De dag van Wijster

Op zaterdag 22 en zondag 23 april 2017 werd de Drentse Hooglanden wandel2daagse georganiseerd vanuit Beilen. Op vrijdag 21 april waren we naar Beilen afgereisd. We hebben overnacht op een adres van de Stichting Vrienden op de Fiets en wel op hetzelfde adres als in 2016 met de Drentse Hooglanden wandel4daagse. De start lag op een kleine km lopen van ons overnachtingadres. Rond kwart voor acht kwamen we bij de start aan op 22 april. Deze was gelegen in café Het Zwaantje. We meldden ons aan, we hadden ons voor ingeschreven, en praatten daarna met bekenden tot acht uur. Daarna begaven we ons op pad.

In 1907 is het latere café Het Zwaantje geopend. Van oorsprong was het een echt borreltjescafé met een ouder publiek. In de kelder stonden drie jenevervaten van elk 50 liter. Daar werden de flessen gevuld en bij aankoop van een fles jenever kreeg je als vrouw een reep chocolade en als man een borrel. In 1959 is het café overgenomen door Bram Padding en zijn vrouw Zwaan. Het café is in 1963 na de verbouwing vernoemd naar zijn vrouw Zwaan. Het prachtige uithangbord met daarop een zwaan is gemaakt naar aanleiding van een idee van Hans Vredeveld, die een werkstuk moest maken voor zijn opleiding tot schilder. Hij maakte toen een papieren zwaan en plakte dat op de bar en zei: "Waarom noem je het café niet "Het Zwaantje". Bram Padding vond dat een goed idee en is met het ontwerp naar een siersmid in Den Dolder gegaan en die heeft het uithangbord gemaakt.

We liepen langs de algemene begraafplaats, de Stefanuskerk en het DOMO - Friesland Campina industriecomplex.

De monumentale gotische Stefanuskerk stamt uit de 14e en 15de eeuw. Het was in zijn oorspronkelijke Rooms-katholieke status seend- en dingspelkerk en speelde een belangrijke rol in de rechtspraak.

Een seend was een kerkelijke rechtspraak, waar bindende uitspraken werden gedaan over zaken van "kerk en land". De rechtspraak, waar iedereen, behalve zieken en herders, verplicht was te komen, vond plaats naast de kerk.

Voor de wereldse rechtspraak vormde Beilen een dingstede voor de dingspels Beilen, Diever en Rolde en was de kerk hiervoor de vaste plaats. Hier werd de zg. etstoelzitting gehouden, waar de vertegenwoordigers (de etten) van 6 dingspelen zitting hielden. In het verleden trok het kerkgebouw met zijn hoge toren al van verre aandacht over het Drentse heidelandschap. Schip en toren stammen uit de 14e eeuw, het koor uit de 15de eeuw.

FrieslandCampina Domo is wereldwijd marktleider op het gebied van de productie van ingrediënten, halffabricaten en complete formuleringen kindervoeding en voor ingrediënten van medische voeding en celvoeding. Domo biedt een uitgebreid assortiment kwalitatief hoogwaardige wei- en melkproducten met diverse voedings- en functionele eigenschappen. Domo is onderdeel van de business group Ingredients van FrieslandCampina.


Voor het station van Beilen sloegen we linksaf en staken de spoorlijn over. Deze dag reden er geen treinen vanwege ingrijpende renovatie bij station Assen. Daardoor was van 16 t/m 30 april geen treinverkeer tussen Hoogeveen en Groningen. Beilen werd in zuidelijke richting verlaten. Het was vooralsnog prachtig zonnig weer, maar wel fris voor de tijd van het jaar. In Makkum liepen we langs de molen van Makkum en in Holthe verlieten we de doorgaande weg van Beilen naar Wijster. Bij gemaal Holthe staken we het Linthorst-Homankanaal over.

Gemaal Holthe is een schutsluis en is gebouwd in 1925. Het gemaal is opgebouwd uit bakstenen en natuurstenen elementen in de vorm van een zogenoemd eiland. De sluis is sinds 1970 voor scheepsvaart gesloten.

Bij het naderen van de spoorlijn naderde ook een donkere wolk. Toen we bij de eerste rustpost bij minicamping Westenenk aankwamen begon het even later te regenen. Het was geen pittige bui maar wel voldoende om de straat nat te maken. Wij hadden geen haast. We liepen derhalve verder toen het droog was geworden. Zowel voor als na deze rustpost waren splitsingen met de kortere afstanden. Wij liepen de 30 km route en even verder liepen we langs de bollenvelden van Wijster. Toen we hier het voorgaande jaar liepen waren de tulpen nog niet in bloei en waren dan ook verbaasd nu deze kleurenpracht te aanschouwen.

De bebouwde kom van Wijster werd bereikt. Maar lang liepen we hier niet in. Over de Drijberseweg zetten we koers naar Park Graveland. De route voerde hier fraai tussen de rododendrons door. Na het VAM-kanaal volgden we de VAMweg. Op 13 km was de tweede rustpost bij koffiekiosk het Blinkerdje. Na een kop chocolademelk liepen we weer verder. Over stapstenen staken we een water over. Nu werd de 56 meter hoge VAMberg beklommen/opgelopen. Met een gemiddeld stijgingspercentage van 6.3% werd een hoogteverschil van 22 meter over een afstand van 300 meter overbrugd. Bovenop de top staat De Blinkerd, een schotelvormig gebouw dat tevens dienst doet als informatiecentrum. We hadden hier mooie vergezichten.

Als je niet beter zou weten, zou je op z'n minst denken dat De Blinkerd een vliegende schotel is die uit verre zonnestelsels precies hier bo­ven­op de berg geland is. Maar eigenlijk is De Blinkerd gewoon het informatiecentrum van Attero en de stichting Het Drentse Landschap dat u onder andere informeert over het project het Oude Diep. Vanuit De Blinkerd heeft u een prachtig uitzicht op een heel bijzonder stuk­je Drenthe. Twintig miljoen kuub afval veranderden in groene heuvels met aan de voet prachtige nieuwe natuur. De Blinkerd is (o.a.) het startpunt van een wandeling naar het Oude Diep waar Het Drentse Landschap druk bezig is om de beek en het beekdal in oude luister te herstellen. 

Over een schelpenpad daalden we de VAMberg af. Daarna liepen we om de VAMberg naar de VAMweg. De route voerde nu tussen fabriekgebouwen van de VAM door. Daarbij was een passage waarbij we vlak langs een bassin kwamen met onaangename dampen. Dit traject is voor mij persoonlijk niet voor herhaling vatbaar. We kwamen hier het voorgaande jaar ook langs. Bij de spoorlijn, die we later overstaken, stond een informatiebord over de treinkaping Wijster 1975.

Op dinsdag 2 december 1975, 's ochtends om 10.07 uur stopte de trein van Groningen naar Zwolle in een weiland bij het Drentse Wijster. De passagiers schenken geen bijzondere aandacht aan een groepje Zuid-Molukse jongeren dat in Sinterklaaspapier gewikkelde pakken bij zich heeft. Vlak na het vertrek uit Beilen om 10.03 uur stopt de trein om 10.07 uur 'zomaar' ter hoogte van Wijster.

Pas tegen half twaalf komen de eerste berichten over de kaping los. Het zijn verwarde berichten, want het is niet bekend wat het doel van de actie is. De politie spreekt van een kaping door "vijf of zes donkergekleurde mannen". De 'trein bij Wijster' werd wereldnieuws.

Twaalf dagen lang leefden ontelbaren mee met het lot van de passagiers en het treinpersoneel. Drie van de inzittenden zouden het niet overleven; ze werden doodgeschoten door de zeven kapers. Zondagmorgen 14 december kwam het einde van de gijzeling even onverwacht als ze was begonnen. In de bruine Rode Kruisdekens gehuld stapten 23 mensen uit treinstel 378. Ze waren diep aangeslagen door de angstige gebeurtenissen, maar ongedeerd.

De gijzeling duurde 12 dagen en er vielen 3 doden.


We kregen uitzicht op een ooievaarsnest met twee ooievaars. Een ooievaar stond en de andere lag op het nest. Nu volgden twee wegen langs akkers. Door de droogte en de harde tegenwind stoof het zand om ons heen. Hier was het even echt afzien. Daarop kwamen we bij camping De Bosrand. Hier was op 23˝ km de laatste rustpost. Nu volgde nog een mooie route door de Beilerturfkuilen en het Terhorsterzand. Rond kwart over twee werd de finish bereikt.

Naast het voor mij onaantrekkelijke parkoers tussen de VAMfabriek door, zaten er ook talrijke lange wegen in de route. We hadden de route van het voorgaande jaar ook op onze GPS gezet. We constateerden dat de route dit jaar op slechts drie punten anders was. Tweemaal liepen we daardoor over een drukkere weg en eenmaal over een rustiger route. Zeker voor 90% was de route hetzelfde als het voorgaande jaar. Er deden deze dag 133 wandelaars mee.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor