Op zaterdag 1 december organiseerde de FLAL de Noordenveld wandeltocht. De start was vanuit De Brinkhof te Norg. We zagen en spraken weer vele bekenden. De start was rond vijf minuten voor negen. De routebeschrijvingen werden onder andere uitgedeeld door de voorzitster van de FLAL. We liepen langs de achterkant van de Margarethakerk.
De protestantse kerk van Norg dankt haar naam aan Sint Margaretha, die 20 juli als naamdag heeft. Zij was afkomstig uit Antiochië en leefde in de derde eeuw. De legende verhaalt dat ze, na door haar heidense vader te zijn verstoten, om haar geloof werd onthoofd. Gedurende de Middeleeuwen werd zij veel vereerd. Ze gold als beschermster van de landbouw, maar werd ook aangeroepen bij moeilijke bevallingen. Deze heilige heeft in Nederland de meeste bekendheid gekregen als Sint Margriet, de regendag.
De kerk kreeg drie toegangsdeuren, een noorddeur voor de vrouwen, een zuiddeur voor de mannen en een priesteringang aan de zuidzijde van het koor. De toren en het schip werden in de romaanse stijl gebouwd, het koor in de romanogotische stijl.
Het koor was de heiligste plek in de toenmalige RK kerk. Hoger in de half ronde koorsluiting stond het hoofdaltaar. Deze plaats wordt nog aangegeven door vier koperen plaatjes. In het koor bevinden zich ook de nissen voor de priesterszetels, de piscina of wasbekken voor het gewijde vaatwerk en het sacramentskastje. De sacramentsnis is afgesloten met een smeedijzeren deurtje in laatgotische stijl.
Op de Avondmaalstafel ligt een Statenbijbel (1868) die de kerk cadeau kreeg van de familie Poppinga uit Norg. De doopvont van Bentheimer zandsteen dateert uit de 13de eeuw en kan aangeschaft zijn bij de bouw van de stenen kerk. Het orgel (F. Leichel en Zn. te Lochem) dateert uit 1896 en is volgens het opschrift een ‘Geschenk van Marchien Martens te Zuidvelde, ter nagedachtenis van wijlen hare broeders Egbert en Engbert Martens’. Van historisch belang is de oude torenkap, die nog geheel uit origineel materiaal bestaat, namelijk inlands eikenhout, dat vermoedelijk uit de 13de eeuw stamt. De kap is onbeschoten gebleven, zodat de pannen van binnen zichtbaar zijn. In 1655 kreeg de kerk een nieuwe klok. Deze werd gekocht van geleend geld, getuige een obligatie van ƒ 100,-- uit het jaar 1677 ten laste van de volmachten van het kerspel Norg.
Via de Pompstraat en de Asserstraat werd de bebouwde kom van Norg verlaten. Voor het eerste bosgebied, de Norgerhout, keken we eens om en zagen molen De Hoop te Norg liggen. Bij Westervelde kwamen we op korte afstand langs het plaatselijke hunebed. Enige wandelaars liepen van de route af om het hunebed van dichterbij te bekijken en te fotograferen.
We liepen weer terug naar de bebouwde kom van Norg. Maar net voordat we de plaats weer zouden betreden liepen we over de weg Zandvoort naar bosgebied Langeloër duinen. In dit bosgebied volgden we talrijke fraaie smalle paadjes. Het was ook nog een beetje heuvelachtig door de duinen. Eenmaal gleed ik een beetje op een steil duin maar bleef wel op de been. Dat was net op een moment dat ik een dame behulpzaam wilde zijn die voorzichtig deed, mede vanwege een gebroken schouder in het verleden. Op een gegeven moment slingerde het pad zodanig, dat het vrij dicht langs een eerder betreden pad kwamen. Er waren wandelaars die hier wilde afsteken.
Er stond in dit bos een opvallende stenen bank. De naam was moeilijk te lezen, maar er stond Pollingbank op.
Roelof Polling was socialist in hart en nieren, van de oude stempel. Hij was oprichter van de stichting "Den en Duin" in Norg. Deze stichting stelde zich ten doel de leden van de Coöperatie De Toekomst, in Groningen, de gelegenheid te bieden in een goed vakantiehuis en in een mooie omgeving vakantie te houden. Polling was penningmeester van "Den en Duin", en hij haalde hierbij vaak zelfs persoonlijk de contributie op.
Hij was één van, zo niet de de eerste kampeerder in de Ooterduinen rond Norg, in de jaren twintig. Zijn kampeerplaats was ongeveer waar nu huize Paddestoel staat, aan de rand van wat voor enige jaren "De Grote Zandvlakte" heette. Hij was in Groningen raadslid voor de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (niet te verwarren met de NSDAP!) en binnen en buiten die partij zeer actief in de stad Groningen. Hij zette zich onder andere in voor goede woonvoorzieningen voor de arbeidende klasse. De Oosterparkwijk en de Oranjebuurt in Groningen zijn mede dank zij Polling tot stand gekomen.
In Norg was hij een graag geziene gast. De huisjes van Den en Duin werden verhuurd voor f 15,- per week. Voor de vooroorlogse tijd weliswaar een aardige huurprijs, maar misschien stond deze man hiermee mede aan de wieg van het toerisme in Norg. Helaas is hij met zijn motor verongelukt, in april 1940.
Ter zijner nagedachtenis besloot de stichting "Den en Duin" een bank te plaatsen en die naar hem te noemen. In aanwezigheid van een groot aantal belangstellenden werd op Hemelvaartsmorgen, vrijdag 3 mei 1940, de rustbank ter nagedachtenis aan Polling, op een daarvoor bij uitstek geschikte plaats op het terrein van "Den en Duin" onthuld.
We kwamen in Langelo uit. Bij café pension Bralts was de eerste en later ook de tweede grote binnenrust. We troffen het dat er net een grote groep wandelaars vertrokken. Na de rust was de splitsing met de 25 km lopers. We liepen nu naar de ondergrondse gasopslag van de NAM te Langelo. Over een vrijliggend fietspad werd het Groote Diep bereikt en even later overgestoken.
Over het daarop volgende vrijliggende fietspad werd het plaatsje Steenbergen bereikt en doorkruist. We kwamen uit op de doorgaande weg van Steenbergen naar Roderesch. Deze weg volgden we door natuurgebied Noorderduinen naar Roderesch. Hier maakten we een ruime bocht van ongeveer 100 graden.
Via het plaatsje Alteveer werd het Groote Diep weer bereikt en overgestoken. Zowel op dit punt als meerdere keren onderweg zagen we geel/rode markeringen van het Drenthepad. Dat sprak mij aan omdat ik samen met mijn vrouw Coos dit Drenthepad in zijn geheel achter elkaar in september van dit jaar had gelopen. Over de Lieverseweg werd de rust in Langelo weer bereikt. Het was hier nu rustig, mede omdat alle 25 km lopers de rust hadden verlaten.
Na deze rust liepen we naar het fraaie Schillenveen. Op 20 november 2010 organiseerde de FLAL een tocht vanuit de Drentse plaats Amerika. Toen kwamen we ook langs het Schillenveen. Maar toen liepen we alleen over brede zandwegen en nu voerde het pad fraai over smalle paden. Verder dwaalden we door natuurgebied Oosterduinen.
Het Schillenveen is een natuurgebied met een pingo(dôbe).
De term Pingo komt van de Inuit (Eskimo's) op Groenland.
Vertaald betekent dit:"heuvel van ijs".
En dat waren pingo's ook werkelijk: heuvels van ijs, bedekt door een laag grond.
Deze ontstonden in de ijstijd en worden ook wel vorstheuvels genoemd.
Een pingo werd gevormd door een dik stuk ijs onder de grond, dat de bodem omhoog drukte.
Eeuwen later smolt het ijs, en de heuvels zakten in elkaar.
Waar het ijs gezeten had, kwam water te staan.
De dobbe was geboren.
Deze dôbe wordt Schillenveen genoemd omdat men vermoedelijk vroeger de eiken er in legde zodat de bast (schil) van de boom makkelijker los liet.
We kruisten het Oostervoortse Diep en passeerden opnieuw een bordje van natuurgebied Noordsche Veld. Daarop werd theehuis de Bosrand bereikt. We besloten deze rust over te slaan. Er was regen voorspeld in de middag en dan wordt het vroeg donker. En we wilden voor donker binnen zijn, vandaar.
We verlieten de gemeente Tynaarlo weer en kwamen weer terug in de gemeente Noordenveld. We staken het Oostervoortse Diep opnieuw over. Over de Langelaan werd Peest bereikt. Hier werd een fraaie boerderij op de gevoelige plaat vastgelegd. De eigenaar van de boerderij was getuige van de vastlegging. Buiten Peest kwamen we langs het Westerveen.
Na nog een Verzetsmonument langs de Voorsteweg werd Norg bereikt. Na de Margarethakerk werd de finish bereikt.
Het was een hele mooie tocht geworden. Rond één uur had het af en toe een half uurtje geregend. Je voelde de regen alleen als je niet in de bossen liep. Rond half vier begon het opnieuw weer wat te regenen. De opkomst was beslist goed te noemen met 489 deelnemers. We willen de organisatie hartelijk danken voor deze tocht.
