Op zaterdag 20 februari 2016 organiseerde de FLAL de Lange Jaap wandeltocht. De start was vanuit MFC 't Dorpshuis te Julianadorp. Er werd voor deze dag en ook voor de daarop volgende zondag veel regen voorspeld. Deze weersvoorspelling zorgde er mede voor, dat het deelnemers aantal deze dag beperkt bleef tot 222. Er kon uit 25, 40 of 50 km worden gekozen. Hoewel wij normaliter de 40 km route lopen, kozen we dit keer voor de 25 km route, die 23,75 km lang bleek te zijn. We wilden de volgende dag elders een 40 km tocht lopen en 80 km op zaterdag en zondag vonden we teveel. Het kwam bij nader inzien heel goed uit dat we deze dag de 25 km route liepen. Want de regen begon rond 13:45 uur en wij kwamen om 13:35 uur binnen.
Na de start, om 9:15 uur liepen we door de straten Middelzand en Vogelzand naar een vaart met geknotte wilgen. Deze volgden we noordwaarts tot aan de Van Foreestweg. We verlieten Julianadorp over het Kanopad. Dit asfaltfietspad volgden we ruim 4 km tot aan Huisduinen. Bij de Helderse Vallei was een uitkijktoren op een duin gebouwd. Normaliter beklimmen wij geen uitkijktorens meer. Maar deze was zo stevig, waardoor we nu toch geen last van hoogtevrees hadden. Ondanks het sombere, maar droge weer, hadden we boven op de uitkijktoren toch fraaie panorama´s.
Verder liepen we naar restaurant de Pannenkoekenvallei. We hoorden dat het er binnen heel gezellig was. Na deze rust liepen we naar en door bosgebied de Donkere Duinen met een ringvormige eendenvijver, waar ook wilde moerasvogels huizen. We kruisten het Hengstenpad en volgden nu de Streepjesberg. We kwamen uit in Huisduinen. Hier vielen sommige huizen op door hun bouw en omdat ze van hout waren. Hier kregen we uitzicht op vuurtoren Lange Jaap. Hiernaar in deze wandeltocht genoemd.
De eerste vuurtoren stond bij Kijkduin (nog voor het fort Kijkduin daar stond). Het licht van deze toren kreeg men door hout en kolen te verbranden. In 1822 moest er een nieuwe toren komen en die werd midden op Fort Kijkduin gebouwd, want dat fort was toen al klaar. De verlichting bestond uit 26 olielampen, met elk een reflector (een holle spiegel). Op 29 oktober van dat jaar brandde het licht voor het eerst en het was op ongeveer 10 km. afstand nog te zien. In 1853 werden deze lampen vervangen door een ander type met een lenzenstelsel. Een lens heeft hetzelfde effect als een reflector: het versterkt de lichtstraal in één richting. Deze ronde stenen toren was ongeveer46 meter hoog en stond ook nog bovenop een duin.
In 1878 was de nieuwe vuurtoren, later de "Lange Jaap" genoemd, klaar. De nieuwe plek was iets ten noorden van Fort Kijkduin en het ontwerp was van hoofdconstructeur Q. Harder. Het licht werd op 1 april van dat jaar voor het eerst aangestoken. In dat jaar was de gloeilamp nog maar pas uitgevonden en die was zeker niet geschikt voor een vuurtoren. De eerste lamp in de vuurtoren was een Argandse lamp, zo genoemd naar zijn uitvinder. Dit was niets anders dan een olielamp met een ronde pit, en een holle ruimte in het midden. De olielamp had stilstaande lenzen. In 1903 werd dat licht vervangen door een draaiend lenzenstelsel, zodat de lichtbundels konden draaien, net als tegenwoordig. Dat lenzenstelsel dreef in een ronde bak met kwik, omdat het dan erg licht kon draaien met behulp van een uurwerk. (Kwik is een vloeibaar metaal, waar bijvoorbeeld een stalen kogel bovenop blijft drijven).
Ook toen al had de Lange Jaap een schitterlicht. Dat betekent dat het langer donker is dan licht. (Er zijn ook vuurtorens met onderbroken licht. In dat geval is het langer licht dan donker). In 1903 had deze vuurtoren 2 schitteringen in 10 seconden en het licht was op 36 km nog te zien. In 1912 kwam er een verbeterde lamp en in 1924 kwam er voor het eerst elektrisch licht. Al deze verbeteringen zorgden ervoor dat het werk voor de vuurtorenwachter steeds gemakkelijker werd en bovendien werd het licht steeds sterker.
In 1940 werd het lenzenstelsel door de Duitse soldaten vernield en de vuurtoren kon vijf jaar geen licht meer geven. Dit werd gedaan vanwege de verduistering. Iedereen moest in die tijd zijn ramen verduisteren, want licht wees de Engelse en Amerikaanse bommenwerpers de weg. Dus een vuurtoren mocht zeker niet meer branden. Het heeft trouwens nog maar weinig gescheeld of de bezetters hadden de vuurtoren opgeblazen met dynamiet.
In 1945 werd er een noodverlichting geplaatst en in 1949 was het nieuwe lenzenstelsel klaar: 4 schitteringen in 20 seconden. Het licht is tegenwoordig op 54 km te zien. Halverwege de jaren zestig werd de bak met kwik vervangen door een groot kogellager. Toen was men ook af van het spatten van het kwik. De bovenkant van de Lange Jaap beweegt bij een stevige storm wel 1 meter heen en weer! Ook in die tijd heeft er tijdelijk een noodlicht aan de westkant van de toren gehangen.
De toren zelf is nog steeds de hoogste vuurtoren van Europa, met een hoogte van 63,75 meter. Hij is gebouwd van gietijzeren platen met een opstaande kant, zodat ze aan elkaar geschroefd konden worden. Er zijn 17 verdiepingen in de toren en die zijn verbonden met rondgebogen trappen. Het lopen op die ijzeren trappen maakt een flink kabaal!
Na de Huisduinense kerk kwamen we op de Zeeweg uit. Hier voegde de langere afstanden zich samen met de 25 km. Aan de rand van Huisduinen bewonderden we nog Fort Kijkduin. Het was gedeeltelijk vrij toegankelijk en daar maakten we gebruik van door het met een bezoek te vereren.
Fort Kijkduin is een oude vesting die Den Helder moest beschermen voor gevaren van buitenaf. Het Fort is tussen 1811 en 1813 in opdracht van Napoleon gebouwd. Tegenwoordig is Fort Kijkduin een museum en een Noordzeeaquarium. In het museum staat de geschiedenis van het fort, haar bewoners en de omgeving centraal. De reis door het museum begint in 1799. Het museum vertelt over de cavalerie tijdens het Napoleontische tijdperk, over Den Helder in de periode van de Eerste Wereldoorlog tot 1930 en de Tweede Wereldoorlog.
Het Noordzeeaquarium bestaat uit veertien aquaria. Ieder aquarium heeft een eigen thema. Er loopt ook een glastunnel door een waterbassin met vissen. In de aquaria zijn diverse soorten vissen te bewonderen zoals de paling, zeebaars, makreel, tarbot, roggen en haaien.
Over de Grafelijkheidsweg werd Huisduinen verlaten. Over het Hengstenpad werd bosgebied De Donkere Duinen bereikt. Het was hier even verwarrend, want de bepijling van de heenroute hing er nog.
Na de Donkere Duinen liepen we over Strandslag Duinoord naar het strand. We liepen een kleine 4 km in zuidelijke richting over het strand. De harde wind maakte het onaangenaam koud voor ons. Bij paal 6 werd het strand weer verlaten. Langs Strandslag, Ooghduyne, De Keizerskoorn en Vogelzand werd de finish bereikt. We zagen deze dag verschillende malen stikkers op lantaarnpalen geplakt van de Onafhakelijke Defensie Bond
De ODB (Onafhakelijke Defensie Bond) werd opgericht omdat vergrijsde vakbonden, werkend vanuit een comfortabel gesubsidieerde stoel in de jaren 90 van de vorige eeuw, keer op keer akkoord gingen met verslechteringen op het gebied van arbeidsvoorwaarden en sociale zekerheid van het defensiepersoneel.
Zoals al eerder gezegd werd de finish om 13:35 uur bereikt. Het was een mooie route geworden.
Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.
Henri Floor |
