Op zaterdag 31 maart 2012 organiseerde wandelsportvereniging de Wehlse Stappers de lentetocht. We besloten met het openbaar vervoer naar de start te gaan. Tussen Driebergen-Zeist en Ede-Wageningen werd aan het spoor gewerkt. Zodoende moesten we het eerste traject met de NS-bus afleggen. Vandaar reisden we verder met de trein naar Arnhem. In Arnhem hadden we een overstap van de NS trein op een Syntustrein met een overstaptijd van 34 minuten. Dat sloot dus niet bepaald goed aan. Nadat we in Wehl waren gearriveerd op het station moesten we nog 2 km lopen naar de start. De route naar de start was niet gepijld.
Tegen half tien arriveerden we bij de start. Deze was vanaf Pannekoekhuis D' Olde Beth in buurtschap Het Broek. We schreven ons snel in en spoedig vertrokken we. Na een kilometer lopen kwamen we langs de monumentale boerderij “Groot Schopperden”. Deze zag er slecht onderhouden uit aan de buitenkant. De boerderij was te koop voor € 750.000. Hoewel zaterdag 31 maart open kijkdag voor een groot aantal huizen was, was dat bij deze boerderij niet het geval.
We staken de spoorlijn van Zevenaar naar Doetinchem over en kwamen langs de voormalige vuilnisbelt De Huet te Doetinchem. Langs een buitenwijk van Doetinchem bereikten we de Oude IJssel en volgden deze westwaarts. We kregen uitzicht op boerderij Barlham.
Barlham was vroeger een havezate. Thans is op de plaats van de voormalige havezate een boerderij gelegen met dezelfde naam.
Het was vooral op de dijk langs de Oude IJssel erg koud. De maximum temperatuur lag deze dag met 8 graden bijna 10 graden lager dan drie dagen tevoren. Net voordat we een eerste lichte regenbui te verwerken kregen, besloot ik de regenbroek aan te trekken vanwege de kou. Verderop was een gedeelte van het fietspad langs de Oude IJssel afgesloten vanwege het broedseizoen. Een omleiding stond echter goed aangegeven.
We naderden Laag Keppel en kregen uitzicht op kasteel Keppel. Vanwege een volgende regenbui werd dit kasteel niet op de gevoelige plaat vastgelegd.
Kasteel Keppel dateert uit 1582 en ligt in Laag-Keppel in de gemeente Bronckhorst. Het kasteel is gelegen op een eiland tussen twee takken van de Oude IJssel.
Voor de brug en voor Laag Keppel sloegen we af. We zagen op afstand dat in Laag Keppel mooie gebouwen stonden, maar met de regen was het niet aantrekkelijk om hier naar toe te gaan.
We zagen de Follega watermolen op korte afstand van de IJssel staan.
De Follega molen dateert uit 1857. De molen werd in het Friese Follega gebouwd als spinnenkopmolen. De molen is in 1969 gerenoveerd. De Follega molen is de enige windmolen die gebruikt wordt om een watermolen te kunnen laten draaien.
Even verderop kwamen we nog langs de jachthaven Bommenberend.
Bij het dorpje Laag-Keppel (stadje eigenlijk, want het heeft stadsrechten sinds 1404) is een klein maar keurig jachthaventje "Bommen Berend", gesitueerd in een afgedamde arm van de Oude IJssel. Het is er zeer landelijk en rustig. Elektra is beschikbaar en het sanitair is schoon. Een ideale omgeving om eens even echt tot rust te komen.
Het was weer droog geworden. Bij een volgden brug sloegen we af en liepen nu langs Landgoed 't Mulra.
't Mulra is een 140 hectare groot landgoed gelegen aan weerszijden van de Oude lJssel tussen de plaatsen Hoog-Keppel en Laag-Keppel. Het gebied bestaat uit een samenspel van natuurterreinen, bossen en agrarische percelen.
De voormalige dynamiek van de Oude lJssel is nog steeds herkenbaar in het landschap aanwezig in de vorm van oude stroom ruggen, rivierduinen en oude afgesneden strangen en meanders. Deze afwisseling van elementen maakt 't Mulra een ecologisch waardevol
gebied met een hoog potentieel.
Sinds 24 maart 2012 hebben een tweetal ooievaars het door Rotaryclub Doetinchem-Oude IJssel gesponsorde ooievaarsnest bij Landgoed Mulra in Hoog Keppel in bezit genomen. Er wordt al volop genesteld. In april worden de eerste eieren verwacht en wie weet zijn er later in het jaar jonge ooievaars. Vanaf de brug bij het Mulra zijn de ooievaars goed te zien. Aanvankelijk hadden twee ganzen het nest in bezit genomen, maar deze twee indringers zijn door mevrouw en meneer Ooievaar van het nest verjaagd.
We staken de Eldrikse Kwelsloot over en even later werd de eerste rust bij mini camping Siebieverden in buurtschap Eldrik bereikt. De afgelegde afstand bedroeg hier 11 km, Hoewel we laat gestart waren, er kon vanaf 8 uur gestart worden, vertrok nu net de voorlaatste wandelaar deze rust. Later zag ik deze wandelaar meerdere keren. In de routebeschrijving stond, dat we na deze rust RA de Eldrikseweg moesten volgen. Omdat er bij de uitgang van de rust geel pijl stond, was die hierboven genoemde wandelaar rechtsaf gegaan. Maar we moesten na deze rust de weg vervolgen en verderop RA slaan.
Na een kop koffie voor één euro en een gedeelte van onze lunch begaven we ons weer op pad. In buurtschap Eldrik stond een oud elektriciteitshuisje. Hier sloegen we af. Verderop staken we de Wehlse Beek over en verlieten de gemeente Bronckhorst. Na boerderij De Kleine Bijvanck werd Nieuw Wehl bereikt. We kwamen langs een begraafplaats die niet naast een kerk lag. In het centrum liepen we even van de route af om de grote plaatselijke kerk van dichterbij te bekijken. Toen we weer terugliepen zagen we een grote muurschildering van de school Het Timpaan.
Nieuw-Wehl is een dorpje dat ± 500 inwoners telt en door de gemeentelijke herindeling bij de gemeente Doetinchem is gevoegd. Het dorp is ontstaan nadat de toenmalige inwoners van dit gebied, (beter bekend als Achter-Wehl) in 1907 een verzoek indiende bij de gemeenteraad van Wehl om een buurtschap en een school te stichten. In 1914 werd er een school gebouwd en ruim 10 jaar later in 1925 kreeg Nieuw-Wehl een kerk.
Vandaag de dag is het goed vertoeven in Nieuw-Wehl. Door het dorpse en landelijke karakter, en de goede sfeer die er heerst op straat, is het elke dag een genot om te wonen. Mede door het verenigingsleven en de oude tradities die nog hoog in het vaandel staan, is er een groot saamhorigheidsgevoel. Zo staan er door het hele jaar heen, verschillende activiteiten op het programma, waaraan het hele dorp deelneemt. Een goed voorbeeld hiervan is het jaarlijkse schuttersfeest.
Het Timpaan is de enige basisschool in Wehl en Nieuw-Wehl. Kinderen met verschillende achtergronden zijn op deze school van harte welkom. Zij vinden het heel gewoon dat er sprake is van wederzijds respect. De school wordt gemaakt door mensen die elkaar ontmoeten. Dat zijn de kinderen met hun ouders/verzorgers, het team en anderen die betrokken zijn bij Het Timpaan.
Het ontstaan van de parochie en dus het dorp Nieuw-Wehl krijgt zijn vorm in 1907 doordat een aantal inwoners in het toenmalige gebied bekend als Achter-Wehl een verzoek richten aan de gemeenteraad van Wehl om in de buurtschap een school te stichten. Na veel problemen wordt er in 1914 gestart met het bouwen van een school. In 1921 wordt er een actiecomité opgericht dat zich inzet voor de bouw van een kerk in het toen nog genaamde Achter-Wehl.
Na een proces van drie jaar wordt er op 24 mei 1924 door de aartsbisschop een machtiging verleend tot de bouw van een kerk en een pastorie. Vervolgens wordt er op 17 juli 1924 door het college van Burgemeester en Wethouders van Wehl de benodigde bouwvergunningen verleend. Kapelaan Henricus van Ooijen uit de moederparochie Wehl wordt bouwpastoor van de nieuwe parochie. Op 19 maart 1925 wordt de kerk door de aartsbisschop monseigneur H. van de Wetering plechtig geconsacreerd (ingezegend) en toegewijd aan Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand. Enige tijd later in 1933 wordt het Achter-Wehl omgedoopt tot het dorp Nieuw-Wehl.
Toen we Nieuw Wehl in liepen, stond in de routebeschrijving RA Wardsestraat. Er stond niet bij of dat de 1e of 2e straat was. Uiteindelijk bleek dat we Nieuw Wehl geheel moesten doorlopen en dat de afslag ver voorbij Nieuw Wehl was. Hat had wel zo fijn geweest als dit in de routebeschrijving vermeld werd. De volgende doorkomstplaats was Loil. Van deze plaats hadden we nog niet eerder gehoord. Toen we Loil naderden viel al de grote kerk van verre op. Dichter bij Loil stond ook een heel appart gebouw, dat iets weg had van een luxe duiventil. In dit gebouw was een stoffeerderij gevestigd.
De plaats Loil bestond al in de 12e eeuw. In 1178 wordt de plaatsnaam voor het eerst vermeld. De spelling was toen 'Loel' waarbij de 'e' zorgt voor verlenging van de 'o', zoals dat in Duitsland nog gebeurt als men een umlaut wil vermijden
De uitspraak was dus 'Lool' en dat is nog steeds zo. Later is de 'e' vervangen door een 'i' met nog steeds dezelfde functie. We vinden dit momenteel niet alleen in de plaatsnaam Loil, maar bijvoorbeeld ook nog bij Helvoirt, Goirle en Oisterwijk.
De plek waar nu Loil ligt is echter al veel langer geleden bewoond geweest. Uit vondsten van aardewerkscherven is gebleken dat er in de IJzertijd (de periode tussen 250 en 50 jaar voor Christus) en de Volle en Late Middeleeuwen (tussen 800 en 1500 na Christus) al mensen woonden op de plek waar nu de Kloosterstraat en Kapelstraat liggen. In 2001 zijn er bij opgravingen een aantal sporen van mogelijk twee gebouwen uit ongeveer de negende tot en met de twaalfde eeuw gevonden.
In de 14e eeuw is er sprake van een 'kasteel van Loel', later genaamd het 'goed Loil' of 'Huis Loil'. In 1357 wordt Albrecht Doys van Loel leenman van dit kasteel. Hij krijgt dit leen van Jan graaf van Kleef. Na hem wordt eerst Willem van Bergh de leenman en daarna zijn zoon Oswald van Bergh. Oswald geeft het als achterleen aan Henrick van Loel.
Begin 1900 werd het huis Kasteel Tengbergen genoemd. Rond 1920 werd het afgebroken. De omringende gracht werd gedempt met het puin en met de grond van de bult, waarop het kasteel stond. Het omliggende bos werd gekapt.
Op 18,6 km was de tweede café rust in zaal Hendriks te Loil. Deze was gelegen tegenover de RK kerk. Loil werd in oostelijke richting verlaten. Daarbij kwamen we door buurtschap Holthuizen. Na kruising met de spoorlijn kwamen we door buurtschap Friesland en langs huize 't Vries land. Na 23½ km werd het eerst onverharde pad bereikt. Hoewel, een zand/grintweg is toch nog verhard met grint. Nu dwaalden we door bosgebied Stilliwald. Lang liepen we niet door het bos. Na 1700 meter zat het bosparkoers er weer op.
Daarna kwamen we nog door buurtschap Heidekant. Na de afritten van de snelweg, waar de wandeling ook langs liep , kwamen we als laatste door buurtschap Plantage alvorens de finish werd bereikt. Na 6 uur lopen werd deze rond half vier bereikt. De lijst met deelnemers was nog aanwezig om mijn nummer als gearriveerd aan te kruisen. Maar de rest was allemaal opgeruimd. Toen ik nog om een stempeltje vroeg, moest deze uit de auto gehaald worden. Daarop zei ik om het stempeltje te laten zitten. Door meteen te vertrekken kon ik nog net de trein van 16:01 uur halen. Om 15:59 uur kwam ik op het station aan, maar de trein had 10 minuten vertraging.
Ik heb in het verleden een keer meegedaan met een wandeltocht vanuit Kilder. Dat ligt niet zo ver van Wehl vandaan. Die tocht uit Kilder vond ik destijds heel mooi. En met die herinneringen ben ik naar Wehl afgereisd. Maar deze tocht vanuit Wehl is mij heel erg tegengevallen en ik zal dan ook niet weer een tocht bij de Wehlse Stappers lopen. Ik had een dag tevoren nog het infonummer van de Wehlse Stappers gebeld en toen werd gezegd dat de helft van de route onverhard was. Als je zo'n infonummer belt, verwacht je toch wel goed geïnformeerd te worden.
|
Henri Floor
|
