Oude Maasheuvel en Carnissegrienden tocht met RS80 vanuit Barendrecht

Op za­ter­dag 11 ok­to­ber 2014 or­ga­ni­seer­de RS80 een 25 km lan­ge wan­del­tocht van­uit Barendrecht. De start was op sportpark de Bongerd, van­af de kantine van BVV Barendrecht. Met de trein wa­ren we naar Barendrecht gereisd met een vrij reizen kaartje. Van het sta­tion moes­ten we ruim een km naar de startlocatie lo­pen. Nadat we rond kwart voor ne­gen bij de start wa­ren ge­ar­ri­veerd, ver­trok­ ken we om tien minuten o­ver ne­gen.

De eer­ste km was bij­na hetzelfde traject als dat we van het sta­tion had­den gelo­pen, nu na­tuurlijk in omgekeerde rich­ting. Vlak na de start was een trap weggehaald waar­door we al me­teen een omleiding kre­gen. Na het sta­tion van Barendrecht lie­pen we ver­der in zuidoos­te­lij­ke rich­ting. Na een industriege­bied werd res­tau­rant De Weverhoeve te Ridderkerk be­reikt. Na de Plas Wevershoef lie­pen we een eind langs de Waal en lie­pen we weer op het grondge­bied van Barendrecht.

We lie­pen on­der een spoor­lijn door, maakten een ruime bocht van 270 graden en sta­ken de Waal o­ver. Nu be­von­den we ons in Heerjansdam. Na tennisvereniging Heer Jan, met zijn fraaie kantinege­bouw, lie­pen we langs sportvelden naar de Mo­lenweg. Hier kwa­men we langs het clubge­bouw van IJsclub Heerjansdam sinds 1897.

Na de be­graaf­plaats lie­pen we vrij dicht langs de Waal naar de Dorpsstraat. We kwa­men weer op het grondge­bied van Barendrecht uit. O­ver de Ziedewijdsekade en het geasfalteerde Kromme Duikerpad werd zorgboerderij De Klei­ne Duiker be­reikt. Hier was de koffiepost op 8½ km. We kre­gen bij de koffie een verpakte Luikse wafel.

Barendrecht raakt, net als de omlig­gende plaatsen, steeds meer verstedelijkt waar­door het zijn landelijke ka­rak­ter met de bedrijvigheid van boeren en tuinders lang­zaam­aan dreigt te verliezen.

Om voor de toekomst een blij­vende en tastbare her­in­ne­ring hieraan veilig te stel­len, zet de stich­ting De Klei­ne Duiker zich in voor het behoud van het culturele erfgoed in de­ze omgeving. Daarom maakt de stich­ting zich sterk voor de realisatie van een nieuw landgoed, met als doel jong en oud te la­ten ervaren hoe men dicht bij de na­tuur vertrouwd kan raken met al­les wat groeit en bloeit.

Het landgoed De Klei­ne Duiker heeft de vorm van een le­vend land­bouwmuseum met daar­bij een kinderboerderij. Door de boerderij, zo­als men die vijftig jaar geleden op het eiland IJs­sel­mon­de aantrof, in vol bedrijf te la­ten werken, krijgt men een goed beeld van de vroe­gere bedrijvigheid.

Het landgoed heeft zowel een creatieve, als educatieve en maatschappelijke functie voor de regio. De naam 'De Klei­ne Duiker' is afkomstig van de eeuwenou­de, his­to­ri­sche wa­tergang die aan de zuidkant langs het landgoed stroomt.

Van­af de 3e Barenderechtseweg had­den we uit­zicht op de recentelijk nieuw ge­bouwde kerk, de Zuiderha­venkerk van de Gereformeerde Ge­meen­ten. Op 17 a­pril 2007 werd de­ze kerk officieel in ge­bruik genomen. Ver­der lie­pen we naar na­tuur­ge­bied Het Spuiveld. Dat ligt naast een ter­rein waar een smalspoorbaan ligt. We zagen hier een aankondigingbord van de Maasoe­verspoorweg.

Sinds 1992 rijdt Modelbouwvereniging Hoekse Waard in opdracht van het "Na­tuur en recreatieschap IJs­sel­mon­de" een recreatie trein. Dit is de "Maasoe­ver Spoorweg" te Barendrecht (MSB).

De trein rijdt tus­sen het Pannenkoekenhuis en de Camping De Ou­de Maas. De trein vervoert u langs de oe­ver van de Ou­de Maas en in de bos­sen die zich hier bevinden. Tij­dens de rou­te komt u o­ver een spoor­brug en gaat u door een spoortunnel. Kor­tom, een ritje om e­ven te ge­nie­ten van dit na­tuur­ge­bied langs de Ou­de Maas te Barendrecht. De trein wordt door leden (vrijwilligers) van de vereniging gereden en on­derhou­den.

De "Maasoe­ver Spoorweg" beschikt o­ver een spoorbaan van 950 meter lengte in het na­tuur- en recreatiege­bied Ou­de Maas, ten zui­den van Barendrecht langs de Ou­de Maas. De spoorwijdte is 7¼ inch (184mm) ge­com­bi­neerd met 5 inch (127mm).

De spoorbaan is gekoppeld aan het depot, waar zich de opstelsporen bevinden. Op dit ter­rein be­vindt zich ook een doorlo­pend spoor. Via dit spoor kan de baan wor­den verlengd en o­ver hun depot rijden.

Buurt­schap Barendrechtse Veer werd be­reikt. Hier viel een groot wit ge­bouw op. Het wa­ren drie ou­de Brugwach­terswoningen. Daar­na lie­pen we door na­tuur­ge­bied Vredepolder naar de Hei­nen­oord­tun­nels. De eer­ste tunnel was de Tweede Hei­nen­oord­tun­nel die voor fietsers en voet­gan­gers was en de eigenlijke Hei­nen­oord­tun­nel waar de A29-snel­weg door­heen liep.

O­ver het Ou­de Maaspad lie­pen we de Jan Gerritse polder in. Hierin ligt de 25 meter hoge Ou­de Maasheuvel, die in het infobulletin de Barendrechtse Berg werd ge­noemd. Helaas was het vlak daarvoor gaan re­genen. Daardoor heb ik van­af dit punt geen fo­to's meer gemaakt, want het bleef de rest van de tocht doorre­genen. Om­dat de weersvoorspelling op de voor­gaan­de vrijdagavond luidde, dat het in het mid­den en westen van het land droog zou blij­ven, was dat voor ons een reden om geen paraplu en geen re­genkleding en geen plastic hoesje voor de parkoersbeschrijving mee te nemen.

De Jan Gerritsepolder ligt aan de Ou­de Maas en heeft landschapsheuvel de Ou­de Maasheuvel als middelpunt. De­ze polder is ja­renlang ge­bruikt om slib uit de Rot­ter­dam­se ha­ven en de ri­vier op te slaan. Ver­vol­gens heeft Rijkswa­terstaat de polder ge­bruikt om grond die vrijkwam bij de aanleg van de 2e Hei­nen­oord­tun­nel te ber­gen. Rijkswa­terstaat heeft het slib afgedekt met schone grond en de polder een recreatieve inrich­ting gege­ven.

De Ou­de Maasheuvel is een 25 meter hoge, kunstmatige heuvel die is ontstaan tij­dens de aanleg van het Barendrechtse deel van de Vinexwijk Mid­den IJs­sel­mon­de, in het be­gin van de 21ste eeuw. De naam ‘Ou­de Maasheuvel’ is via een prijsvraag door bewoners be­dacht. Van­af de top heb je een mooi uit­zicht o­ver de ri­vier de Ou­de Maas, de Jan Gerritsepolder, Car­nis­se­lan­de, Rot­ter­dam en de wijde omgeving

De heuvel bestaat voor een deel uit grond die vrijkwam bij de aanleg van de na­bij ge­le­gen buffer­opvang voor re­genwa­ter, de Gaatkensplas. Op de heuvel staat het kunstwerk ‘Sky, Moon, Mirror, Environment’ uit 2006. Het is ontworpen door planoloog Arno van der Mark en bestaat uit een ronde, holle spie­gel van on­ge­veer 3,5 meter in doorsnede.

We beslo­ten nu om zoveel mogelijk ach­ter wandelaars te lo­pen die hun rou­tebeschrijving zichtbaar in een plastikje had­den zitten of met een paraplu lie­pen. Nu werd eigenlijk het mooiste deel van de rou­te be­reikt met de Carnissegrienden. Op een gege­ven moment liep ik ach­ter twee dames. Een van hen vroeg zich op een gege­ven moment af hoeveel km's we al had­den afgelegd. Ik antwoordde met on­ge­veer 16 km om­dat ik dit op mijn GPS had ge­zien. De voorste dame draaide zich om. Ze herkende mij en vroeg of ik geen re­genkleding bij me had. Toen ik dit ontkende bood ze mij een reserveponcho aan hetgeen ik in gro­te dank aanvaarde.

De geschiedenis van de Carnisse en de Rhoonse Grienden.

De griendcultuur is vele eeuwen oud. Al in 1546 werd geschre­ven o­ver het ge­bruik van rijshout. Dit rijshout (tak­ken en twijgen van wilgen) was, en is één van de hoofdproducten uit de griend. De Rhoonse grienden lig­gen bui­tendijks en het ge­bied staat on­der invloed van de ge­tij­den­wer­king van de zee; van­daar de naam ge­tij­den­grien­den. Twee maal per etmaal staan gro­te de­len van het ge­bied on­der wa­ter. Vroe­ger had dit een nadelige invloed op de opbrengst van de griend. Dat was de reden om de grienden in cultuur te brengen; grienden zijn kunstmatige aanplantingen van wilgen. Er wer­den greppels gegraven om een snelle te­rugtrekking van het wa­ter te bevor­deren. Met de grond die daar­bij vrij kwam, wer­den de zo­ge­naam­de lanings (pa­den) opgeworpen en akkers op­ge­hoogd. Zo werd de griend beter toegankelijk en nam de productiviteit van de griend toe. Ook werd de afvoer van griendproducten vergemakkelijkt om­dat de slo­ten tij­dens de vloed bevaarbaar zijn. Naast wil­gen­twij­gen wer­den riet en biezen geproduceerd. Jacht en visvangst behoor­den tot de bijverdiensten van de griendwerkers.

Na de Carnissegrienden lie­pen we via buurt­schap Koedood weer naar Barendrecht. In buurt­schap Smitshoek was op 19½ km de gro­te rust bij voetbalvereniging Smitshoek. Ondanks de poncho wa­ren we flink nat. Na de­ze rust lie­pen we ach­ter twee wandelaars aan met een paraplu. Zij kon­den regelmatig op hun rou­tebeschrijving kijken ter­wijl ze de rou­tebeschrijving on­der hun paraplu hielden.

Na de gro­te rust lie­pen we een traject o­ver het talud langs de A15-snel­weg. De laat­ste 3 km liep door stedelijk ge­bied naar de fi­nish. De­ze werd rond 3 uur na 5 uur en 3 kwartier lo­pen be­reikt, inclusief rusten. De tocht was 26 km lang. Het IVV-nummer was 16868. Hoe­wel Barendrecht in een stedelijk ge­bied ligt, had­den de par­koers­uit­zet­ters toch heel wat fraaie plek­ken weten te vinden. Afge­zien van de drie uur durende re­gen was het best een aardige tocht ge­wor­den. Wij dan­ken de or­ga­ni­sa­tie voor de­ze tocht.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor