Heesbeemden en 't Ham tocht

Op dins­dag 17 maart 2015 or­ga­ni­seer­de OLAT de Heesbeemden en 't Ham tocht. De start was van­af de sta­tionsres­tau­ra­tie van sta­tion Horst-Se­ve­num te Hegelsom. Na nog geen hal­ve km lo­pen werd het eer­ste gras­pad langs een sloot be­tre­den. Dat was in buurt­schap Tongerlo. O­ver de Boswach­tersweg en de Tongerlostraat lie­pen we langs de westkant van be­drij­venter­rein Berghem van de Se­ve­num. Vrij snel werd het eer­ste na­tuur­ge­bied opge­zocht. Dat was Heesbeemden. In dit na­tuur­ge­bied ston­den heel veel knot­wil­gen.

De Heesbeemden in de volks­mond “de Bengd” ge­noemd, be­vindt zich met het aan­slui­tende ge­bied De Blakt aan de noord-west zij­de van Se­ve­num, tus­sen de Blakt­dijk en de weg Heesbeemd. Met ge­biedje de Haagens, dat te­gen de Heesbeemd aan ligt, vormt het een vrij­wel aaneenslui­tend ge­bied tus­sen de kom van Se­ve­num en Kro­nenberg. De Blak­ter­beek, die van­af 2007 weer mean­dert, stroomt door het he­le ge­bied.

De Heesbeemden be­staan uit nat broekbos met veel elzen en wilgenbos en klei­ne wei­landjes. En­ke­le ja­ren gele­den wa­ren de­ze wei­landjes nog in par­ti­cu­lier ge­bruik. Sinds het ge­bied on­der be­heer van Staatsbosbe­heer is geko­men wor­den de wei­landjes al­leen in de zo­mer nog begraasd door en­ke­le koeien en paar­den. Ook zijn en­ke­le ja­ren gele­den de aange­plante Canadese populieren uit het ge­bied ver­wij­derd. Al­leen op het ge­deel­te de Blakt vindt men nog wat aange­plant bos.

De Blakt was tot eind ze­ventiger ja­ren van de vo­rige eeuw in ge­bruik als ge­meen­te­lij­ke vuilstortplaats waar­door een ge­deel­te van dit ge­bied in een heu­vel is ver­an­derd. Aan de voet van de­ze heu­vel is het erg moe­ras­sig.

Het was de­ze dag een prach­ti­ge zon­nige dag. Buienradar had voor de­ze re­gi­o een ma­xi­mum tem­pe­ra­tuur van 17 gra­den voor­speld. Voor me­di­o maart is dat be­hoor­lijk hoog. Hoe­wel het de voor­gaan­de week vrij­wel droog was ge­ble­ven trof­fen we en­ke­le keer nog plas­sen langs we­gen op pa­den. Voor­al op die plek­ken waar geen of beperkte wa­terafvoer is. Bij de Heilige Do­na­tis­ka­pel lie­pen we langs de Blak­ter­beek.

De Heilige Do­na­tis­ka­pel in in 1926 ge­sticht door Frans Wijnen en is ge­lijktij­dig ge­bouwd met de boer­de­rij die op Heesbeemden 10 ligt. Hij liet de kapel bou­wen ter ere van de Heilige Do­na­tus om be­schermd te blij­ven te­gen na­tuurgeweld en onweer. De aanleiding voor de bouw was dat vlak bij hem de bliksem was ingesla­gen toen hij op het land aan het werk was.

Na­tuur­ge­bied Heesbeemden werd ver­la­ten na­bij de plaats Kro­nenberg. Bij de­ze wan­de­ling werd, e­ven­als an­de­re OLAT-toch­ten, zo­veel mo­ge­lijk de onver­har­de we­gen en pa­den benut. De twee­de kapel, van de in to­taal drie kapellen waar we langs kwa­men, was de Heilige Apolloniakapel.

De Heilige Apolloniakapel is in 1852 ge­sticht. De let­ters M.G.A. op de sluitsteen zijn de initialen van Maria Gertrudis Aerts. Haar ou­ders be­woonden in 1852, toen zij op 27 ja­ri­ge leef­tijd o­verleed, de boer­de­rij "van Ass". De kapel die vroe­ger vlak bij de boer­de­rij lag, is waar­schijn­lijk ter na­ge­dach­te­nis aan haar ge­bouwd. In de kapel staat een beeld van de Heilige Apollonia met een tang in de hand. Vroe­ger bezoch­ten veel men­sen met kiespijn de kapel. In 1980 is de ver­val­len kapel af­ge­bro­ken en op een ho­gere plek weer op­ge­bouwd.

Bij boer­de­rij De Hees had­den we een eer­ste kor­te rust. Bij de­ze wan­de­lingen is het ge­brui­ke­lijk dat tus­sen de start, de gro­te rust en de fi­nish een of twee kor­te rust­posten zijn, waar e­ven gestopt wordt, maar waar­bij mees­tal niet op een stoel of bank kan wor­den ge­ze­ten. Door ak­ker- en tuinbouwge­bied, ten wes­ten van Se­ve­num werd de derde kapel, te we­ten de On­ze Lie­ve Vrou­wekapel be­reikt.

De On­ze Lie­ve Vrou­wekapel is in 1870 ge­sticht. De fa­mi­lie Wijnen-Philipsen heeft de kapel, die oor­spron­ke­lijk ach­ter de boer­de­rij van de fa­mi­lie Vullings stond, ge­sticht. De bedoeling was waar­schijn­lijk om de boer­de­rij en de bewoners on­der de or­ga­ni­se­ren van On­ze Lie­ve Vrouw te stel­len. Na­dat de kapel in verval was ge­raakt, werd zij in 1991 af­ge­bro­ken en in de oor­spron­ke­lij­ke stijl op de hui­di­ge plek weer op­ge­bouwd.

We kwa­men weer bij het Lindersstraatje. We her­ken­den op een krui­sing, dat we met de­ze wan­de­ling hier al eer­der de­ze dag wa­ren ge­weest, En een blik op de kaart van de GPS be­ves­tig­de dit. Dat was weer in het ge­bied met de fraaie knotwilgen. Voor­dat de gro­te rust op 10 km werd be­reikt, lie­pen we nog door het Blak­ter­beek­park. In dit park kwa­men we langs een ou­de windwa­termo­len. Ver­vol­gens langs een zon­ne­wij­zer. Hoe­wel het rond 12 uur was, gaf de zon­ne­wij­zer 11 uur aan.

De windwa­termo­len is af­koms­tig uit het buurt­schap Hei­er­hoe­ve. Door de ont­wik­ke­lingen van in­dus­trieter­rein Trade Port is de­ze bui­ten func­tie ge­raakt. In Se­ve­num ston­den in to­taal 7 van der­ge­lij­ke mo­lens. Zij wer­den ge­plaatst in nat­te en la­ge ge­bie­den. Het Blak­ter­beek­park is van oudsher een laag en nat beekdal.

Bij een heu­vel in het Blak­ter­beek­park met bo­venop een totempaal had­den we een rust. Hier kon­den we on­ze meege­brachte boterhammen ope­ten. Want op de ge­plan­de gro­te rust was dat niet toege­staan. Ook in het Blak­ter­park kwa­men we nog langs een schuur met bijenkas­ten en we za­gen hier tal­rij­ke bijen rondvliegen. Nu lie­pen we naar het cen­trum van Se­ve­num. De gro­te rust was te­geno­ver de H.H. Fabianus en Sebasbanus kerk in ca­fé res­tau­rant De Sevewaeg. Op 29 mei 2014 heb ik hier, sa­men met mijn vrouw Coos, ook lek­kere Lat­te Mac­chi­a­to gedron­ken. Toen lie­pen we de NS- tweedaag­se van sta­tion Horst-Se­ve­num naar sta­tion Deur­ne met o­ver­nachting in He­lenaveen, een tocht van 36 km in to­taal.

Nu was het prach­tig zon­nig weer en kon­den we heer­lijk bui­ten op het terras zit­ten. Door trans­pi­ra­tie was ik­zelf wat nat ge­wor­den. Na­dat het was opgedroogd kon ik een kledinglaag uittrek­ken. Ik had me wel warm moe­ten kle­den, want bij ver­trek van huis stond de thermome­ter op -1 gra­den.

Het cen­trum van Se­ve­num werd weer ver­la­ten. We ver­volg­den nog met een tra­ject door het Blak­ter­park. Se­ve­num werd ver­la­ten langs de Groote Mo­lenbeek, een mooi zand/gras­pad. Nu was het gras be­hoor­lijk kort op dit pad. Maar toen ik hier op 29 mei 2014 in te­genge­stelde rich­ting liep was het gras hoog en nat. In buurt­schap Ulfterhoek sta­ken we de spoor­lijn Deur­ne-Venlo o­ver en volg­den de spoor­lijn pa­ral­lel in oos­te­lij­ke rich­ting.

We volg­den de Dijkerhei­de weg tot aan het kruis aan de Dijkerhei­de. We sloe­gen af. Nu zet­ten we koers naar na­tuur­ge­bied Brom­mer. Eerst lie­pen we om een plas. Daar­na lie­pen we een smal pad tus­sen hek­werk en wa­ter. Opeens hoor­den we een ge­luid en werd er oh ge­roe­pen. Er werd eerst ge­zegd dat een vos wegrende. La­ter had­den ze het o­ver een wolf en weer la­ter o­ver een wild zwijn. We zijn er niet ach­tergeko­men wat het nu wel was. Misschien was het wel een haas.

Het Brommèr is een van de wei­nige o­verge­ble­ven ven­res­tan­ten in de re­gi­o. Op de Tranchotkaart van 1803 -1820 staat het ven aangeduid als Brunnmeer. Het ven is door de wis­se­len­de wa­ter­standen erg ge­schikt als verblijfplaats en voorplantingsge­bied voor, zeldzame soor­ten, amfibieën als de knof­lookpad en kamsalaman­der. Me­de door de inzet van de voor­ma­li­ge Mi­lieugroep Horst heeft het ge­biedje een be­schermde status. Het vormt een land­schap­pe­lij­ke eenheid met de na­tuur­ge­bie­den Reulsberg en ’t Ham, waar Staatsbosbe­heer be­heer­der van is, als win­terleefge­bied.

Een Tranchotkaart is een kaart die aan het be­gin van de 19e eeuw on­der leiding van de Franse cartograaf Jean Joseph Tranchot van het ge­bied tus­sen de Maas en de Rijn zijn ge­maakt.

Daar­na kwa­men we bij na­tuur­ge­bied 't Ham. In dit na­tuur­ge­bied moest een van de vrou­we­lij­ke deel­ne­mers een sanitaire stop ma­ken. Ze liep voorin de groep. Ze had verwacht dat ze la­ter aan het eind van de groep ge­reed was om ver­der te lo­pen. Maar het duurde tocht wat lan­ger. Om­dat de groep voor haar uit het zicht was ge­raakt, had ze niet bemerkt dat de groep een zijpad was ingesla­gen. Toen de groep het bos­ge­bied had ver­la­ten, was de vrou­we­lij­ke wan­de­laar nog niet ge­zien en was zij dus vermist. Het bleek dat ze de hoofdrou­te van het pad was blij­ven vol­gen.

Na een vertraging van on­ge­veer een kwar­tier werd de tocht voortge­zet. Daar­bij sta­ken we de Groote Mo­lenbeek nog een paar maal o­ver. Ruim een km voor de fi­nish le­ver­de een blik op het horloge op dat nog e­ven goed doorgestapt moest wor­den om de trein van 4 uur te ha­len. De fi­nish bleek toch dich­ter­bij te zijn, want voor­dat de trein ver­trok kon­den we de huldiging van de par­koersuit­zet­ter nog bij­wo­nen. Het was een he­le mooie tocht met heel mooi zon­nig weer ge­wor­den.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor