Vrijbuiter wandeltocht

Op zaterdag 9 januari 2016 organiseerde de FLAL de Vrijbuiter wandeltocht. De start was vanuit Kampeerhal Vrijbuiter te Roden. Toen wij rond kwart over negen bij de start arriveerden, zagen we nog net de staart van het 25 km wandelpeloton vertrekken. Na het inschrijven dronken we nog een bekertje koffie en namen een verpakte gevulde koek. Beiden werd door Vrijbuiter gratis aangeboden. We zagen zowaar nog enkele bekende alvorens we aan de wandeltocht begonnen.

De start werd in noordelijke richting verlaten. Nog voor de tunnel onder de N372 - Noordholt, de rondweg om Roden, werd het bord van de bebouwde kom van Leutingewolde gepasseerd. Ruim drie maanden tevoren liepen we hier ook met de Tocht om de Noord. We kwamen deze dag meerdere malen op trajecten van die Tocht om de Noord. We zetten koers naar Foxwolde. Op de hoek van de Haarveensedijk en de Rodenwolderweg aanschouwden we het fraaie tolhuisje uit 1884.

Na 3˝ km stond de eerste zandweg op het programma. Dat was in het Kleibos behorend tot het Drentse Landschap. Op de deur van een boerderij waren affiches geplakt met afbeeldingen van oude auto's. Verder stond er een oud landbouwwerktuig met een opschrift. In 2014 werd dit bos tot aardkundig monument benoemd. Het was hier flink modderig.

Foxwolde heeft zowaar ook een café, namelijk café Scheepstra met achter het café een camping. Op De Groeve werden we ingehaald door de 35 km plukkers (pijlophalers). Er werd geďnformeerd of we soms de 35 km route liepen, want dan moesten zij er om denken dat ze pas na ons van de 2e rust moesten vertrekken. Want de 35 km route maakte vanaf de 2e rust de 35 km lus. We kwamen in Sandebuur. Het nevelige weer was inmiddels overgegaan is mist. We besloten ons reflectievest aan te doen want we liepen hier wel op smalle wegen waar auto's rijden. En we wilden door automobilisten wel tijdig worden opgemerkt.

We kwamen uit bij de Rodenervaart en volgden deze zuidwaarts over een gras/modderpad. We kwamen uit op de Damweg en volgden deze nu even tegengesteld. Want eerder op de dag waren we hier ook al geweest. Nu zetten we koers naar de Groningse plaats Leek en de Drentse plaats Nietap. Want beide plaatsen liggen tegen elkaar aan.

Op ruim 12 km was de eerste binnenrust in Nietap. Dat was in café De Waag. We liepen hier naar binnen, allereerst om ons startnummer door te geven. De bril besloeg bij binnenkomst, maar we konden snel de tafel vinden waar we ons konden melden. Op het eerste gezicht zag het hier donker uit, zonder buitenlicht. We hadden tot nog toe lekker doorgelopen waarop we besloten om, zonder te rusten, verder te lopen. We liepen naar het Vagevuurse bos. Daarbij kwamen we allereerst langs de Meester Posthuma Bank.

Meester Wieger Posthuma was op 24 december 1921 één van de oprichters van de Vereniging Natuurschoon. Hij was de eerste voorzitter. Posthuma was ook de eerste voorzitter van de Buurtschap Nietap. Hij heeft de massieve gemetselde bank aangeboden aan de gemeenschap. Als dank draagt de bank zijn naam. Vroeger stond er een zonnewijzer voor. In 2011 en 2012 is er hard gewerkt aan het herstellen van de bank. Daardoor staat deze er tegenwoordig weer prachtig bij!

Daarna liepen we langs een groot labyrint. Het ontwerp van dit labyrint is gebaseerd op het 1000 jaar oude labyrint in de vloer van de kathedraal van Chartres Frankrijk. Daarna kwamen we langs de pingoruďne het Vagevuur.

In 2000 is het slib uit het Vagevuur gebaggerd. De stobben die in droge tijden boven het water uitstaken zijn ook grotendeels verwijderd. Een C14-onderzoek bracht aan het licht, dat de stobben van grove dennen 8000 jaar oud waren. Uitgevoerde boringen bevestigen dat het Vagevuur een zogenaamde pingoruďne is.

Ontstaan pingoruďne
In de ijstijd is kwelwater, water dat vanuit de ondergrond naar boven komt [a], onder de stijfbevroren bovengrond (permafrost) bevroren tot een grote ijsklomp die steeds groter werd en de bovenste laag omhoog duwde [b]. Later, toen het klimaat milder werd, smolt het ijs en gleed de bovenliggende grond rondom, een soort ringwal achterlatend [c]. In het midden bleef een waterplas, waarin in de loop der tijden van alles bezonk. In een volgende fase groeide er veenmos in, waardoor een laag veen ontstond [d]. Dit veen werd in de Middeleeuwen door de monniken van Aduard afgegraven. Ook de burgers pikten natuurlijk een turfje mee.

Er zijn in de loop der tijden verschillende fases van verlanding geweest.

Verlanden is een proces waarbij plassen, moerassen of ondiepe meren langs natuurlijke weg in land veranderen. Dit proces kan enige tientallen jaren tot wel honderden jaren duren.

In 2000 is het Vagevuur voor het laatst schoongebaggerd. Hierbij is hout van stobben boven gekomen, dat bij C14 - datering 8000 jaar oud bleek te zijn.

C14-datering of koolstofdatering is een methode van radiometrische datering. Hiermee wordt de ouderdom van organisch materiaal bepaald. Dat gaat met behulp van de isotoop koolstof-14. Koolstof-14 (14C) is een isotoop van koolstof die in onze atmosfeer gevormd wordt uit stikstofkernen. Dit gebeurt door kernreacties die het gevolg zijn van de kosmische straling waaraan de aarde voortdurend blootstaat.

Er zitten nog steeds stobben in het Vagevuur. De stobben zijn waarschijnlijk geconserveerd door het eroverheen groeiende veen. 's Zomers kunt u rond het Vagevuur lopen. In andere jaargetijden staat het water aan de zuidkant vaak te hoog. 's Winters als er ijs ligt organiseert de Buurtschap er priksleewedstrijden.

Roden werd weer bereikt. Nog niet voor de finish, maar voor een tweede binnenrust. Deze was gelegen in sportcentrum De Hullen. Het was hier behoorlijk druk. De toegang tot het restaurantgedeelte werd geblokkeerd door mensen, die voor iets in de rij stonden. Wij hadden snel een beslissing genomen en besloten ook hier door te lopen. De afgelegde afstand bedroeg ruim 17 km. Nu was het, volgens de routebeschrijving nog 7 km.

Wij maakten nu nog een grote lus over landgoed Mensinge. Op ons wandelpad stonden 18 jongeren langs de kant, 9 aan elke zijde. Het was een trimgroep en zij deden een aantal lichamelijke oefeningen. Als er wandelaars tussen hen door liepen, dan klapten zij. Toen wij erdoor liepen stonden ze net op één been. Het andere been werd gebogen vastgehouden.

Voordat de finish werd bereikt liepen we nog langs het standbeeld van Hindericus Scheepstra en het Scheepstra kabinet. Rond tien minuten voor twee werd de finish bereikt. Dat was voor ons voor een 25 km aan de snelle kant. Het bleek echter dat de route niet de aangegeven 24,9 km was, maar slechts 23˝ km. 35 km lopers klaagden er over dat hun afstand slechts 30 km bedroeg. Dat kwam vermoedelijk doordat een boswachter pijlen had verdraaid.

Het was ondanks de relatief vele asfaltwegen en paden toch een aardige tocht geworden. De onverharde wegen en paden waren veelal modderig hetgeen de route toch zwaarder maakte. Bij het afmelden kregen we wat paperassen aangeboden. We deden dat in onze heuptas. Later, toen we thuis kwamen, zagen we dat er een bon bij zat voor een gratis warme drank. Helaas, pindakaas. Daarna liepen we naar het restaurantgedeelte en bestelden hier een stampot boerenkool met worst. Er was voor de wandelaars een aanbieding van € 5,00. Hier zagen we nog verschillende bekenden. Er deden 593 wandelaars mee.

Tijdens onze wandeling was het droog gebleven. Wel was het de hele dag grijs. Toen we na afloop naar de bushalte liepen voor de thuisreis, bleek dat het licht was gaan miezeren. We zagen op weg naar de bushalte nog een wandelaar uit Haarlem. We danken de organisatie hartelijk voor deze tocht.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor