64e Ronde van Zuid-Limburg, 3e wandeldag, maandag 14 mei 2007

Op maandag 14 mei 2007 was de derde en laatste wandeldag van deze 3-daagse. In tegenstelling tot voorgaande jaren werden we nu met de bus naar station Valkenburg vervoerd. Voorgaande jaren reden we de derde dag met een NS-trein naar station Valkenburg. Nu heeft vervoerder Viola het heft in handen. Nadat we op station Valkenburg waren gearriveerd, doken we eerst een hotel café restaurant in voor een kopje koffie.
Maar om kwart over acht begaven we ons dan op pad. Door we wijk Stoepert verlieten we Valkenburg. We staken de A79 snelweg over en bereikten daarop het Ravenbosch. Door dit geaccidenteerde terrein passeerden we een paar meertjes. Nabij hoeve Holswick bereikten we de asfaltweg die naar Groot Haasdal loopt. Maar snel verlieten we deze weg weer. Door een soort rozenpoort betraden we een oude Joodse begraafplaats. Er stonden hier 4 grote zuilen of grafstenen met hebreeuwse opschriften.

Op deze recent gerenoveerde kleine Joodse begraafplaats bevinden zich een viertal hardstenen grafmonumenten. De stenen staan rechtop, waarbij voor- en achterzijde oost-west zijn gericht. Op de stenen staat een Hebreeuwse tekst, die in alle gevallen wordt afgesloten met TNSBH, hetgeen betekent: Tijeh Nisjmato Tseroer Bitsroer Hachajim [zij zijn/haar ziel gebundeld in de de vlecht (der zielen) des levens].
Gelukkig voor de toevallige passant staat er voor een deel ook een tekst op in latijns schrift, waardoor het mogelijk is te zien, wie hier met zoveel piëteit een laatste rustplaats is gegeven. Op één van de stenen staat behalve de naam van degene die hier te ruste is gelegd een bijzondere afbeelding. Het zijn twee geheven handen, die met de afstaande duimen elkaar raken, terwijl zij gespreid worden gehouden tussen ring- en middelvinger, waarbij pink- en ringvinger zowel als wijs- en middelvinger tegen elkaar worden gehouden. Het zijn zegenende handen, hetgeen erop wijst, dat de persoon die hier begraven ligt een religieus ambt vervulde.
Op de grafsteen staat dat dit JACOB CAEN was, die in zijn drie-en-zestigste levensjaar overleed te Haasdal op 16 november 1882. Ernaast staat een steen waarop diens echtgenote, CAROLINE CAAN, geboren STIEL wordt vermeld. Deze overleed op 21 augustus 1914 in haar drie-en-tachtigste levensjaar.

Daarop werd het Kloosterbos bereikt. Hier doorheen liep toepasselijk de Pelgrimsroute naar Santiago de Compestello. We kregen uitzicht op zowel kasteel Geulzicht als de kerk van Berg en Terblijt Nadat we onder de A79-snelweg waren gelopen werd daarop de spoorlijn bereikt en even later ook de N587 in Houthem. Op 8 km was de eerste verzorgingspost.
Nu zetten we koers naar het plaatsje St Gerlach. We kwamen langs een kapelletje op een 3-sprong van asfaltwegen. Bij de Sint Gerlachuskerk brachten we een bezoek. Enige jaren tevoren was deze kerk gerenoveerd en ziet er van binnen haast betoverend mooi uit.

Sint Gerlachuskerk
Deze kerk is gebouwd tussen 1720 en 1727.
Voordien stond hier een kloosterkerk welke deel uitmaakte van een kloostercomplex waarin van 1225 tot 1786 een adellijk vrouwenstift was gevestigd.
Sint Gerlachus, gestorven in 1165, zou in deze omgeving geleefd hebben.
In 1751 bracht de Duitse schilder, Johann Adam Schöpf freco-schilderingen aan in het interieur.
Sedert 1808 doet de kerk dienst als parochiekerk.
In 1872 werd het gehele interieur opnieuw geschilderd.
In 1961 stortte een gedeelte van de kroonlijst omlaag.
De bouwkundige restauratie begon in 1962 en werd in 1978 en 1997 voortgezet.
In 1971 werd een aanvang gemaakt met de restauratie van het schilderwerk. De fresco's uit de 18e eeuw zijn weer zichtbaar.
Ook het praalgraf van Sint Gerlachus (1783) is bij deze restauratie betrokken, zodat het aanzicht van het interieur zoveel mogelijk is teruggebracht in de staat van voor het jaar 1808.
De Sint Gerlachuskerk is Rijksmonument.

In het Beneden-Geuldal tussen Valkenburg en Houthem ligt het natuurontwikkelingsgebied Ingendael. Een deel van de voormalige landbouwgronden in dit gebied is sinds 1996 eigendom van Stichting het Limburgs Landschap. Het Waterschap Roer en Overmaas kon vanaf die tijd alle oeververstevigingen langs de Geul in Ingendael weghalen. Hierdoor begon de beek zich voor het eerst in misschien wel 1000 jaar (!) weer zijdelings te bewegen. Ze ondermijnt daarbij de oevers, zodat er ook bomen in het water vallen. Zo’n boom ontregelt de hoofdstroom en zorgt voor extra erosie. In de steile oeverwanden kunnen ijsvogels nestelen en op de nieuwe grindbanken kiemen wilgen en elzen. Hierdoor keert het karakteristieke ooibos (bos dat goed tegen overstroming kan), weer langs de Geul terug. Zo ontstaat een dynamisch en natuurlijk beekdallandschap. Van nature was het Geuldal het domein van grote grazers zoals ree, edelhert, rund, bever, paard en wild zwijn. De meeste van deze dieren zijn al lang geleden uit het gebied verdwenen. Nu lopen er langs de Geul weer kleine aantallen halfwilde paarden en runderen: Koniks en Galloways.

Vlak voor de watermolen nabij kasteel Geulzicht sloegen we af en volgden de Geul naar Valkenburg. Bij café Tivoli ging het zandpad over in een asfaltweg. Daarna kwamen we langs de voormalige bierbrouwerij Brand. Op een omheind terrein stonden nog talloze kratten van het eerder genoemde biermerk. In het centrum van Valkenburg konden we zelf een rustpost uitkiezen uit de talloze café´tjes die Valkenburg herbergt.
Na de kasteelruìne was bij de Fluwelengrot de controle. Vlak hier voorbij troffen we een organisatielid. Toen we ´s ochtends in de bus waren gestapt, kwam hij aanlopen en een ander organisatielid zij over hem – die man is 83 jaar. We besloten het nu aan hem te vragen of dit waar was. Hij ontkende dit, maar voegde er wel aan toe dat hij 84 jaar oud was. Buiten Valkenburg daalde ons pad aanvankelijk vrij steil het Biebos in. Na een afdaling volgt vaak weer een stijging, en dat was nu ook weer het geval. Nabij Oud Valkenburg kwamen we langs een gerenoveerd kapelletje. Daarna staken we de doorgaande weg over en kwamen daarop bij kasteel Schaloen. Hier hadden we uitzicht op kasteel Genhoes
Over een wit bruggetje staken we de Geul over en voor de beroemde "drie beeldjes" sloegen we af. Daarop werd door bosgebied kapel De Kluis bereikt. Deze was recentelijk wit geverfd. Ook de 14 staties waren opnieuw geverfd en elke statieafbeelding was opnieuw geschilderd. Langs bungalowpark werd koers gezet naar Walem-Zuid. Buiten Walem volgde nog een steile klim. Nabij het Krekelbos werd de weg naar Koulen bereikt. Vervolgens kwamen we door Termeer alvorens op 21 km het sportterrein in Klimmen te bereiken alwaar op 21 km de verzorgingspost werd bereikt. De soep was inmiddels op. Daardoor besloten we de consumptiebonnen die over waren op te maken met melk.
Door Craubeek met een kapelletje in het centrum werd koers gezet naar Barrier. Hier liepen we weer onder de A79 door. Nu was er een parkoerswijziging. Oorspronkelijk was de route hier dat we over een zandweg zouden lopen en verderop langs een sloot. Maar een boer had hier een deel van het pad omgeploegd en opnieuw ingezaaid. Het pad langs de sloot was vrijwel geheel dichtgegroeid en wandelaars in de korte broek zouden hier hun benen aan prikkelplanten open kunnen halen. Wij weten dat zo goed omdat we besloten hadden om toch de oude route te lopen. De omleidingroute was toch zeker een halve km langer. Vervolgens passeerden we kasteel Haeren. In Voerendaal liepen we langs vijvers en door winkelcentrum Furenthela. Na de plaatselijke kerk werd kasteel Cortenbach bereikt. Na het Cortenbacher bos liepen we langs de spoorweg van Valkenburg - Heerlen en staken de A79 snelweg over. De brug over de snelweg was tevens een ecoduct.
Bij kasteel Ter Worm gingen we nog even van de route af. We bekeken de voorkant van het kasteel en ook de binnenplaats en de Oranjerie. De totale officiële dagafstand bedroeg 29,3 km
Het was de hele dag droog geweest. `s ochtend was het onbewolkt. Later werd het wat bewolkter. Mede door de wind werd het niet echt warm. De jas bleef dan ook aan. Bij deze willen we de organisatie hartelijk danken voor de organisatie van deze tocht. We hebben weer met volle teugen van deze drie wandeldagen genoten. Hopelijk zijn we er van 17 t/m 19 mei 2008 weer van de partij

Henri Floor & Coos Verburg