2e Rondje Lunteren met de SOP

Op woensdag 11 december 2013 organiseerde Sa­men op Pad de 2e rondje Lunteren tocht. De start was bij voetbalvereniging Lunteren. Dit lag op een kleine 2 km lopen van station Lunteren. Tussen Barneveld en Ede-Wageningen stond een defecte trein waardoor het laat­ste stuk naar Lunteren met de bus moest worden afgelegd.

Rond 10:10 uur vertrokken we. Eigenlijk had de parkoersbouwer om 14:15 uur willen vertrekken, want dan had je de combinatie 11.12.13 14:15 ge­kre­gen (11 december 2013 om kwart over twee). Maar die vertrektijd was hier niet reëel. Na het verlaten van de startlocatie sloegen we bij Hotel Restaurant De Wormshoef de Dorpsstraat in. Deze volgden we door het centrum van Lunteren. Door de felle zonneschijn, die in onze gezichten scheen, was het goed opletten geblazen. Talrijke winkels waren in kerstsfeer versierd. Bij Hotel Floor, dat geen hotel meer is, kon ik het niet laten om er een foto van te maken. Verderop kwamen we langs de Oude Kerk.

Over de Veerweg en de Molenweg werd de bebouwde kom van Lunteren verlaten. Over de Woutersweg liepen we naar bosgebied Doesburger Heide. Voor camping De Braatworst sloegen we af en door het Edesche Bosch werd op 9 km de grote rust bereikt. Vooraf werd gezegd dat het niet toegestaan was om je brood hier op te eten. Maar als je het brood onder de tafel hield dan zou het mogelijk wel kunnen. De grote rust was gelegen te Ede in Restaurant Vroeger.

Na deze rust, die uitliep vanwege het grote aantal deelnemers aan deze tocht, staken we de drukke Apeldoornseweg over. Verder dwaalden we door het Edesche Bosch. Daarbij kwamen we op korte afstand van HR De Bosrand, de startlocatie van de Edese 4-daagse. Tot de grote rust had de zon volop geschenen. Nu was het mistig geworden. Dat werd heel duidelijk toen we het Edese bos verlieten en de Edese Heide opliepen. Het zicht was door de mist flink be­perkt. Toch was hier wat opvallends te zien. Er was hier een militaire oe­fe­ning. Eerst zagen we naast ons pad een militair zitten die bezig was wat warm te maken. En daarbij werden na­tuur­lij­ke producten gebruikt om het vuur aan te maken, want er steeg rook op. Verderop zagen we een militaire jeep met daarbij militairen met geweren. Twee jonge militairen stonden zo mooi naast elkaar onder een boom dat ik niet kon nalaten om van hen een foto te maken.

Bij Peppelenbrug, aan de rand van het Roekelsche Bos werd de Edese Heide verlaten. Het pad over de Edese Heide was voornamelijk een ruiterpad en dus zwaar lopen. Daardoor hield de wandelgroep aan het eind van dat pad even stil om de groep wandelaars weer bij elkaar te laten komen. De Apeldoornse weg werd bereikt en even gevolgd. Nabij buurtschap Driesprong sloegen we af en volgden de Vosseveldseweg. Bij kruising met de Wekeromseweg was een verzorgingspost. Hier kregen we een gevulde koek en naar keuze een blikje fris of een kartonnen limonadepakje fris.

We kwamen uit op de Immenweg en liepen hier over de flanken van de 40,5 meter hoge Sche­le­berg. Daarop werd het Lunterse Buurtbosch bereikt.

Het bos aan de oostkant van Lunteren, is te danken aan Notaris Van den Ham en enkele andere welgestelde inwoners van Lunteren. Deze in de stichting Den­dro­phi­li­a, oftewel: liefde voor de boom, verenigde heren kochten vanaf 1886 heide en andere woeste grond op en lieten er bos aanplanten. Voor die tijd was het bijna boomloze heidelandschap bezit van de boeren van de buurten Lunteren en Meulunteren. De ‘markewet’ ver­plicht­te toen om de grond te verdelen onder de rechthebbenden, waar­na ze vrij waren om hun deel te verkopen. Vele eigenaren gaven er de voorkeur aan hun nieuw bezit te verkopen. De notabelen konden het onontgonnen land voor niet al te veel geld overnemen. Zo verkreeg de ‘oude notaris’, zoals van den Ham toen werd genoemd, een aaneengesloten eigendom rond de Galgenberg en de Hogeberg. In 1889 begon hij op eigen kosten, als een soort werkgelegenheidsproject, met de aanplant van het bos. Een groot wandelbos dat hij openstelde voor alle inwoners van Lunteren. Toen hij overleed in 1912 bleek uit zijn testament dat hij het bezit had geschonken aan een door hem opgerichte ‘Stichting  Het Luntersche Buurtbosch’. ‘In de taal van toen ‘…ten voordeele en ten nutte van het dorp Lunteren…’Sinds 1912 zijn dus alle inwoners van Lunteren eigenaar van het Luntersche Buurtbosch. Dat is uniek: bewoners van een dorp die zelf boseigenaar zijn. Tot op de dag van vandaag voert De Stichting het beheer en streeft zelfs naar uitbreiding van het bezit.

Op de top van de Galgenberg stond Uit­zicht­to­ren/Natuurtheater De Koepel. Hier was een laat­ste verzorgingspost waar we een pennywafel kregen. Het leek erop dat er niemand in gebouw De Koepel was, maar het gebouw werd wel verwarmd getuige de rook die uit het gebouw kwam.

De historie van de Koepel gaat terug tot de aanleg van het Luntersche Buurtbosch eind 1800. Als rustplek tijdens zijn inspecties van de aanleg van het bos liet notaris van den Ham op de Galgenberg eerst een houten schuur bouwen, in de volksmond ook wel ”de tent”, daarna liet hij een rietgedekt stenen gebouwtje neerzetten om zijn thee te drinken. Door het snel opschieten van de bomen moest er al gauw een verdieping op met buitentrap en dakterras. Na de dood van de notaris op 15 januari 1912 is, ter nagedachtenis, door de familie besloten het bouwsel te vervangen door een uitzichttoren.

In de loop van de jaren moest de Koepel het weer opnemen tegen de groei van de omringende bomen, die het uitzicht vanuit de bovenomloop steeds meer belemmerden. In 1954 maakte architect ir. J.W. Dinger, zoon van notaris R. Dinger een schetsontwerp en deed metingen aan de bestaande toren. Diezelfde Dinger ontwierp in 1956 ook de “Jacob Groeneveld” pomp die naast de Koepel staat. Hij kreeg uiteindelijk opdracht tot het verhogen van de toren van zijn oom, de heer ir. H.L. Dinger, die toen voorzitter was van de Stichting en het houten huis “Dennenhorst” aan de Boslaan bewoonde. In 1961 is begonnen met het aanpassen van de fundering. Er zijn vervolgens enkele jaren over heen gegaan voordat de plannen voor de uitvoering en de bouwvergunning rond waren. De gemeente Ede zag aanvankelijk weinig in het plan maar draaide bij toen J.W. Dinger wees op het grote e­co­no­mi­sche nut van een toeristische trekpleister voor de Lunterse gemeenschap.


Nu was het niet ver meer naar de bebouwde kom van Lunteren. We kwamen langs het station van Lunteren en hier besloten we de wandelgroep te verlaten. We hadden eerder op de dag al van het station naar de start gelopen. Toen echter via een andere route. De wandelgroep liep het laat­ste stuk nog langs de fraaie windkorenmolen De Hoop. Het was een hele mooi bostocht geworden. We willen de organisatie hartelijk danken voor deze tocht. Er waren 122 deelnemers.

Klik HIER voor de betekenis van de buttons die boven aan dit verslag staan.

Henri Floor