Peellandpad, Uden - Stippelberg (34 km)

We hadden goed geslapen op ons overnachtingadres in Uden. Beslist aan te bevelen. Het adres ligt op nog geen kilometer van de route. Wij konden op zaterdag 26 juli 2008 vroeg ontbijten, waardoor we om 6.50 uur op pad gingen. Het traject om Uden is geheel verhard. Maar wel heel verkeersarm. Een auto van het model landrover passeerde ons en een dame riep naar buiten: “wilt u een ochtendkrantje”. Daar hadden we echter nu geen belangstelling voor.
We staken het Duitse Lijntje over. De met gras begroeide dijk was ooit een echte spoorlijn.

Het Duits lijntje is een voormalige spoorlijn van de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij (NBDS). Deze verbond het Duitse Wesel met het Nederlandse Boxtel via Goch, Gennep, Uden en Veghel.
Het gehele traject kon worden geopend in 1878 met de bedoeling een onderdeel van de snelste verbinding Londen – Berlijn – Sint-Petersburg te zijn. Vanaf 15 mei 1881 reden over deze lijn D-treinen (internationale sneltreinen) waarmee men zonder overstappen van Londen via Vlissingen naar Berlijn kon reizen. Vanwege dit comfort maakten veel vorsten en diplomaten voor hun Europese reizen gebruik van dit traject. Het Duitse grensstation was Goch, het Nederlandse was Gennep. De NBDS was in 1908 de eerste spoorwegmaatschappij in Nederland die stoomlocomotieven met as-indeling 2'C gebruikte. Deze kregen vanwege hun blauwe kleur de bijnaam Blauwe Brabanders.

Vis de buurtschappen Hoogveld en Lankes werd Volkel bereikt. Door het vroege uur dat we op pad waren, besloten we maar niet naar het centrum van Volkel te gaan voor een cafeetje. Aan de rand van Volkel zagen we nog een alleraardigst kapelletje uit 2004. Het zag er van buiten spiksplinternieuw uit. Van binnen konden we het niet bezichtigen omdat de deur op slot was.
Langs de Vogelstraat nabij Odiliapeel stond in een tuin een helikopter met een opgezette piloot ernaast. Dit was bij een paintball centrum. Op de splitsing van de Hemelrijkstraat en de Torenvalk hadden we deze dag onze eerste rust op een bankje. We hadden hier ongeveer 10 km afgelegd. Na 10 minuten vervolgden we ons pad. In een bosgebied ten zuiden van Odiliapeel volgden we een bosweg waarbij op twee plaatsen grote dikke boomstammen op ons pad waren geplaatst, waarschijnlijk om te voorkomen dat men hierlangs zou gaan. Maar er was geen omleiding op deze plaats aangegeven, waarop we om de boomstammen heen liepen.
Ten noorden van Venhorst kwamen we door een heel mooi natuurgebied. Volgens de kaart heette dit de Voskuilenheuvel. In het Peellandboekje had men het over De Voskuilen. Maar een plaatselijk bord gaf aan Schapenpark. Veel schapen hebben we hier trouwens niet gezien. Eerst liepen we hier langs visvijvers. Daarna volgde een groot ven. Bij de schaapskooi, dat met plaggen en riet bedekt was, keken we naar binnen en zagen hier enige schapen. Rond het ven stikte het van rondvliegende insecten. Wat dat betreft waren we blij toen we het schapenpark verlieten.

Peellandschapspark Voskuilenheuvel is een park van in totaal 18 hectare nabij het dorpje Venhorst. Het park is eigendom van de gemeente Boekel en het beheer wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Het huidige park vormde voorheen onderdeel van een grootschalig veengebied in Noordoost-Brabant genaamd De Peel. Het veen is gedurende de vorige eeuw afgegraven en opgestookt. Het grondwaterpeil is naar beneden gebracht, moeras en hei zijn ontgonnen en veranderd in landbouwgrond. Van dit deel van De Peel is niets meer over, behalve de Voskuilenheuvel. Dit gebiedje nabij het dorpje Venhorst bleek moeilijk te ontginnen. Het was te nat op de ene plaats en te droog op de andere. Niemand kon of wilde er iets mee en langzaam overwoekerde het. In 1989 gingen de vrijwilligers uit Venhorst en Boekel er echter mee aan de slag en sindsdien is de Voskuilenheuvel herschapen in een mooi natuurgebied met het typische open karakter van de oude Peel. Heide en vennen, afgewisseld met naaldhout (grove den) en een loofbos, met een schaapskooi verscholen onder de bomen met een kleine kudde nieuwsgierige Kempische heideschapen.

We kwamen op een punt waar in de routebeschrijving stond R. Aanhouden op Y-splitsing. Maar dit was beslist geen Y-splitsing. Het was wel een Y-splitsing als je de route in omgekeerde richting liep. Beter zou hier de omschrijving “R.aanhouden bij zandweg van links” moeten luiden. Even verderop liepen we langs een grote tuinderij.
Voordat we het centrum van Handel bereikten, kwamen we over het terrein van Huize Padua, een Psychiatrisch Ziekenhuis. Toen we op de doorgaande weg door Handel waren uitgekomen, verlieten we deze spoedig weer. Over een begroeid graspad langs een beekje werd natuurtuin De Specht bereikt.
In het centrum van Handel kwamen we eerst langs een gesloten hotel. Bij de plaatselijke kerk aangekomen, liepen we via een zij-ingang de kerk in en maakten hier enige foto’s. Bij een café stond de luidspreker zo hard, dat we hier voorbij liepen. In de naastgelegen snackbar was de toegangsdeur open. Maar ze bleken pas na een kwartier open te gaan. Inmiddels hadden we vernomen dat Handel een supermarkt rijk was. Toen we daarop een geopend café zagen, besloten we door te lopen naar de supermarkt. Daar hadden we geen spijt van. Onze drankvoorraad werd aangevuld. Een liter Optimel frambozenmelk werd opgedronken en vier bananen voor 60 cent, gingen er ook goed in.
We liepen nu in de richting van Elsendorp, maar bij het CleefsWit bos sloegen we af. Na een schuilhut was het bos her-ingericht en we wisten niet meer waar we precies op de ingetekende route zaten. Toen we een zandweg op een gegeven moment te lang vonden, besloten we terug te keren naar de schuilhut. We besloten om van hier de kortste weg naar het eindpunt van deze etappe (kaart 14, Cleefswitse weg) te lopen volgens de kaart. Maar halverwege kwamen we bij een bosvijver en van hier was geen pad in het verlengde van waar we vandaan kwamen. Daarop besloten we volgens de kaart een hoek van 90 graden te maken. En zo gauw we naar rechts konden lopen, wilden we dat ook doen. Maar we kwamen even later op de officiële route uit. Nu wisten we in ieder geval waar we op de kaart zaten. En we besloten nu toch maar de officiële route te lopen.

Landgoed Cleefswit is een particulier landgoed van 145 ha in de Peel, in de gemeente Gemert-Bakel, in de omgeving van Elsendorp. De naam van het landgoed is afkomstig van een ven, die reeds in de 18e eeuw zo genoemd werd. Het landgoed bestaat voor 70 ha uit landbouwgrond en voor 75 ha uit bossen, die voornamelijk uit Grove den en Amerikaanse eik bestaan. Het is ontstaan tijdens een ontginningsbeweging omstreeks 1900, waar de Maatschappij van Welstand een belangrijke rol in speelde. Deze maatschappij is ook tegenwoordig nog eigenaar.
Het bosgedeelte ligt op de noordhelft van een sikkelduin (een zandrug of duin in een langgerekte halvemaanvorm, die bestaat uit goed gesorteerd zand) die tegen het einde van de laatste ijstijd is ontstaan. De droge grond maakte landbouw daar minder economisch.
Cleefswit maakt onderdeel uit van een reeks vrijwel aaneengesloten landgoederen in de Peel en vormt deels onderdeel van de ecologische hoofdstructuur. Het gebied is vrij toegankelijk. De recente aanleg van poelen en van een singel door het landbouwgebied hebben ervoor gezorgd dat het gebied nog aantrekkelijker werd.

We kwamen nu in natuurgebied Stippelberg van Natuurmonumenten. Na een bijna dichtgegroeid pad met gras troffen we opeens twee mensen met een kruiwagen. Dat verwacht je niet zomaar. We dachten natuurlijk wat deze twee mannen hier midden in het bos met een kruiwagen moeten doen. Maar toen we naderbij gekomen waren zagen we wat er in de kruiwagen stond of lag. Er stonden een paar verfpotten met witte en rode kleur. Verder lagen er een aantal palen in, die aan de bovenkant rood en wit gekleurd waren. En toen drong het tot ons door. Dit waren markeerders van het Peellandpad. En als klap op de vuurpijl waren het ook nog eens de uitzetters van het Peellandpad. We mochten een foto van hen maken.
Onze vervolgroute van die dag was nu uitstekend gemarkeerd. Opnieuw hadden we een rust op een bankje in het Stippelbos. Vanaf het bankje hadden we uitzicht op het rechte pad, waar we vandaan kwamen, Op een gegeven moment zagen we in de verte iets bewegen en dachten eerst dat het om een hond ging. Maar even later liet het dier zich duidelijker, maar wel kort, zien. Het bleek een ree te zijn.

De omvang van Stippelberg imponeert. Het is ongeveer 1.000 hectare groot! In dit gebied vindt u rust en ruimte. In het voorjaar overheersen frisgroene kleuren. In de herfst kleuren de bomen zachtgeel tot bordeauxrood. Mis de winter niet in Stippelberg. Vooral als het een keer heeft gesneeuwd, valt de stilte op. In het oosten is er prachtig zicht vanuit een uitkijktoren.
Op landgoed de Stippelberg vindt u bossen, zandverstuivingen, heide en statige lanen. In het westen liggen oude stuifduinen als ‘stippels’ in het landschap. Hieraan dankt de Stippelberg zijn naam. Eind negentiende eeuw overheerste de heide. Tussen 1893 en 1935 zette de Heidemaatschappij het gebied naar zijn hand. Douglasspar en Japanse lariks verrezen, waar ooit dophei en brem groeiden.
In het naaldbos creëert Natuurmonumenten open plekken waar inheemse boomsoorten als lijsterbes, beuk en zomereik kunnen ontkiemen. Dode bomen blijven liggen. Ze zijn een bron van leven voor paddenstoelen, mossen en insecten. In het oosten liggen enkele heiderestanten. Om te voorkomen dat de heide verstikt door taaie grassoorten, grazen hier Schotse hooglanders.
Er broeden zo’n 80 vogelsoorten in het natuurgebied, waaronder de ijsvogel, nachtzwaluw en verschillende soorten roofvogels. In de 30 poelen leven de zeldzame heikikker, poelkikker en de vinpootsalamander. In de oude laanbomen wonen vleermuizen. Ook de eekhoorn, bunzing, ree, haas en vos voelen zich hier op hun gemak. Sinds 1998 is zelfs de das terug. Op risicovolle oversteekplaatsen zijn faunapassages aangelegd.

Na nog een flink bochtig parkoers werd de doorgaande weg naar Milheeze bereikt. Hier verlieten we het parkoers. Het was inmiddels tien minuten over drie. Na een klein halfuurtje lopen bereikten we ons geplande overnachtingadres te Milheeze. Het was even voor kwart voor vier en ruimschoots voor de afgesproken tijd van 6 uur. We belden aan, maar we hoorden alleen harde muziek. Uiteindelijk besloten we maar even op te bellen. Maar ook dat was geen succes omdat de voicemail aanstond. Ten einde raad liepen we door de tuin naar de achterkant van het huis en riepen of er ook iemand was. Toen kwam de vrouw des huizes te voorschijn en verwelkomde ons heel hartelijk. Ook hier konden we warm eten zodat we niet meer weg hoefden. ’s-Avonds heeft het nog wat geregend en geonweerd. Maar dit was lang niet zo erg als het noodweer dat Midden-Nederland geteisterd heeft.

Henri Floor