Op donderdag 16 september 2010 begonnen wij aan de NS wandeling Hunzedal, een tweedaagse wandeltocht.
Het stroomdal van de Hunze, gelegen aan de voet
van de Hondsrug, is in het verre verleden gevormd door het
krachtenspel van wind, water en ijs. Toen het warmer werd,
ontstonden veengebieden en ondoordringbare moerasbossen. In
de middeleeuwen werden de toegankelijke delen hooiland. Later
werd turf gestoken voor Groningse stadskachels. In de vorige eeuw
werd het land omgevormd tot een agrarisch landschap. Na crisis in
de akkerbouw wordt geprobeerd door natuurontwikkeling het
gebied nieuw leven in te blazen.
Wij hadden de voorgaande dag bij NS Groningen het Hunzedal boekje gehaald. We hadden al wel een boekje van 2008. Maar het was wel makkelijk als we allebei de route konden meelezen. Groot was onze verbazing toen we beide boekjes vergeleken, dat vooral de tweede dag de route drastisch gewijzigd was. Het eindpunt was niet meer Emmen, maar Valthe. Meer daarover in het verslag van 17 september.
Deze NS route volgt het Drenthepad. Er waren in het verleden veel klachten over het Drenthepad. De belangrijkste klacht was, dat de wandeling bijna niet door plaatsen komt. De uitzetter van deze tocht, het NIVON, heeft deze kritiek kennelijk dermate aangetrokken, dat ze de route zodanig hebben gewijzigd dat de route nu wel door centra van (kleine) plaatsen komt.
Op deze dag, waarbij de route van Gieten naar Borger liep, was daar nog niet veel van te merken.
We hadden goed in Gieten overnacht. De eigenares van ons overnachtingadres was zelf ook wandelaar. Sommige tochten hadden we beiden gelopen zoals de 4-daagse van Odoorn en de Heuvelland4daagse. We liepen eerst naar het centrum van Gieten. Hier begon de wandeling officieel. We kwamen langs een standbeeld van de dorpssmid. Iets verderop lag het voormalige raadhuis waarvoor een grote gedenksteen uit WO II opviel. Langs de kant van de doorgaande weg door Gieten troffen we een aantal rode paddestoelen met witte stippen.
Op de Brink in Gieten staat een bronzen beeld van een dorpssmid. Hier
stond vroeger een smederij. Naast het beeld staat de oude houten
dorpspomp, die gebruikt werd om de gloeiende hoepels, die om
de houten wagenwielen werden geslagen af te koelen. Voor het
voormalige gemeentehuis aan de Brink 17 staat een grote kei,
waarop in brons de namen van de in de tweede wereldoorlog
omgekomen mensen uit de gemeente Gieten staan.
Gieten werd in noordoostelijke richting verlaten. Even volgden we de autoroute Hondsrugroute. De route voerde daarna zuidwaarts. Daardoor kon een rustige route gelopen worden. We kwamen langs een oude boerderij die bekend stond onder de naam Klein Dillingshof. Verder zuidwaarts volgden we een traject van de oude spoorbaan Assen-Stadskanaal. In buurtschap Bonnen kwamen we langs een school waar een hunebed voor lag.
Nu werd koers gezet naar Gasselte. Voordat we de verkeersweg naar het centrum van Gasselte overstaken, kwamen we langs twee uitbaters die beiden nog gesloten waren. Bij de tweede uitbater was het buiten op het terras uit de wind aangenaam vertoeven. We konden er onze boterham opeten. Daarna vervolgden we onze route verder door Gasselte en kwamen toen bij de bakker. Hier konden we wel koffie drinken. En dat deden we dan ook. En we namen er nog iets lekkers bij ook.
We verlieten Gasselte weer. Na een bosgebiedje kwamen we bij het Drouwenerzand. Hier groeide vooral heide. Omdat het begon te regenen hebben we van dit prachtige gebied bijna geen foto's gemaakt. Na het Drouwenerzand liepen we oostelijk langs Drouwen.
In 1843 werd het gebied als volgt omschreven: een dorre en
doodsche zandzee, allerakeligst. ‘t Is hier zoo bar en ongezellig.
Wie ietwat met bijgeloof behebt is, komt ligt in verzoeking om
dees zandzee te houden voor ‘t voormalig tooneel, niet van één,
maar van duizenden moorden, doodslagen, en wat ijsselijke en
bloedige misdaden gij meer wilt.’ Overbegrazing, geplagde heide
en verkeer hadden ervoor gezorgd dat de heide brak en het zand
kon gaan stuiven. Tijdens stormen bedreigde het zand de essen en
wegen. Omdat aarden wallen onvoldoende soelaas boden, werd
besloten het zand aan het begin van de 20e eeuw vast te leggen
door de aanplant van duizenden dennen. Een eeuw later wordt
veel bos weer gekapt om het stuifzandgebied juist actief te
houden.
Daarop werd Bronneger bereikt. Dit is niet meer dan een gehucht. Maar er liggen hier wel 5 hunebedden. Bij het eerste hunebed was het filmrolletje van het toestel van Coos vol. Bij het verwisselen van een nieuw filmpje was er een probleem en werd mijn hulp ingeroepen. Ik kwam er uit en later bleek dat de foto's van dat filmrolletje ook allemaal goed gelukt waren. Twee hunebedden lagen iets van de route af, maar voor ons was het geen probleem om even van de route af te gaan.
Hunebedden zijn de restanten van stenen grafkelders waarin het
boerenvolk dat het noorden van ons land bewoonde, zijn doden
bijzette. Archeologen noemden dit volk het Trechterbekervolk,
genoemd naar de aardewerken beker die vaak werd aangetroffen.
De hunebedden zijn gebouwd tussen 3400 en 3200 voor Christus.
Ze werden tot 2850 voor Christus gebruikt. Er zijn er nog 54 in ons
land. Niet compleet, veel stenen werden hergebruikt om onder
andere funderingen van kerken en zeeweringen mee te bouwen.
De zwerfkeien werden reeds 150.000 jaar geleden vanuit Zuid-
Zweden en Finland door gletsjers naar ons land gebracht. De
hunebedden bestonden uit een dubbele rij rechtopstaande draagstenen,
daarop dekstenen als dak. De toegangspoort werd
gebouwd in de richting waar de zon opkwam. De ruimten tussen
de draag- en dekstenen werden met stopstenen gevuld en
vervolgens bedekt met zand en zoden. Door de zuurgraad van de
Nederlandse bodem zijn alle menselijke resten in de grafkelder
volledig vergaan. Volgende generaties begroeven hun doden in
grafheuvels.
Borger werd bereikt bij het Hunebed centrum. We waren hier ruimschoots voor de afgesproken tijd dat we op ons overnachtingadres zouden aankomen en we besloten om dit centrum met een bezoek te vereren. Met de vierdaagse van Odoorn waren we hier al eens langs gekomen. Buiten het Hunebed centrum lagen talrijke zwerfstenen. Min of meer naast dit centrum ligt het grootste hunebed van Nederland.
Het moderne Hunebedcentrum in Borger toont het dagelijks leven
van de hunebedbouwers: de eenvoudige behuizing, het woeste
land rondom hun akkers met wolven, oerossen en beren, maar
ook hoe ze de tonnenzware stenen op elkaar kregen. De daklijn
van de Saksische boerderijen was voor het architectenechtpaar Van
Eyck inspiratiebron voor het ontwerp van het museumgebouw.
Volgens de bouwers is er geen muur van het centrum recht.
Nog voordat wij naar ons overnachtingadres gingen, aten we warm in restaurant d'Áole Kippen. In dit restaurant konden alleen kipgerechten besteld worden.
Daarna liepen we naar Huize Het Vlinderhuis voor onze overnachting. Het was weer een mooie wandeldag geweest. Jammer van de regen op het Drouwenerzand. Daardoor konden we daar geen foto's maken.
