Terug naar het overzicht van de wandelverslagen van alleen FLAL-tochten Fotoreportage alle foto's in het klein van de tocht diavoorstelling foto's nabestellen Picasa Naar de alternatieve homepage van FLAL de ingetekende route zoals deze op www.afstandmeten.nl staat Terug naar de homepage van Henri Floor Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo

Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

Hotel restaurant 't Wapen van Exloo, start en finish lokatie Op zaterdag 6 november 2010 was de start van de Land van Bartje wandeltocht. De tocht werd ge­or­ga­ni­seerd door de FLAL en de te lopen afstanden, die gekozen konden worden, waren 25 of 40 km. Wij kozen het 40 km parkoers.
Omdat wij niet tot de snelsten behoren, waren wij voor de start naar de weg gelopen om daar als één van de eersten een routebeschrijving te kunnen bemachtigen. Door voorin te starten zien wij langer wandelaars voor ons lopen. Nadat we de buitendeur van de startlokatie hadden verlaten, liepen we eerst over een terras alvorens op de weg te komen. Nu had een parkoersuitdeelster zich op het terras begeven en begon hier de route uit te delen. Wan­de­laars die op de weg stonden liepen nu het terras op om een routebeschrijving te bemachtigen. Anderen die al een route hadden bemachtigd probeerden het terras te verlaten. Het ging dus allemaal heel moeizaam (in het begin).

Al na 20 meter liepen we na de start vanuit Hotel Restaurant 't Wapen van Exloo onverhard. De zandwegen langs de Zuideresch lagen vol met plassen en het moddergehalte was hoog. We liepen naar de Valtherzandweg. Maar net voor deze weg sloegen we af over de Nieuwe Eschweg. We kwamen weer op de Valtherzandweg uit. Nu volgden we de Valtherzandweg globaal een tijdlang. Verschillende keren staken we deze weg over en maakten diverse lusjes waarbij we steeds weer op de Valtherzandweg uitkwamen. Daarbij liepen we door het Hunzebosch.

Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

Valtherzandweg Het Hunzebos ligt temidden van de dorpen Exloo, Odoorn en Valthe dicht bij het recreatiecentrum Hunzebergen. Dit grote boscomplex staat in verbinding met de Boswachterij Odoorn dat in eigendom is van Staatsbosbeheer. In het verleden is het Hunzebos altijd als productiebos beheerd, wat goed te zien is aan het hoge aandeel (41%) exoten als douglas, Amerikaanse eik, Japanse lariks en fijnspar dat in het bos voorkomt. Naast deze exoten komen ook grove den, inlandse eik, beuk en berk veelvuldig voor. In dit bos is de inwaai van verrijkende stoffen uit het naast gelegen landbouwgebied goed te herkennen door de weelderige groei van braam. Langs wegen en paden staan veel Amerikaanse eiken als laanbomen. Wat verder opvalt in het Hunzebos zijn de grafheuvel en het hunebed.

We genoten volop van de prachtige herfstkleuren van de bladeren op de grond en de bladeren aan de bomen.

De Valtherzandweg was trouwens geen echte zandweg maar een weg verhard met keien met een naastliggend asfaltfietspad. Uiteindelijk verlieten we de Valtherzandweg en via het Engelsveenbos werd koers gezet naar de Exloërweg in Valthe. Maar vlak voor de Exloërweg sloegen we af en volgden de Vlintweg naar Valthe. Even voor de eerste grote rust kwamen we langs twee zuilen. Een loos ijzeren framewerk was gevuld met natuurzwerstenen. Dit monument was ter nagedachtenis aan een bezoek van koningin Wilhelhima en Prins Hendrik.

Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

nabij de Weerdingerzandweg In 1907 bezochten koningin Wilhelmina en prins Hendrik de veenafgravingen in het Valtherveen en Valthermond. Ze kwamen op 4 juli 1907 per trein aan op het station Valthe. Zij stapten daar in een rijtuig en lieten zich vervolgens over de Exloërweg de Hondsrug af richting de afgravingen vervoeren. Bij de afrit stonden, als eerbetoon, 2 piramides met op elk de eerste letter van hun voornamen, de W en de H. Tijdens de oorlog zijn deze piramides weer afgebroken. Dankzij subsidie van het Hunzeprojekt is dit monument weer uit de vergetelheid gehaald.

Daarop werd de eerste grote rust bereikt te Valthe in hotel restaurant Schuttershof. We bestelden een drankje, een Tonic, dat nog niet door andere wan­de­laars besteld was, naar wij vernamen. Toen we ons pad vervolgden, zagen we in een bushaltehokje twee wandelaars op een bankje pauzeren. Voor hotel Valthe zat onbeschut ook een wandelaar. We liepen Valthe uit over de Stationsweg over onverharde wegen en (bos)paden. We liepen nu naar de Weerdingerzandweg. Daarna dwaalden de door het Valtherbos.

In 1923 werd als werkverschaffing begonnen met de aanleg van het Valtherbos (Weerdingerveld 450 hectare). De grond voor de aanleg van het Valtherbos moest heel diep worden omgeploegd. Daarvoor werden ossen gebruikt. De naam Valtherbos is afgeleid van het in het bos opgenomen natuurmonument "Valtherspaan". Er zijn plannen om een groot deel van het Valtherbos aan te wijzen als beschermd archeologisch monument. Achterliggende gedachte is dat de bodem van dit gebied voor de komende generaties nog feitelijke sporen en herinneringen uit het verleden moet bevatten. Voor die generaties zal bovendien gelden dat zij over andere en wellicht betere methoden van archeologisch onderzoek zullen beschikken. Het ROB (Raad van het Openbaar Bestuur) vindt het daarom van belang dat met het unieke bodemarchief in dit archeologisch reservaat selectief en verantwoord wordt omgesprongen. De voorgenomen wettelijke bescherming wordt eveneens selectief ingezet. De te beschermen waarden zijn volgens het ROB van nationaal belang en vallen binnen de door de staats­se­cre­ta­ris gestelde prioriteiten. Wat maakt dit gebied in archeologisch opzicht dan wel zo uniek.
Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

nabij de Weerdingerzandweg Het voert te ver om bij al deze waarden afzonderlijk en diepergravend stil te staan. De aanvraag uit 2002 is nog steeds niet afgerond. Misschien kan de aanvraag worden meegenomen bij de behandeling van de Structuurvisie 2020 van de gemeente Emmen. Ook de gemeente Borger-Odoorn zal dan door de bocht moeten. In elk geval hopen we duidelijk te maken dat het Valtherbos niet zo maar een stukje eslandschap in Drenthe is

Archeologisch Reservaat Valtherbos
Binnen het gebied liggen een groot aantal graf­mo­nu­men­ten uit het Neolithicum (Trechterbeker- en En­kel­graf­cul­tuur), Bronstijd en IJzertijd. Buiten een zevental (al dan niet ontmantelde) hunebedden zijn er 72 grafheuvels en een viertal langbedden aanwezig. (Een langbed bestaat uit een smalle greppel met gebogen vorm, die oorspronkelijk wellicht een ovalen of langgerekt rechthoekige vorm moet hebben gehad.) Bovendien zijn er sterke indicaties voor een viertal urnenveldjes. Vanaf het Me­so­li­thi­cum komen verspreidt over het gebied ne­der­zet­tings­ter­rei­nen voor. het terrein is gelegen op de flank van de Hondsrug en de ondergrond bestaat uit Pleistoceen dek­zand en keileem. In het begin van de 20e eeuw was dit gebied een open heidelandschap. Binnen het gebied komen 39 archeologisch (zeer) waardevolle terreinen voor. Elf hiervan worden beschermd d.m.v. de Monumentenwet 1988.


Wij herkenden hier trajecten van het Drenthepad en de NS route Hunzedal. We kwamen nog langs een onderduikershol.

Valthe bezit oude Saksische boerderijen met kastanjes en eiken langs de Hoofdstraat en Schoolstraat. Een oud veldkeienpad, de Weerdingerzandweg, leidt naar het Valtherbos, een voormalig heidegebied, dat in het kader van de werkverschaffing in de crisisjaren met bomen werd beplant. In het noorden van het Valtherbosch staat een oorlogsmonument (gedenksteen) voor kippenfokker Albertus Zefat, die in het nabijgelegen onderduikershol joden en onderduikers verborg.
Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

onderduikershol in het Valtherbos De tekst op het monument luidt:
ONDERDUIKERSHOL

VAN DECEMBER 1942
TOT DE ZONOVERGOTEN BEVRIJDING
OP 11 APRIL 1945
VONDEN OPGEJAAGDEN HIER IN HET
VALTHERBOS BESCHERMING DOOR
HULP VAN ENKELEN DER STERKSTEN
UIT DIT DRENTSE LAND.


We liepen op korte afstand langs camping De Fruithof te Klijndijk bekend als rustplaats van de 4-daagse van Odoorn. Na wat geslinger kwamen we aan de westkant van Valthe. Hier kwamen we nog langs de zonnetafel.

Het stenenbeeld ‘De Zonnetafel’ van Joost Barbiers uit Amsterdam, is in 1997 geplaatst op het oude evenemententerreintje en staat aan het pad naar één van de mooiste begraafplaatsen in Drenthe in het dorp Valthe. Het is door Odoorn aangekocht en vormde toen een goede aanzet voor de verdere ontwikkeling van een voor Nederland unieke stenenbeeldenroute, waarbij cultuurhistorische waarden en kwaliteiten van een oer oud landschap Drenthe in een nieuw toekomst perspectief komen te staan. Uit alle windstreken en vanaf de vroegste tijden dat mensen stenen getuigenissen achterlieten van hun bestaan, zijn ons beelden gebleven die we herkennen en, hoewel we de samenhang vaak niet volledig begrijpen, ons helpen bij de reflectie over onze eigen bestaan. In de jaren negentig maakte Joost vele beelden, die verwezen naar hemellichamen. Ze kregen namen als “Zonneboot”, “Maansteen” en “Hemeloog”. Het beeld “Zonnetafel”dat versterkt wordt door de plek in Valthe, refereert aan oude culturen, waarin de zon een centrale plaats inneemt. Aldus Joost Barbiers.
Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

aan de westzijde van Valthe
Verder liepen we Valthe uit over de Odoornerweg in de richting van Odoorn. Net op de gemeentegrens sloegen we af over het Hunebedpad. We kwamen in Odoorn bij het 3-sterrenhotel De Oringer Marke. Hier was de tweede grote rust. Met moeite werd hier de laatste kom erwtensoep geserveerd omdat de pan daarna op was.

Tijdens de rust was het begonnen te regenen. De regen was niet intens. Toen wij deze rust verlieten, regende het nog licht. Daardoor stopten we even met fotograferen. We verlieten Odoorn over de Torenweg. Verderop liepen we langs het vier­daag­se­ter­rein. Op dit terrein, een weiland, graasden nu koeien. Er werd nu koers gezet naar de N34 en gekruist via tunnel Schaapstreek. Nu dwaalden we door boswachterij Odoorn. Overal op ons pad lagen bladeren. we zagen nog een verwijzing naar Poolshoogte. Hier staat een café/restaurant en een uitkijktoren, ook bekend van een rust met de vierdaagse. Bij een vennetje weerspiegelden de bomen fraai in het meer. De zon zorgde voor mooie kleurschakeringen. We kwamen in deze boswachterij tweemaal op hetzelfde kruispunt waar we beide keren LA sloegen. Wel kwamen we beide keren van tegenovergestelde richting.

Land van Bartje tocht met de FLAL vanuit Exloo op 6 november 2010

Molenveld bij Exloo De N34 werd weer bereikt en later gekruist via de Poortweg-viaduct. Nu werd de wagenrust bereikt. Deze was gelegen aan de Borgerderweg te Odoorn. Langs de weg stond hier een kar met pompoenen en dergelijke. Nu kwam een heel mooi parkoers, ietwat heuvellig en met jeneverbes-struiken, Odoornerzand genaamd. Verderop werd de Molenheide bereikt en overgestoken. De zon was al behoorlijk aan het zak­­ken. De laagstaande zon zorgde voor nog mooiere kleuren van de heide. Het leek alsof er op de Mo­len­hei­de vennetjes waren. Dit konden ook tijdelijke vennetjes zijn vanwege de overvloedige regen van de voorbije tijd. Exloo werd aan de zuidzijde bereikt. Daarna liepen we nog langs de Zuideresch alvorens de finish werd bereikt.

Het was een hele mooie route geworden die goed gepijld was We waren hier blij mee, want de routebeschrijving liet meerdere malen flinke steken vallen. Soms stond er LA in plaats van RA of RA einde weg en dan liepen we het eerste pad RA. De km-afstand klopte ook niet. De opgegeven afstand bedroeg 39,4 km terwijl het effektief rond de 36 km was Verder slingerde het parkoers dermate veel, dat we meer dan 10 keer wandelaars verderop in het parkoers zagen lopen, waardoor de kans op afsteken of verkeerd lopen groot was. Eénmaal kwamen we op hetzelfde kruispunt tweemaal, waarbij we LA sloegen. Wel kwamen we beide keren uit tegenovergestelde richting.

Wij willen de organisatie met alle vrijwilligers hartelijk danken voor deze tocht. Het weer was deze dag veel mooier geworden dan voorspeld was. Er viel een bui van ongeveer 20 minuten. Daarbij troffen we het dat wij een gedeelte van deze bui konden schuilen tijdens een grote rust in Odoorn. Er waren 371 deelnemers.

naar de top van deze pagina

Henri Floor