Terug naar het overzicht van de wandelverslagen van alleen FLAL-tochten Foto's van de FLAL lustrum wandeltocht vanuit Noordwolde (Fr.) op zaterdag 8 juni 2008 alle foto's in het klein van de tocht Naar de alternatieve homepage van FLAL Terug naar de homepage van Henri Floor De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

De Baak, Lutjegast Op zaterdag 7 maart 2009 organiseerde de FLAL een tocht vanuit Lutjegast. Er kon gestart worden voor 25, 40 en 60 km. Wij kozen voor het 60 km parkoers. De start was vanuit Dorpshuis Het Kompas.
Aan ontdekkingsreiziger Abel Tasman, de ontdekker van het Australische eiland Tasmanie en Nieuw Zeeland, Tonga en Fiji, die in 1603 in Lutjegast werd geboren, is aandacht besteed door middel van een kabinet, dat u vindt bij het dorpshuis “Het Kompas”, Kompasstraat te Lutjegast. Voor het dorpshuis is ter herinnering aan Abel Tasman een monument opgericht en in de muur van de N.H. kerk bevindt zich een plaquette.
Klokslag 8 uur mochten we startten. Een kwartier voor de start stond het groepje van 60 km lopers al klaar in de hoop dat eerder gestart mocht worden. We verlieten Lutjegast in zuid-oostelijke richting en volgden het Abel Tasmanpad. We kregen uitzicht op De Baak, maar we liepen er niet vlak langs. Het Abel Tasmanpad voerde deels over graslanden en was best wel vochtig.
In het landschap bij Lutjegast is in 2006 in het kader van de herdenking van 400 jaar handelsbetrekkingen tussen Nederland en Australië een bijzonder kunstwerk geplaatst namelijk "De Baak".
400 jaar geleden zetten Nederlandse zeevaarders voor het eerst de voet op het continent Australië. Van deze generatie waaghalzen werd Abel Tasman wel de beroemdste. Terecht dat ook zijn geboorteplaats en dus ook de gemeente Grootegast delen in de landelijke viering met ondermeer de onthulling van "de Baak".
Hoewel de stenen waaruit de Baak is opgebouwd vele miljoenen jaren oud zijn, is het kunstwerk waaruit het gemaakt is piepjong: in 2006 nog geen 4 jaar. In 2002 organiseerde de Stichting Grenzen en Ontmoetingen een workshop "Art in stone" in Exloo (Drenthe). Kunstenaar Rob Schreefel deed mee in deze workshop en maakte het grootste beeld. 10 grote zwerfkeien ("hunebedstenen") samen bijna 40 ton zwaar, 6,5 meter hoog: een echte "Compositie in majeur", zoals de oorspronkelijke naam luidde. Als "de Baak" werd dit kunstwerk op 23 juni 2006 opnieuw onthuld in Lutjegast en daarbij heeft -naast vele anderen- ook Staatsbosbeheer een belangrijke rol gespeeld.
Het woord "baak" heeft meerdere betekenissen. Het duidt bijvoorbeeld op een meetinstrument waarmee hoogte en afstand kan worden gemeten. Meer bekend is de term als aanduiding voor een markering in het land, een punt waarop je je oriënteert: een baken.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

Grootegastermolenpolder Op een gegeven moment hoorden we een geschreeuw. Het bleek dat een achterop komende wandelaar naar een wandelaar voor ons riep, dat hij wat was verloren. Het ging om zijn GPS apparaat. Bijna hadden we na afloop niet zijn ingetekende route kunnen ontvangen, omdat we van hem deze route tegenwoordig krijgen toegestuurd. We liepen door de Grootegastermolenpolder naar de Casper Roblesdijk. We volgden deze asfalweg, die verderop overging is een fietspad.
We kregen uitzicht op de Poldermolen De Eendracht. Het kanaal aan onze rechterhand heette de Grootegaster Tocht. Hierin weerspiegelde voornoemde molen fraai en er werden hier dan ook meerdere foto's gemaakt.
Inmiddels liepen we langs de Sabaldebuurster polder. We kwamen uit in buurtschap Westerzand en liepen de plaats uit tot aan de N388 (Grijpskerk-Sebaldeburen). Hier sloegen we voor het Wolddiep en de plaats Oosterzand af en volgden de weg naar Sebaldeburen. In Sebaldeburen kwamen we langs een school en een kerk. Door buurtschap Kuzemerbalk en De Jouwer werd Grootegast over de Molendijk langs de Grootegaster Tocht bereikt.
De plaats Kuzemerbalk is vooral bekend omdat hier in 1204 een vrouwenklooster werd gesticht. Het klooster behoorde tot de orde van de Premonstratenzers. Het werd gesticht op een hoger gelegen stuk zandgrond te midden van een groot veengebied. De naam zou verwijzen naar een maar, dat verbasterd werd tot mer. (Een maar is de Groningse naam voor een water.) Het klooster had als naam Maria's poort, wat aanleiding was om de naam van Kuzemer te zien als kuise Maria.
Het klooster heeft bestaan tot de reductie van Groningen in 1594. (Met de Reductie van Groningen wordt gedoeld op de capitulatie van stad Groningen voor het leger van prins Maurits van Oranje en Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg op 22 juli 1594.) Daarna is het gesloopt. De bouwstenen van het klooster werden door de provincie Groningen te koop aangeboden en zijn daarna gebruikt voor vele bouwwerken in dit deel van het Westerkwartier.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

Miniatuurmolen (ongeveer 4 meter hoog) 
nabij Poldermolen 'De Eendracht' 
te Sebaldeburen Op 13½ km was de eerste binnenrust in Café De Klap.
Na de rust voerde het pad eerst langs de noordkant van Grootegast westwaarts. Daarna doorkruisten we Grootegast. Na kruising met de Lutjegasterweg liepen we over Duisterburen de plaats uit. Toen we een foto van een boerderij maakten, zei een passerende voetganger dat nog geen week geleden deze boerderij te zien was op de TV-zender RTV-Noord. Bij de sportvelden van FC Grootegast werd Grootegast definitief verlaten en betraden we Doezum. Maar we bleven niet lang in Doezum. We sloegen af en dwaalden door het Doezumerbos. Een collega internet-fotograaf maakte een foto van een ooievaar voor een huis. De ondertiteling luidde: "haar naam is Floor". Van Doezum bleek toch nog geen afscheid genomen te zijn, want even later kwamen we bij de oude kerk weer op de doorgaande weg in Doezum uit.
Op het hekwerk van de kerk stond de tekst: "Gedenk te Sterven". De kerk was open, stond er met krijt aangegeven op de stoep, maar wij gingen niet naar binnen vanwege tijdgebrek. Het is voor ons een flinke opgave om 60 km binnen de 11 uur te lopen. En dan kunnen wij extraatjes, zoals een bezoek aan een kerk, ons niet veroorloven.
Doezum - Vituskerk
De Vistuskerk is van oorsprong een Romaanse tufstenen kerk uit de 12e eeuw, maar alleen de toren is nog grotendeels uit de begindagen (op het dak na). Het schip en koor van de kerk zijn later vervangen. In de kerk bevindt zich een 'Dik-orgel' uit 1866.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

Vituskerk te Doezum Net buiten Doezum stonden in een tuin een heleboel sneeuwklokjes die tezamen het woord LENTE vormden. We passeerden een afslag naar Peebos, maar dat negeerden we. Later zouden we alsnog door Peebos komen. Langs de provinciale weg werd nu koers gezet naar Kornhorn. Hier was de tweede binnenrust op 22 km. Net toen we naar binnen wilden gaan kwamen er twee bekenden naar buiten die zeiden dat het er druk was met 25 km lopers. We besloten daarop deze rust over te slaan. We kwamen nog langs de plaatselijke kerk van Kornhorn alvorens deze plaats te verlaten. Buiten Kornhorn kwamen we langs de gedenksteen van Ijje Wijkstra
Monument ter nagedachtenis aan metselaar IJje Wijkstra die op 18 januari 1929 vier veldwachters vermoordde. De politiemannen (Van der Molen, Hoving, Meijer en Werkman) kwamen Aaltje Wobbes (meisjesnaam Aaltje van der Tuin) ophalen, een getrouwde vrouw waarmee IJje Wijkstra een relatie onderhield. IJje, die zelf ook gewond was geraakt, werd later op de dag gearresteerd op de Hereweg in Groningen. Hij zou tot 20 jaar celstraf worden veroordeeld. In 1941 overleed hij -enige tijd na een mislukte zelfmoordpoging- aan de gevolgen van tuberculose. De affaire staat centraal in de speelfilm: "Het Teken van het Beest". Op de markeringssteen staat: 'Wanneer je geest gaat zwerven met de wind, doe je, alleen en onbewaakt, anderen en dus jezelf kwaad.'
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

Verkavelingsweg We liepen om buurtschap Snipperij heen en door de Wemerpolder werd buurtschap Lucaswolde bereikt. Net na het bord van Lucaswolde sloegen we af en volgden een fraai graspad langs sloten. We kwamen uit bij het Dwarsdiep. We volgden het Dwarsdiep tot een brug en staken vervolgens het Dwarsdiep over. Hier stond een informatiebord over Polder Oude Riet. Verder liepen we langs een vogelkijkhut, dat tevens een uitkijktoren was.
Verder liepen we nu langs de andere kant van het Dwarsdiep overgaand in de Shipsloot. Na kruising met de A7 werd de 3e binnenrust op 31 kilometer in café In de Klaver te Niebert bereikt. Dit was de rust waar alleen 60 km lopers kwamen. Niebert werd spoedig weer verlaten. In Nuis kwamen we langs de fraaie Nederlands Hervormde kerk.
De kerk van Nuis is een recht gesloten zaalkerk in romano-gotische stijl, die wellicht dateert uit de 13e eeuw. In 1906 is tegen de westgevel een gemetseld tochtportaal aangebracht, naar ontwerp van de Marumer architect T. Glastra. De herenbanken zijn 18e-eeuws, de kerkbanken dateren uit het eind van de 19e eeuw. Opvallende interieurstukken zijn de twaalf ruitvormige rouwborden die afkomstig zijn van de Coendersborg. Aan de westzijde staat een orgel dat in 1953 door J. van der Bliek is geplaatst, met gebruikmaking van 17e-eeuws pijpwerk.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

brug over het Dwarsdiep Kort daarop werd landgoed CoenderBorch bereikt. Voor het gelijknamige huis sloegen we af en volgden het oudste voetpad van Nederland, dat parallel aan de weg Niebert-Marum liep.
De Coendersborg is in 1813 gebouwd en ligt aan het oudste voetpad van Nederland. De borg is van de stichting Groninger Landschap.
We bereikten Marum. In het centrum van Marum herkenden we een hotelletje, waar wij met de FLAL-tocht van 4 november 2006 hadden overnacht. Nadat we de A7 weer gekruist waren kwamen we langs industriegebied Marumerlage. Nabij Balktil werd het Dwarsdiep overgestoken. Het traject tussen Marum en Kornhorn werd verder alleen maar onderbroken door het okergele kerkje en de Zuivelfabriek in Noordwijk en buurtschap Snipperij.
In de boterverwerkingsfabriek van Friesland Foods in Noordwijk wordt boter tot industrievet verwerkt.
Het kerkje van Noordwijk, dat staat op een opgeworpen heuvel midden in het dorp, is waarschijnlijk begin 1300 gebouwd. De bouwtijd van het huidige kerkgebouw ligt in de 15e eeuw. In 1868 is het exterieur van de kerk gepleisterd. In de langsgevels zitten vier grote raamopeningen. Het dak is gedekt met zwartgeglazuurde pannen en wordt bekroond door een dakruiter. Hierin hangt een in 1712 gegoten luidklok. Het interieur bevat vrijwel nog de volledige inrichting. De preekstoel dateert uit de 17e eeuw en is in Hollandse renaissancestijl gebouwd. De kerkruimte wordt afgedekt door een gestuukt tooggewelf. Het orgel dateert uit 1871 en is gebouwd door de firma Van Oeckelen..
Op 16 mei 2009 wordt u in het kerkje van Noordwijk 100 jaar mee teruggenomen in de tijd naar 16 mei 1909. Op deze dag maakte Leedaanzegger Libbe van het dorp het overlijden bekend van Jeltje Specman, die in het kraambed is overleden bij de geboorte van haar vijfde kind.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

langs het Dwarsdiep Op 40 km was de laatste binnenrust in Kornhorn. Dit was de rustpost, die we op de heenweg hadden overgeslagen. Na deze rust liepen we door natuurgebied Curringhe Veld naar het plaatsje Opende.
De grote zwerfsteen op het Curringherveld is 150.000 jaar geleden met het landijs vanuit Smäland (Zuid-Zweden) in Kornhorn terechtgekomen. Het gewicht wordt geschat op 10.000 kg. De steen is in 2002 tijdens het ploegen in het land van de familie Van Drie aangetroffen en geschonken aan de dorpsgemeenschap van Kornhorn.
Daarna volgde nog het Blote Voetenpad. Hier waren verschillende trajecten modderig maar met onze bergschoenen kregen we geen natte voeten. We liepen hier door het Bramelaantje, langs de bungelbank, door droomeiland, over het wankelvlot, langs de waterbank en de schommelbank en hangmatten, langs een uitkijktoren en als laatste was er nog een survival-passage.
't Blôde Fuottenpaad loopt door een coulissenlandschap op de grens van Friesland en Groningen boven het plaatsje Opende. Een bijzonder pad ... ... je mag er met blote voeten op lopen. Een pad om te voelen, te ruiken, te horen en te zien. Een pad om te bungelen op een bank, te zweven tussen hemel en aarde, te mijmeren met je benen in het water en te klimmen in de hoogste kruin. 't Blôde Fuottenpaad in Opende (provincie Groningen) is een pad waarlangs en waarop van alles te doen is. Wat precies, merk je onderweg vanzelf. Het is veilig, maar door het onbekende toch ook een beetje spannend.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

Nederlands Hervormde Kerk van Nuis Verder liepen we naar buurtschap Peebos. Voor een bord van de gemeente Achtkarspelen sloegen we af. Nu dwaalden we een tijd door de Doezemermieden. Op een gegeven moment dachten we dat we draaierig in ons hoofd werd. Maar we liepen hier op een soort zwevende bodem. Een andere wandelaar schreef hier ook over op zijn website.
Natuurgebied Doezumermieden is een gebied waar veen is afgegraven waardoor een complex van zogenaamde petgaten is ontstaan. De petgaten worden omgeven door vochtige hooilanden en kleine bosjes. Knuppelbruggen en klaphekjes zijn aangelegde voorzieningen die passen in het karakter van het drassige landschap. ‘s Zomers zijn goede wandelschoenen misschien voldoende maar meestal zijn het “laarzenpaden”.
Op ongeveer 52 km was door een particulier een verzorgingspost ingericht. Koffie en thee kostten 50 cent. Frisdrank was 30 cent. Het deed wel denken aan de sfeer met de Apeldoornse-daagse.
Op 53 km werd de enige wagenrust bereikt. Deze werd bemand door een echtpaar uit Warfhuizen. Doordat we op dat moment de enige waren kregen we de erwtensoep persoonlijk aangereikt. Ook een tweede kommetje was geen probleem. Er zaten ook nog maar drie wandelaars achter ons, waaronder twee pijlophalers.
De Baak wandeltocht vanuit Lutjegast met de FLAL op zaterdag 7 maart 2009

op het Curringhe Veld 
Na de wagenrust kwamen we nog door buurtschap Bokkebuurt. Bij de Doezumtocht volgden we het Pier Vlasmapad.
Langs de streek 'Bombay', even ten noorden van Doezum, loopt het Pier Vlasmapad, naar Lutjegast. Het pad, dat is genoemd naar de voorzitter van de ruilverkavelingsoperatie in het gebied tussen Doezum en Lutjegast in de jaren 1985-2000, biedt een fraai uitzicht over de landerijen.
De totale afstand bedroeg 59 km. Het 25 km bleek 28 km lang te zijn. Het 40 km parkoers was 41 km. Volgens officiele regels mag een afstand 5% afwijken, dus bij het 25 km parkoers was het verschil eigenlijk te groot. Maar je kreeg de extra afstand er wel voor niets bij.
Van de 636 deelnemers liepen 35 wandelaars het 60 km parkoers. Het was best een mooie tocht geworden. We danken de organisatie van de FLAL dan ook heel hartelijk voor deze tocht. Voor ons is deze tocht de laatste van dit seizoen. Over twee weken heeft WS78 ook een tocht, die bij ons op de eerste plaats staat. Onze volgende geplande FLAL-tocht is op 24 oktober 2009 vanuit Appelscha.
naar de top van deze pagina
Henri Floor