De WS78 Bollenstreektocht vanuit Voorhout, 21 weken later

Op zaterdag 13 december 2008 organiseerde WS78 een tocht vanuit Voorhout. Vanwege een gezondheidsdip hadden wij die tocht toen niet gelopen. Op zaterdag 9 mei 2009 besloten wij deze tocht na te lopen. Coos, die de tocht wel had gelopen, had de routebeschrijving bewaard en een ingetekende route was op internet beschikbaar. We hadden vooraf thuis deze ingetekende route gedetailleerd over 6 A4'tjes uitgeprint.
Met de trein waren we naar Voorhout gereisd. Rond vijf minuten voor negen kwamen we op het station aan en liepen vervolgens de Herenstraat op en keken naar Het Wapen van Voorhout uit. Want volgens het WS78 programmaboekje was hier de start. Nog voordat we de hele Herenstraat waren afgelopen, stelden we vast dat we de startlocatie voorbij gelopen moesten zijn. Maar we waren niet getreurd. Want meteen na de start moesten we toch de Herenstraat helemaal aflopen. Na afloop van de tocht moesten we toch ook naar de startlocatie lopen en dan zouden we wel zien waar de officiële startlocatie was.
Bij een zaak aan de Herenstraat, die dezelfde naam heeft als een plaats nabij Hoorn waar het vorige weekend (rond 2 mei 2009) een 3-daagse tocht werd georganiseerd, zagen we een kleine spiderman. Een jongen van een jaar of zes had eenzelfde soort pak als spiderman aan. Hij was vergezeld van zijn vader
Aan het eind van de Herenstraat vervolgden we langs de Leidsevaart. We zitten hier in de randstad en dan kan je niet meteen een bospad verwachten. We kregen uitzicht op de Hogewegse molen te Noordwijk en even later liepen we langs een golfterrein, het golfcentrum Noordwijk. Op het bord van de bebouwde kom van Noordwijk werd nog vermeld dat het hier om de Bloembollenbadplaats Noordwijk ging. Meteen na dit bord lazen we, dat we buurtschap Boechorst betraden.
Nu liepen we naar het oude centrum van Noordwijk. We liepen hier door de Voorstraat. Dit was een niet al te brede straat met fraaie huizen en grote kerken langs de kant. Aan een gevel van een hotel aan het Lindeplein hing een uithangbord met daarop de afbeelding van een oude diligence. In een tuin aan het zelfde plein stonden grote opgezette giraffen. Aan het eind van het plein stond een standbeeld van Henriëtte Roland Holst.

Op het Lindenplein staat er een standbeeld van Henriëtte van der Schalk, een wat streng uitziende dame. Ze groeide op in het landhuis 'De Lindehof', op nummer 1, en was dochter van een notaris. Later trouwde ze met beeldend kunstenaar Roland Holst en werd ze bekend als politiek activiste en schrijfster.

Opnieuw kwamen we langs een kerk. Hier stond de kerkdeur open maar de daarop volgende glazen deur was op slot. We konden er wel naar binnen kijken. Bij een opvallend witgekleurd huis met de naam Marie kwamen de bewoners net thuis en keken verbaasd op omdat wij een foto van hun huis maakten.
We vervolgden ons parcours met een traject van de wandeling Noordwijks uurtje.

Noordwijk is bij de eerste aanblik lelijk. Het Noordwijks uurtje echter laat het dorp van een andere kant zien. Noordwijk is onwaarschijnlijk lelijk. Die gedachte dringt zich op zodra je De Grent oprijdt, waar het plaatselijke VVV-kantoor ligt en de wandeling begint. Beton, overdadig grote hotels en groezelig uitziende horeca-gelegenheden met namen als 'De Wuft', 'Het Galjoen' en 'Snacksalon De Groko'.
'Noordwijks Uurtje' heet de wandeling, die laat zien dat Noordwijk meer is dan een betonnen badplaats. Het was in de middeleeuwen een zogenaamde ambachtsheerlijkheid, met als bestuur een college van schout en schepenen. In 1398 kreeg Noordwijk stadsrechten, al moest daarvoor wel nog een muur om de stad worden gebouwd. Dat gebeurde nooit, en de stadsrechten werden teruggenomen. In de eeuwen die volgden tekende zich een tegenstelling af tussen het protestantse Noordwijk aan Zee en het katholieke Noordwijk Binnen. De protestanten leefden van de visserij, terwijl de inwoners van Noordwijk Binnen zich bezig hielden met kruiden- en bloembollenteelt. Pas in de 19e en 20e eeuw werd Noordwijk een badplaats.

We liepen Noordwijk uit en via een begraafplaats kwamen we in Noordwijk aan Zee. Het was inmiddels heuvelachtig geworden, heuvelachtig van het duingebied. We betraden Noordwijk aan Zee op één van de hoogste duinen waarop recentelijk een nieuw huis was gebouwd. Aan de grootte van het huis stelde we vast dat de koopprijs boven de één miljoen euro moest bedragen. Daar in de buurt stonden trouwens meerdere luxe huizen.
Via de watertoren uit 1920 en de Parochie Maria ter Zee daalden we af naar het centrum van Noordwijk aan Zee.
Op de hoek van de Huis ter Duinstraat en Hoofdstraat hadden we na 5 km een rust in een café. We wisten van te voren niet wat voor mogelijkheden er waren en we hadden ook nog geen koffie op, op deze wandeldag.
We passeerden halverwege de Hoofdstraat een kerk en aan het einde stond aan onze linkerhand nog de buurtkerk, een oude kerk genaamd Kapel-Kerk aan zee.
Nog voor het strand volgden we een verhard pad over de duinen langs de boulevard van Noordwijk aan Zee. Het Hotels van Oranje is hier een opvallend groot bouwwerk, waarvoor ook nog eens een standbeeld van Koningin Wilhelmina uit 1940 staat. Het beeldhouwwerk stond er sinds het jaar 2000.
Even voorbij de vuurtoren verlieten we de boulevard en volgden daarop ruim 1300 meter strand. Evenals op 13 december 2008 hadden we de wind in onze rug. De temperatuur was echter aanzienlijk warmer. Twee vissers hadden zich geïnstalleerd op het strand, echter net in de water-zone. We hoorden, en zagen even later, een galopperend paard dat door een jockey bestuurd werd, voorbij komen.
We verlieten het strand weer en betraden nu het Hollands duin Boswachterij Noordwijk. Vlak voor een fietspad hadden we op 9½ km een rust op een bankje aan de Fazantenslag. Dit was vlak langs een asfaltfietspad gelegen. Talrijke racefietsers passeerden ons hier zonder opgemerkt te worden. We hadden het idee dat de meeste racefietsers alleen hun best deden om zo hard mogelijk vooruit te komen, zonder om zich heen te kijken.
Toen wij ons pad vervolgden zagen we op een gegeven moment een vos het fietspad oversteken. Het was al weer een hele tijd geleden dat we een vos hadden gezien. We kregen wat duinen en zandvlaktes voorgeschoteld. De zandvlaktes zagen we alleen, ze werden niet betreden. We beklommen enige duintoppen, waaronder het Kachelduin.
Op het Kachelduin troffen we een echtpaar met 4 kinderen De jongste was ongeveer 5 jaar oud. Hem troffen we als eerste en hij vroeg ons of we wisten waar het strand was. Resoluut wezen wij in de richting van het strand en we zeiden dat daar het strand was. Daarop liep het jongetje naar zijn vader en zei, papa, daar is het strand. Het bleek, dat het echtpaar vanuit hun hotel dit bos en duingebied waarin ingelopen met de verwachting, dat je makkelijk het strand kon bereiken. Maar op dit punt was niet duidelijk welke kant je het beste kon oplopen om het strand te kunnen bereiken.
Na de werkschuur van Staatsbosbeheer liepen we over het dagrecreatieterrein Piet Florisdal. We kwamen eerst een groep mensen met blauwe steppen tegen.
Daarna volgde een groep met gele steppen. Het model step was per kleur ook verschillend. De groep met gele steppen waren allen jonge dames met een mooie bloemenkrans om hun hals. Dit alles was ter gelegenheid van een afscheidsfeest van één van de dames. En wel een afscheid van het vrijgezellenleven, want ze ging trouwen.
We verlieten het Hollands Duingebied. We kwamen langs de Stayokay, de voormalige jeugdherberg. Over de Langevelderlaan werd het Oosterduinse Meer bereikt. Toen we een bord van de afslag van de ANWB bollenroute passeerden, stelden we vast dat we een traject van deze autoroute hadden gelopen. Vaak worden autoroutes van de ANWB aangegeven met borden waarop naast de tochtnaam ook een fraaie tekening is aangebracht. Maar een fraaie afbeelding ontbrak op dit bord.
Verderop verlieten we de Langevelderlaan en liepen nu een tijdlang langs het Oosterduinse Meer. Vanaf een brug over een vaart hadden we uitzicht op een paar bloeiende bollenvelden in de verte. We zagen deze dag trouwens maar heel weinig bloeiende bollenvelden. Op weg naar buurtschap Halfweg zagen we een groot blauwkleurig bollenveld. In een sloot zagen we een eend met 12 kuikens zwemmen. In buurtschap Halfweg zaten we bijna op de helft van de route.
Nabij het voormalige station Lisse en thans restaurant De Reizende koffer troffen we wandelaars van de NCRV die een goede doelentocht van 10 km liepen met de Keukenhof als begin en eindpunt

De NCRV-gids organiseerde op zaterdag 9 mei in samenwerking met de Keukenhof de speciale Lenteloop 2009 van 5 en 10 kilometer. De route liep rondom de Keukenhof te Lisse. Bij aankomst kregen de deelnemers bij de registratiebalie een gratis rugzak en stond er een lekker kopje koffie klaar. Daarnaast kregen alle deelnemers een speciaal NCRV-gids speldje als aandenken. Van het inschrijfgeld ging een deel naar Orange Babies, een stichting die als voornaamste doel heeft zwangere vrouwen met HIV en hun baby’s in Afrika te helpen. Daarnaast biedt Orange Babies steun aan kinderen die geïnfecteerd zijn met het virus of er direct mee te maken hebben. Het deelnemerskaartje bood ook onbeperkt gratis toegang tot de Keukenhof op 9 mei.

Deze wandelroute werd gemarkeerd met orange balonnen. Even voorbij het voormalige station van Lisse sloegen we af en volgden een laarzenpad door bosgebied van de Keukenhof. Door de droogte van de voorgaande periode hebben we zelfs geen nat plekje gezien op het laarzenpad. We kwamen bij kasteel Keukenhof. Voor de hoofdingang stond een trouwauto en even later kwam het pasgetrouwde Indische stel aangelopen. Na het kasteel liepen we langs het rood/oranje gekleurde Washuis.
We kwamen bij de ingang van de Keukenhof uit en hier troffen we de NCRV-wandelaars weer, die nu de parkeerplaats van de Keukenhof opliepen. In Lisse stonden twee vreemde vogels op een grasveld langs de Berkhoutlaan. Het leek op een beeldhouwerk, maar er stond geen verklarende tekst bij. Op een parkeerplaats in het centrum van Lisse stond nog een oude Plymouth Valiant uit 1973 geparkeerd.
Bij de Hervormde kerk in Lisse was open dag. Achterin de kerk was een kleine schilderijententoonstelling en daarheen werden we naar toe verwezen toen we bij de ingang van de kerk nieuwsgierig naar binnen keken. Even verderop was een groot plein met een reusachtig grote kerk. In deze RK kerk stond een kerkdienst te beginnen. Voor de kerk stond dezelfde trouwauto als die we even tevoren bij kasteel Keukenhof hadden zien staan. We schatten dat in de kerk meer dan 100 mensen zaten. In de kerk was nog een kapel waar we nog een kaarsje zetten en dachten daarbij aan onze dierbaren en aan overleden dierbaren.
Tegenover de kerk stond een gebouw met de naam Gesticht St. Agatha.

Het St.Agatha Gesticht heeft den vorm van eene zuivere haak. Het gedeelte hetgeen parallel staat met de Straatweg werd beneden ingericht voor woning der zusters en boven voor slaapplaats enz. benevens de kapel. Het andere gedeelte werd ingericht als schoolgebouw en bestond uit 8 localen op twee verdiepingen. De kapel is versierd met een slanke toren waarin ook eene bel is geplaatst. Deze bel wordt geluid 's morgens te zes uur,'s middags te 12 uur en 's avonds te zes uur voor het Angelus en verders voor het aangaan der scholen. Deze scholen zijn alleen bestemd voor meisjes. Ook wordt er een bewaarschool in gehouden voor jongens en meisjes.
In het jaar 1907 zijn nog 2 localen bijgebouwd. Het gesticht wordt bediend door de Eerwaarde Zusters van de orde van de H.Franciscus. Behalve het lager onderwijs en fraaie en nuttige handwerken wordt er ook onderwijs gegeven in muziek en de moderne talen.

We verlieten het centrum van Lisse en kwamen door een park met in een vijver de onmogelijke driehoek van Escher. Een eendje, die hier niet van onder de indruk was, was onder de driehoek aan het broeden. We verlieten Lisse langs de Zemelmolen uit 2003. Nu volgden we fraai een traject van het Ommetje Poelpolder, dat over een grasdijk langs de Rijnsloot liep.

Ommetje 'Poelpolder' in Lisse is de winnaar van de landelijke Ommetjesprijsvraag. In de plattelandskerk van Ransdorp overhandigde Rijksadviseur voor het Landschap Dirk Sijmons donderdag de prijs aan Geeke van Doornen. Zij bedacht samen met Maaike Breure de winnende inzending.
Met 30.000 euro aan prijzengeld kunnen de winnaars hun ommetjesidee rond Lisse realiseren. Het winnende ommetje spreekt de jury aan omdat 'het op schitterende wijze laat zien hoe in een verstedelijkte omgeving met vrij eenvoudige ingrepen een ommetje gerealiseerd kan worden'.
Het ommetje Poelpolder moet volgens de prijswinnaars lopen over de slingerende dijk rond de Poelpolder bij Lisse, één van de eerste droogmakerijen (1622) in Zuid-Holland. Ondanks de verstedelijking is deze polder vrij gaaf bewaard gebleven.
Met de Ommetjesprijsvraag wil Landschapsbeheer Nederland mensen inspireren kleine wandelingen 'dicht bij huis' te bedenken en te realiseren. Door ruilverkaveling, dorps- en stadsuitbreiding en de aanleg van infrastructuur zijn veel historische voetpaden, zoals kerken- en jaagpaden, verdwenen uit het landelijk gebied. De prijsvraag biedt de mogelijkheid om straks weer het 'rondje rond het dorp' te maken.

De volgende molen die op het programma stond was de Lisserpoelmolen. Hier liepen we vlak langs. Naast de molen stond een picknickbank waar we een rust hielden.
We verlieten Lisse nu definitief en ruilden dit in voor Sassenheim. Na een woonwagenkampje kwamen we langs een gracht alvorens het centrum van Sassenheim te bereiken. Bij een standbeeld ging net een automobilist zijn auto parkeren. Toen hij zag dat we een foto van het standbeeld wilden maken, verplaatste hij zijn auto iets.
We liepen bij een groentenzaak naar binnen omdat we bananen zagen hangen, want we hadden trek gekregen en het lunchpakket was geheel op. Dichterbij gekomen, zagen we dat de bananen groenig waren. Zonder bananen verlieten we de winkel. Buitengekomen zagen we in een zijstraat een embleem van een supermarkt, die zegt op de kleintjes te letten. En daar zagen de bananen wel smakelijk uit. Een liter frambozenmelk lieten we ons even later heerlijk smaken op een bankje op de markt met uitzicht op een standbeeld dat een koopman met 7 manden voorstelde.
Nabij het fraai gerestaureerde post- en telegraafkantoor sloegen we af. In een parkje kwamen we langs de onmogelijke driehoek van Escher. Deze weerspiegelde fraai in het water. En tussen de echte driehoek en de weerspiegelde driehoek broedde een eend.
We verlieten Sassenheim over de Menneweg. Hier was een mogelijkheid tot het spelen van Boerengolf.
Langs één van de weinig bloeiende bollenvelden werd Huys te Warmont bereikt. We betraden het gebied met aan beide zijkanten van de hoofdingang een kanon. Even voor het Huys te Warmont sloeg de route af, maar wij liepen door om het huis zelf ook even te zien. Op weg naar een ophaalbrug hadden we uitzicht op de Zwanburgermolen uit 1805 te Warmond. Toen kregen we een verrassing. De ophaalbrug, waarover onze vervolgroute leidde, stond in de zomerstand of te wel de ophaalbrug was opgehaald. En deze was niet voor even opgehaald. Want een paar hangsloten gaven aan dat deze ophaalbrug voor langere tijd in de ophaalstand zou ingesteld blijven. Er zat niets anders op dan om te lopen.
Voor een boerderij in Warmond stond in het gras een paar opgezette koeien en schapen waar wij een foto van maakten. Vanwege het mooie weer zaten de bewoners buiten en aan een opmerking maakten we op dat ze dachten dat wij dachten dat die schapen en koeien echt waren. We hoorden ze in ieder geval flink lachen toen we er een foto van maakten.
We liepen Warmont verder in en kwamen langs 't Huys Groot Leerust. Bij een hotel zagen we een muurschildering van een kasteel. We keken nu uit naar een Pizzeria, omdat daar de fruitpost op 13 december 2008 was. We vonden de Pizzeria niet, omdat deze in een zijstraat was gelegen, en daar dachten we niet aan toen we daar liepen. Bij de VVV kwamen net 2 mannen aangelopen en zij konden ons helpen waar de Raadhuisdam was, voor het vervolg van onze wandeling. Tijdens het verkeerd lopen kwamen we nog langs het Oude Raadhuis van Warmond.

In de 17e eeuw stond op de plaats van het Oude Raadhuis van Warmond Herberg De Zwaan. Architect J. van Lith uit Leiden kreeg de opdracht een raadhuis te ontwerpen. Kennelijk was het ontwerp al snel akkoord en kon met de bouw van het gemeentehuis worden begonnen. Reeds in 1867 was het gebouw klaar. Het gemeentehuis kreeg een fraaie trap en een torentje met een luidklok.
Bij de ingebruikneming van het gemeentehuis was Abraham Nederburgh burgemeester van Warmond. Hij was benoemd in 1849 en bleef tot zijn dood in 1903 Warmonds eerste burger. Aan de achterzijde waren de gemeenteambtenaren gehuisvest. Ook de dorpsveldwachter vond er zijn plek. Onderin het gebouw werden drie politiecellen gemaakt, die in het rustige Warmond niet echt intensief werden gebruikt.
De veldwachter moest officiële berichten bovenaan de trap voorlezen. In de 19e eeuw was er een veldwachter die niet kon lezen, maar dat meestal aardig wist te verbloemen doordat hij de tekst uit zijn hoofd had geleerd. Het wilde nog wel eens gebeuren dat hij dan het betreffende stuk op zijn kop hield, uiteraard tot hilariteit van de toeschouwers, die zijn gebrek wel kenden.
Sinds de fusie van Warmond met Sassenheim en Voorhout is er geen raadhuis meer in de nieuwe gemeente Teylingen. Het voormalige gemeentehuis van Sassenheim heet sindsdien ‘Gemeentekantoor’ en het voormalige gemeentehuis van Voorhout ‘Bestuurscentrum’.

We kwamen bij de Laan van Overgeest met ooievaarsnest. We zagen hier een trotse ooievaar op zitten. Langs een begraafplaats met kerktoren en oude ruïnemuren vervolgden we ons pad en kwamen daarbij langs Mariëngaerde/Mariënweide waar een oude MG sportauto uit 1967 stond op een invalideplaats.

De ruïne van de oude Matthias- of Matthijskerk, die zich bevindt bij de de Oude Toren is ontstaan tijdens het beleg van Leiden in 1573. Leidenaars verwoestten toen de kerk (en de beide kloosters) om te voorkomen dat de Spanjaarden daarin een veilig heenkomen konden vinden.
In z’n huidige vorm dateert de toren waarschijnlijk uit de 15e eeuw en deze zal zeker opgetrokken zijn op resten van voorgaande torens. Duidelijk is te zien dat de kerk om de toren heen gebouwd is en er tegenaan, zodat we veilig kunnen aannemen dat de toren flink wat ouder is dan de kerkrestanten. Daar wijzen ook de enorme kloostermoppen wel op die aan de voet van de toren in het metselwerk te vinden zijn. Er wordt beweerd dat het de grootste bakstenen van Nederland zijn n.l. 43 en 49 cm lang. De toren is steeds onderdeel gebleven van de gedeeltelijk weer opgebouwde kerk. Nadat in 1874 de nieuwe Hervormde Kerk aan de Herenweg in gebruik werd genomen, blijft de toren eigendom van de Hervormde Gemeente. In 1968 wordt alleen de toren voor het symbolische bedrag van 1 gulden aan de burgerlijke gemeente Warmond verkocht. De laatste restauratie dateert uit 1975. De begraafplaats is eigendom van de Protestantse Gemeente te Warmond.

Buiten Warmond volgden we nu de officieel beschreven route fraai over een weiland. Op 13 december 2008 lag in dit weiland teveel water, waardoor de route toen werd omgelegd. De ingetekende route, die u aan het einde van de fotoreportage kunt aantreffen, is de route, zoals deze op 13 december 2008 werd gelopen. Het laatste traject voerde langs een spoorlijn en door het industriegebied van Sassenheim liepen we naar Voorhout terug.
Vlak voor de finish kwamen we nog langs het huis van Boerhave en een begraafplaats.

Het Boerhaavehuis is de pastorie van de Hervormde- Gereformeerde Kerkgemeenschap Voorhout en is niet te bezichtigen.

Het eindpunt was Grand café De Toog. Nu werd ook duidelijk waarom wij de naam Het Wapen van Voorhout niet konden vinden omdat dit helemaal niet op het gebouw vermeld stond.
Het was een heel aardige tocht geworden. Alsnog de complimenten voor de uitzetster van deze tocht. Het IVV-nummer was 11384.

Henri Floor