder. Op een gegeven moment stond in de parkoersbeschrijving "eerste sluippad la". Het bleek dat dit inderdaad voor sommigen een sluippad was, want drie wandelaars voor ons liepen verkeerd.
In 1818 werd Frederiksoord gesticht als landbouwkolonie door de Maatschappij van Weldadigheid. Deze maatschappij had tot doel paupers (mensen die door de maatschappelijke omstandigheden niet in staat zijn enige welstand te verwerven), landlopers, bedelaars, vondelingen en wezen op te voeden tot zedelijkheid en eerlijk zelfbestaan door hen onder te brengen in landbouwkolonies op te ontginnen gronden. Aanvankelijk werd er voornamelijk landbouw beoefend, later ook bos- en tuinbouw. De kolonies hadden het karakter van langgerekte ontginningsnederzettingen, met de bebouwing geconcentreerd langs de hoofdweg. De kolonistenwoningen werden op tamelijk grote afstand van elkaar gebouwd; bij elk huis behoorde een stuk grond ter bewerking.
Voor het Zeemuseum Miramar, met o.a. een verzameling van duizenden schelpen, koralen, opgezette vogels, vlinders, insecten, stenen en fossielen, sloegen we af. Op afstand voor Vledder zagen we een soort smal huisje met een schuin dak er op boven de bomen van Vledder uitsteken. Later, toen we door het centrum van Vledder liepen, bleek dat het om de kerktoren ging. Over het fietspad De Lange Wanden verlieten we Vledder weer. Nu kwamen we door landgoed Vledderhof met oud grove dennen.
Na de eerste wagenrust, waar we een bekertje koffie dronken, dwaalden we verder. Nu slingerde ons pad zich fraai door de bossen van Boschoord. Deze bossen behoren, tezamen met de bossen rond Wilhelminaoord en Frederiksoord tot de Stichting Maatschappij van Weldadigheid. Naast de 40 km werd ook de 60 km georganiseerd. Het parkoers liep vrij veel over onverharde wegen en ook verrassend veel over smalle paden. Daarbij moesten we af en toe de takken opzij duwen. Toen we vlak onder Zorgvlied de bossen verlieten betraden we de provincie Friesland. We liepen daarbij langs een (provincie-)grenspaaltje. Een km lang liepen we over een asfaltfietspad langs een verkeersweg die naar Elsloo liep.
Grote rust op S.V.R. (Stichting Vrije Recreatie) camping Maar heel onverwachts verlieten we de asfaltweg om over een heel leuk paadje de boswachterij van Appelscha te betreden. Hier was op 24 km de eerste grote rust in Kampeerboerderij De Twee Provinciën te Zorgvlied. De rust lag echt op de grens met Friesland, maar nog net in Drenthe. Aangezien de kachel binnen niet brandde besloten we na een kopje koffie snel weer verder te gaan.
Nu kwam eigenlijk wel het mooiste deel van de tocht. Want nu voerde ons pad door het Drents-Friese Woud, waarvan de boswachterij Appelscha een onderdeel is. Het Aekinger Zand of Kale Duinen was erg mooi. Dit is een landschappelijk fraai stuifzandterrein met struik- en heidevegetaties. Langs de Grenspoel, op de grens van Drenthe en Friesland, namen we nog een foto.
Na het Arkingerbroek, met zijn graslanden langs de bovenloop van de Vledder A met hier en daar zeldzame blauw graslandachtige vegetatie, dwaalden we de boswachterij uit. Na een pad langs akkervelden liepen we langs het heidegebied Schoapedobbe met zandverstuivingen en een ondiepe poel, waarin vroeger schapen werden gewassen. We kwamen opnieuw bij Kampeerboerderij De Twee Provinciën waar de tweede grote rust was op 44 km. Wij hadden echter wel zo'n 3 km minder afgelegd doordat we door een ontbrekende of onduidelijke pijl een stuk hadden afgesneden.
Parkoersbeschrijving
In het programmaboekje van de FLAL staat o.a. "dat het niet toegestaan is om een tocht voor- of na te lopen. Het is gebleken, dat deze routes zonder pijlen zeer moeilijk te volgen zijn, ondanks de zeer goed parkoersbeschrijving". Dit laatste klopt, volgens ons, pertinent niet. De parkoersbeschrijving is een achter elkaar opsomming van punten. Zo stond er bij punt 43 b.v. "einde pad la, zijpaden negeren, op driesprong ra, op volgende driesprong ook ra, op fietspad ra." We zijn natuurlijk erg verwend met WS78-parkoersbeschrijvingen, waar bij elk punt een tussenafstand is gegeven. Maar hier is toch beslist geen sprake van "zeer goede parkoersbeschrijving". Het parkoers was echter wel goed gepijld.
Vlak na de rust zagen we langs de kant van de weg een mooi gemeentewapen van Diever staan. Er zijn in deze omgeving erg veel campings. Ook zagen we nogal eens grote zwerfkeien in tuinen liggen. Door de bossen Boschoord dwaalden we weer terug totdat we op een wagenrust stuitten. Hier konden we zoveel drinken als we wilden. Na vier bekertjes limonade was de dorst gelest. Langs Vledder en door het Vledderveld liepen we weer terug naar de finish in "Ons Dorpshuis" te Wilhelminaoord.
Wetenswaardigheden
's-ochtends was het onbewolkt. Met temperaturen van rond het vriespunt waren we aan deze tocht begonnen. In de loop van de middag waren steeds meer stapelwolken op komen zetten, die de warmte van de zon steeds meer tegenhielden. Het was een prachtig mooie tocht geworden met mooi wandelweer. De officiële afstand bedroeg 61½ km. Op de 60 km waren 58 deelnemers. Op de 40 km waren dat er 171, zodat het totaal uitkwam op 219.

Henri Floor & Coos Verburg