2e Market Garden tocht

Op woensdag 6 november 2013 organiseerde wan­del­co­mi­té Samen op Pad de 2e market garden tocht vanuit Wolfheze. De start was vanuit CR De Tijd dat vlakbij het treinstation was gelegen. Om 10:05 uur begaven we ons op pad met 94 deel­ne­mers. Drie laatkomers maakten het totaal op 97 deel­ne­mers.

Na de start liepen we via een tunnel onder de spoorlijn door en volgden daarop de spoorlijn in de richting van Arnhem. Spoedig ging de verharde weg over in een onverhard weg. Het was deze dag zwaar bewolkt weer waardoor de herfst­kleu­ren niet optimaal te bewonderen wa­ren. Maar we wa­ren allang blij dat het vooralsnog droog was. Bij een tunneltje onder de spoorlijn aan­ge­ko­men kruisten we de spoorlijn weer. De hoogte in het tunneltje was ruim anderhalve meter zodat iedereen gebogen door het tunneltje liep.

We kwamen uit op een fietspad dat wij eveneens in de richting van Arnhem vervolgden. Na kruising met de A50 snelweg dwaalden we door de Wolfhezer bossen. Na kruising met de N783 liepen we over een groot heideveld met de naam Laag-Wolfheze. Daarbij liepen we op korte afstand van het kou­sen­huis­je, dat aan het einde van de doodlopende Oude Kloosterweg ligt.

Sinds mensenheugenis heeft hier - in het dal met de Wodanseiken - een boerderij gestaan. Begin 20ste eeuw kreeg de boerderij de bijnaam 'Het Kou­sen­huis­je'. De vrouw des huizes waste de zwarte wollen kou­sen van de patiënten van de psychiatrische inrichting in Wolfheze. Na het wassen in de beek werden de kou­sen op stokken bij de boerderij gedroogd. Dit was een fraai gezicht! Helaas brandde de historische boerderij eind jaren '80 af. In de nieuwbouw is nu Ver­e­ni­ging Na­tuur­mo­nu­men­ten ge­huis­vest.

Via een bruggetje staken we de meanderende Heelsumse beek over. Nabij boerderij Kabeljauw staken we de N225/Utrechtse weg te Door­werth over. Langs de Kabeljauwallee, op de parkeerplaats van hotel Golden Tulip Door­werth was de ver­zor­gings­post op ruim 6 km.

Bij de boerderij "de Kabeljauw" lagen eens twee papiermolens tegenover elkaar, beide hadden hun waterrad op de Papiermolenbeek. Helaas zijn er geen restanten van deze papiermolens meer te vinden. De boerderij de Kabeljauw is gebouwd op de fundering van de noordelijke papiermolen. De naam komt van een lompenhandelaar uit Dordrecht, die de bouw van beide molens financierde om op die wijze lompen te kunnen verwerken tot papier. Pas later werd cellulose uit hout gebruikt om er papier van te maken. Al lange tijd wordt door de eigenaren het boerenbedrijf uitgeoefend. Werd er vroeger veel met hand gedaan, zoals het maaien van het gras in het nattebeekdal, nu wordt er gewerkt met machines. Het werk op het land is minder zwaar geworden in de loop van de jaren.

Over de flanken van de Boersberg dwaalden we verder door de bossen onder Door­werth langs. Na kruising van de I­ta­li­aan­se weg omzoomd met eeuwenoude eiken kwamen we langs Poortgebouw landgoed Duno.

Poortgebouw Landgoed Duno
Deze villa is een van de poortgebouwen van het voor­ma­li­ge landgoed Duno. Deze ligt aan de I­ta­li­aan­se­weg, de doorgaande route van Kas­teel Door­werth naar de Utrechtseweg en verder. Vroeger stond er aan de andere kant van het toe­gangs­hek een­zelf­de gebouw. Dat is in de oorlog verwoest en daarna nooit herbouwd.


Na een zigizag beklimming werd het Duno plateau be­reikt. Hier vandaan hadden we vergezichten op de Rijn en verder de Betuwe in. Vlak voordat He­ve­a­dorp werd be­reikt werd een lusje naar de Huneschans overgeslagen.

De straatnamen in deze nieuwe uitbreiding van He­ve­a­dorp herinneren aan mensen, die veel voor dit dal van de Seelbeek hebben betekend.  Ir. Scheffer was de groot­grond­be­zit­ter en eigenaar van de modelboerderij. Hij was het die het dal ontsloten heeft.  Ir. Munter was in de oorlogsjaren bedrijfsleider. Hij gaf destijds opdracht de stoomkraan van de rubberproductie dicht te draaien. De productie van rubber gasmaskers voor Duitsland werd daarmee stilgelegd. Munter en zes andere werknemers zijn hiervoor in 1944 door de Duitsers geëxecuteerd op de Waterberg bij Arnhem.  Na 1977 besloot men de He­ve­a­fa­briek te slopen. Het terrein werd te koop aangeboden voor 10 miljoen gulden. Tien jaar later kochtprojectontwikkelaar Amstelveste het terrein en ontstond deze wijk.

Na He­ve­a­dorp dwaalden we door de Valckeniersbossen naar Westerbouwing. Hier hadden we opnieuw fraaie panorama's op de Rijn en de Betuwe in. Aan de muren van restaurant Westerbouwing wa­ren op twee plaatsen herinneringsplaten aangebracht van de tweede wereldoorlog.

Nu daalden we over een steile trap met leuning naar beneden naar de Veerweg. De Veerweg volgden we naar Oosterbeek. Na een scherpe bocht in de weg volgden we het Kerkpad naar de oude kerk, voorheen de Petrus en Paulus kerk. Aan de zijkant van de kerk is een market garden ge­denk­te­ken dat nu niet bezichtigd kon worden. Vanwege werkzaamheden was dit afgesloten. Door bos­ge­bied De Hemelse Berg werd Park Hartenstein be­reikt. In dit park staan meerdere zeer hoge en dikke bomen. Na het Airborne Museum werd de Utrechtse weg be­reikt en deze volgden we tot de de grote binnenrust. Deze was gelegen in Grand café Schoonoord.

Na deze rust was het uit met de pret om te fotograferen. Het was wat gaan regenen en daarop werd het fototoestel opgeborgen. Over de Stationsweg werd station Oosterbeek be­reikt. Na de brug over de spoorlijn sloegen we af en spoedig daarop kwamen we bij de Airborne begraafplaats. Hier liepen we niet omheen maar er dwars door.

Oosterbeek, ge­meen­te Renkum, werd verlaten. Nu dwaalden we door bos­ge­bied van de ge­meen­te Arnhem en kwamen daarbij over het landgoed van Mill Hill. Daarbij kwamen we langs een open Mariakapel. Op weg naar Nationaal Sportcentrum Papendal kwamen we nog langs het golfterrein van de Edese golfclub. Vreemd dat de Edese golfclub op het grondgebied van de ge­meen­te Arnhem ligt, want zo klein is de ge­meen­te Ede niet. Op dit traject werd er stevig door­ge­stapt en de gaten in de groep werden steeds groter. Maar toen we onder de A50 snelweg doorliepen, werd plots halt gehouden. Het wachten op achterliggers is ook aangenamer als je overdekt staat.

Nu was het niet ver meer naar de finish. Een niet geheel onbekende wandelaar, vaak getooid met een oranje pet, had het moeilijk. Vlak voor de finish ging ieder zijns weegs. Wij wa­ren met de trein en reisden snel huiswaarts. Het was een hele mooie tocht geworden. Veel liepen we over onverharde wegen en paden. Deze wa­ren mooi versierd met herfstbladeren. Elk voordeel heeft zijn nadeel. Dat was ook hier het geval. Want door het bladerendek zag je niet of het onder de bladeren modderig was en boomwortels wa­ren vaak niet zichtbaar. Wij danken de organisatoren voor deze tocht.

Henri Floor