10e Drents Friese Wold Wandelvierdaagse 2004

Van 27 t/m 30 mei 2004 werd de Drents Friese Wold Wandelvierdaagse georganiseerd vanuit Diever in de gemeente Westerveld. De start was vanuit het Dingspilhuus.
2e wandeldag, vrijdag 28 mei 2004

Ik liep de tweede wandeldag samen met Coos. Zij moest 27 mei nog werken. Na het werk was ze afgereisd naar Meppel alwaar ik haar van de trein haalde. Wij vertrokken deze wandeldag om 8.20 uur op het 40 km parkoers. De 30 km lopers konden vanaf 7.30 uur starten en de 40 km lopers een half uur eerder.
We verlieten het centrum van Diever in noordoostelijke richting. Bij het noordelijkste puntje van de Molenes sloegen we af en volgden een fraai smal pad en liepen vervolgens zuid-oostwaarts tot aan Dieverbrug. Hier staken we de Drentse Hoofdvaart over. Dit kanaal wordt al een tijdlang niet meer gebruikt voor de beroepsvaart, maar des te meer door de recreatieve plezierjachten. Meteen na de brug sloegen we af in noordelijke richting en liepen dus langs de Drentse Hoofdvaart. We zagen hier een aantal pleziervaarten liggen en op één exemplaar stond de thuisplaats 's-Hertogenbosch vermeld. Op het dek stonden een paar mensen en een beetje hardop zei ik toen: "dat gaat naar Den Bosch toe". De reactie was: "dat klopt, maar wel met een omweg". Want hun jacht voer op dat moment in noordelijke richting.
Na een km lopen langs het kanaal kregen we fraai uitzicht op de voormalige kalkovens van Diever. Deze werden op de gevoelige plaat vastgelegd.
Kalkovens bij Dieverbrug
In 1925 besloot de bouwmaterialenhandel N.V. Concordia te Meppel, met een nevenvestiging in Dieverbrug, een schelp kalkbranderij op te richten aan de Drentse Hoofdvaart te Dieverbrug. In dat jaar werden twee kalkovens en een leshuis gebouwd en in gebruik genomen. Vervolgens werden in 1926 een transporteur, in 1928 een derde kalkoven en in 1929 een schelpenbreker gebouwd. Tenslotte werden in 1951 nog een trilzeefinstallatie en een transportband in gebruik genomen. De schelpen werden in de ovens gebrand tot ongebluste kalk. In het leshuis werd de kalk verwerkt tot gebluste kalk dat in die jaren bouwkundig veel werd gebruikt in de metselspecie, terwijl het ook zijn toepassing vond in de landbouw vanwege de zuurneutraliserende werking.
In de vijftiger jaren stagneerde de verkoop van de schelpkalk omdat men gebruik ging maken van de kwalitatief betere steenkalk uit de Limburgse mergelgroeven.
In 1952 werden de ovens gesloten. De derde oven en het leshuis werden in 1959/60 afgebroken, terwijl de beide andere ovens langzaam maar zeker in verval dreigden te geraken.
Nadat in 1971 en 1983 pogingen tot restauratie waren mislukt, lukte het de stichting "Drents Monument" om in 1993 de beide overgebleven kalkovens te laten restaureren.
De ronde gemetselde ovens zijn kegelvormig gebouwd, het bovenste deel van de ovens is als een traditionele fabrieksschoorsteen met een lengte van 11 meter gebouwd. Naast de ovens is nog het betonnen fundament te herkennen van de gesloopte derde oven.
We sloegen af over een stuw die over de naastliggende sloot lag. In een weiland graasden vier ezels. Even later werd buurtschap Leggeloo bereikt. We volgden hier de hoofdweg naar Geeuwenbrug.
Geeuwenbrug dankt zijn naam aan een zwaaikom in de vaart, een zogenaamde geeuw.
In buurthuis De Gowe was op 7,6 km de eerste rustpost. Het was hierbinnen behoorlijk warm. Het bleek dat de verwarming aan was. Na het stempelen kregen we een mandarijn. Vlak voordat we deze rust verlieten troffen we de vrouw van de eerste voorzitter van WS78. Zij liep het 20 km parkoers.
We verlieten Geeuwenbrug in noordelijke richting en bij een meertje sloegen we af in de richting van natuurreservaat Leggelderveld. Dit was een schitterend gebied met bossen, open terrein en heidevelden.
Het Leggelderveld is een afwisselende gebied bestaande uit bos, droge en natte heide, schraal grasland, zandafgravingen en veenputten. De hoogteverschillen tot ruim 4 meter maken het natuurgebied extra gevarieerd. In 1957 kocht Natuurmonumenten hier zijn eerste percelen. Stukje bij beetje is steeds meer grond verworven. Door te ruilen bij ruilverkavelingen is een groot aaneengesloten natuurgebied van ruim 300 hectare ontstaan
Mede dankzij de inzet van paarden, runderen en Drentse heideschapen is het Leggelderveld aan het veranderen in een schitterend parkheidelandschap. In het vochtige veld groeien zeldzame planten als klokjesgentiaan, beenbreek, tengere heideorchis en veenpluis. Er leven adders, roodborsttapuiten, grote heidevlinders en gentiaanblauwtjes.
Het Leggelderveld is het restant van een oorspronkelijk uitgestrekt heideveld. Het maakte deel uit van het esdorpenlandschap met de esdorpen Leggeloo en Eemster. Zandverstuivingen hebben voor de hoogten en laagten in het gebied gezorgd. Met het steken van turf zijn door menselijk toedoen veenputten en vennen ontstaan. Het Blauwe Meer is gegraven voor zandwinning. De zandafgraving herbergt een oeverzwaluwkolonie. In de Voorste Zandduinen liggen restanten van een Duitse verdedigingslinie uit de Tweede Wereldoorlog. Het zijn restanten van de zogenoemde Frieslandlinie. Deze bestond uit zigzagvormige loopgraven en een tankgracht. Deze tankgracht liep oorspronkelijk helemaal van Zwolle naar Delfzijl..
De uitzetter(s?) van de parkoersen had het zich moeilijk gemaakt door de parkoersen op een relatief klein gebied te verspreiden. Daardoor kwam het voor dat verschillenden afstanden op sommige trajecten tegengesteld verliepen. En dat was voor de wandelaars erg verwarrend.
Na camping Barelshoeve werd in bosgebied Achterste Zandduinen de tweede rustpost bereikt op 12,1 km. Dit was een mobiele post. Dat wil zeggen, er stond een grote blauwe tent waar diverse drankjes te verkrijgen waren en waar je eventueel ook droog kon uitrusten bij regen.
We vervolgden ons pad door het bosgebied en even later liepen we langs Het Blauwe Meer, een mooi bosmeer.
In 1905 richtte de Groningse ondernemer Roelfsema in Hoogeveen de kalkzandsteenfabriek Albino op. Kalkzandsteen was in die tijd een innovatief product dat veel goedkoper geproduceerd kon worden dan baksteen. Roelfsema koos voor Hoogersmilde, omdat de locatie per schip gemakkelijk te bereiken was en er aan wit zand geen gebrek was. Na vele tientallen jaren waarin de zandzuigers onafgebroken werk deden, ontstond het Blauwe Meer. In het zand van het Blauwe Meer komt plaatselijk glauconiet voor, een mineraal met een donkergroene kleur. Samen met de diepte zorgt dit voor de blauw-groene kleur van het meer. Tegenwoordig is het Blauwe Meer een geliefde plek om te zonnen en te zwemmen.
Ten noorden van het Blauwe Meer is voormalige landbouwgrond verworven. Deze percelen zullen worden ingericht als open/halfopen landschap. Het gebied vormt de verbinding tussen de open heide van het Leggelderveld met een eveneens grotendeels open heidegebied ten noordoosten hiervan. Oude vennen worden weer open gemaakt en vergroot. De bovenste bodemlaag, waarin te veel voedingstoffen zitten, wordt verwijderd, zodat droge en vochtige heischrale vegetaties zich kunnen ontwikkelen en de zeldzame planten die daarin thuishoren een plekje vinden.
We verlieten het bosgebeid en langs het Verrelveen bereikten we de Beilervaart. Deze volgden we een kleine km. Even voorbij de Van Dijksbrug sloegen we af en volgden een grintweg. Na een veerooster lagen in een weiland grote betonnen duikers, die gebruikt worden voor de doorvoer van water bij een dam in een sloot. We gebruikten zo'n duiker als rustbank, want onderweg waren bijzonder weinig bankjes, buiten de officiële rustposten om. Bij onze tweede boterham kwam een wit gekleurd rund aangelopen. Kennelijk had hij trek in iets anders dan alleen maar gras. Wij konden dit echter niet zo waarderen en besloten elders onze maaltijd voort te zetten.
Na een lang pad door en langs weilanden bereikten we de Drentse Hoofdvaart weer. We liepen langs een groot Kalkzandsteencomplex en bereikten daarop de derde rustpost in Restaurant Het Blauwe Meer. De afgelegde afstand bedroeg hier 18,3 km. Verkwikt en verzadigd vervolgden we ons pad. Even liepen we verkeerd. Er bleek hier een splitsing te zijn van de 40 en 30 km. De meeste wandelaars die we nog zagen liepen het 30 km parkoers. Wij proberen, zo goed als dat gaat, zoveel mogelijk de parkoersbeschrijving te volgen, maar splitsingen tussen de verschillende afstanden worden helemaal niet gemeld. We mochten nog wat langer langs de Drentse Hoofdvaart lopen alvorens af te slaan naar natuurreservaat Leggelderveld.
Bij de samenkomst van de 30 en 40 km troffen we een echtpaar die de 20 km liepen. Ze hadden een afslag over het hoofd gezien. Met behulp van fotokopieën van kaarten, die wij bij ons hadden, konden we hen de kortste route naar de volgende rustpost voor de 20 km lopers verwijzen. Toen we hier mee bezig waren kwamen nog twee wandelaars, die het 20 km parkoers volgden, aangelopen. Dit waren voor ons bekenden namelijk de voorzitter van de OLAT met zijn vrouw. Zij gaven er de voorkeur aan om terug te lopen om te kijken waar zij fout waren gegaan. Zij hadden nog tijd zat en anders zaten ze toch maar langer op hun overnachtingadres.
Na deze rustpost, waarbij we ook wat gegeten en gedronken hadden aan een pikniktafel vervolgden we ons pad en liepen langs een met hekwerk afgezet terrein van de kalkzandsteenfabriek met daarachter een groot meer met de naam Achterste Plas.
Opnieuw kwam er een splitsing met de 30 km en liepen we tussen twee meren door, waarbij het rechter meer opnieuw Het Blauwe Meer was. Onze parkoersbeschrijving gaf aan dat we bij een splitsing rechts aan moesten houden. Bij de eerste splitsing met een smaller pad troffen we geen pijl. Wel zagen we een bijna geheel naakte man liggen, die aan het zonnen was. Bij gebrek aan een vijgenblad werd gebruik gemaakt van een zakdoek. Na een zand- en bosparkoers werd de mobiele post weer bereikt. Nu was de afgelegde afstand 24,4 km.
Opnieuw dwaalden we over de heidevelden van natuurreservaat Leggelderveld. Na het verlaten van dit natuurreservaat volgden we een "verhard" parkoers door buitengebied. Daarbij doorkruisten we buurtschap Eemster. Bij een huis stonden stoelen langs de kant van de weg en deze lieten we niet onbenut. Uiteindelijk werd Geeuwenbrug weer bereikt. Hier was de laatste rustpost op 32,8 km in buurthuis De Gowe. Bij de Drentse Hoofdvaart aangekomen staken we de gelijknamige brug van dit buurtschap over.
Daarna liepen we langs De Eikenhorst. Hier was een asielzoekerscentrum gevestigd. Langs camping 't Wildryck, waar de derde wandeldag twee rustposten waren, werd Diever weer bereikt. De totale dagafstand bedroeg 38,0 km. Het IVV- nummer was 11396.

Henri Floor & Coos Verburg