Met WS78 in Ermelo op de Veluwe

Op zaterdag 7 oktober 2000 organiseerde WS78 haar eerste tocht uit de winterserie 2000/2001 met een 40 km wandeltocht vanuit Ermelo.
Het kruis in het wapen van Ermelo is afgeleid van een klooster van de Maltezer ridders. De hieruit ontstane verpleeginrichtingen zijn nog steeds in Ermelo te vinden. De gemeenteraad wilde echter een Johannieter kruis, aangezien men in de mening verkeerde dat een Maltezer kruis alleen sloeg op katholieke organisaties. De Hoge Raad van Adel wees dit af en het Maltezer kruis is toegekend.
De start was vanuit het Psychiatrisch Ziekenhuis "Veldwijk", gebouw Beukenrode. Na een kleine 2 km lopen verlieten we de bebouwde kom. Hier volgden we een smal graspad langs de spoorlijn Zwolle-Amersfoort. Omdat we achterin liepen, hadden vele wandelaars voor ons al een duidelijk spoor gemaakt. Naast de goede bepijling was het dus extra makkelijk hier voor ons om het parkoers goed te volgen. We waren trouwens naar Ermelo afgereisd met de weersinformatie van regenbuien met kans op onweer. En de hele ochtend hadden we een stralende strak blauwe lucht. Even voerde het pad in een weiland-gebied. Daarbij voerde ons pad over een kerkepad en dwars door een maïsveld. Weldra daarna kwamen we weer in bosgebied. Daarbij kwamen we in het natuurgebied Oud Groevenbeek. We liepen hier vlak langs "‘t Koetshuis" en iets verder kregen we uitzicht op een watertoren. Deze watertoren had meer iets weg van een klein oud kasteeltje.
Op landgoed Oud Groevenbeek ontspringt de Volenbeek, die indertijd belangrijk was voor de papierindustrie.
We staken de provinciale weg N303 (Ermelo-Putten) over en liepen nu langs landgoed Nieuw-Groevenbeek. Langs de Toverberg en de Marthaberg bereikten we op 12 km de soeppost in buurtschap Drie. Door het Speulderbosch bereikten we het plaatsje Speuld. Daarop bereikten we het Speulderveld, een groot heideterrein. Hier troffen we talrijke koeien aan. We maakten hier enige foto’s. Opvallend hier was dat welke kant we ook opkeken, we overal in de verte wolken zagen hangen. Maar dichterbij en boven onze hoofden was nog steeds een strak blauwe lucht met felle zonneschijn. We staken weer een provinciale weg (de N302) over en betraden nu landgoed Staverden. Langs een boswachterwoning en een boerderij waar men witte pauwen houdt, bereikten we kasteel Staverden. Een zijpad voerde nog naar een ijskelder. In de deuropening was een opening vrijgehouden voor vleermuizen. De grote rust was fraai gelegen in een voormalig stal van kasteel Staverden en lag recht tegenover het witgekleurde kasteel. Dit verstgelegen punt van de wandeling lag op 21,3 km van de parkoersbeschrijving.
Staverden is het kleinste stadje van de wereld. De stadrechten voor Staverden werden 700 jaar geleden, op 25 maart 1298, door de Duitse koning Rudolf verleend aan graaf Reinoud van Gelder I. Met het bouwen van die stad kwam Reinoud echter niet verder dan zijn eigen stenen huis. Hoewel zijn zoon Reinoud II dat huis na 1320 uitbreidde tot een burcht met een slotgracht en een ommuurde tuin, werd in die tijd het idee om daadwerkelijk een stad te stichten al verlaten. Vanaf 1400 woonden de graven van Gelder er niet eens meer zelf. Het Huis Staverden werd beheerd door leenheren (de eerste was Gaedert van Staveren) die verplicht waren om witte pauwen te fokken om witte pluimen te leveren voor de helmen van de graven. Momenteel vallen onder de stadsrechten van Staveren de 42 bewoners van het kasteel zelf plus de boerderijen en de dienstwoningen op het landgoed. Volgens Henk Bakker, die sinds anderhalf jaar de scepter zwaait in kasteel Staveren, waar behalve een hotel het opleidingscentrum ACM College is gevestigd, is er nergens anders een stad te vinden met zo weinig inwoners. Hij heeft zijn stadje op internet gezet en daagt andere steden, die voor de titel in aanmerking willen komen, uit te reageren. "Het kasteel dat er nu staat is in 1905 gebouwd door de oud-burgemeester van Rotterdam ir. F.B. s'Jacob", zegt Henk Bakker. "Het is het vierde kasteel dat op deze plek werd opgetrokken, steeds op de fundamenten van het vorige. s' Jacob liet in 1907 een prachtig park aanleggen, waarvan helaas niet veel meer over is. Hij liet ook een oranjerie bouwen voor de vele kuipplanten die hij had. Zijn landgoed van 718 hectare groot, dat nu beheerd wordt door de Stichting Het Geldersch Landschap, grensde aan de kroondomeinen en de koninklijke familie was hem schatplichtig." Momenteel is het park en het omringende bos zeer intrek bij wandelaars. Een geliefd doel is de Leonorapol, een gedenksteen op een klein eilandje in de Staverdense beek. De steen herinnert aan Vrouwe Leonora, die volgens een legende in de 14de eeuw uit liefdesverdriet op Staverden is gestorven. Deze Leonora van Barchem beloofde op haar moeders sterfbed om met Zweder van Wisch te trouwen. Maar toen ze werd gered door een zekere Herman besloot ze hem tot echtgenoot te nemen. Het echtpaar woonde op Kasteel de Wildenborch in de Achterhoek tot Herman door Zweder werd vermoord. Leonora trok in bij haar pleegmoeder Eleonora van Engeland, die met hertog Reinoud van Gelder getrouwd was, en kwijnde op Staverden langzaam weg. Volgens omwonenden doolt haar ziel nog steeds 's nachts rond.
Aan de rand van landgoed Staverden kwamen we nog langs één van de kleinste kerkjes van Nederland, de Nederlands Hervormde Kapel Staverden. Langs de Leonorahoeve liepen we naar de Ermelosche Heide. Via de Tonnertberg en de Driesche Berg bereikten we de 44,2 meter hoge Paalberg, gelegen midden op de Ermelosche Heide. In buurtschap Drie was opnieuw een verzorgingspost op 30,8 km. De soeppost was nu "omgetoverd" in de koffiepost. Via uitspanning Boschhuis in Drie betraden we weer de bossen. De vermoeidheid begon ons wat parten spelen ten koste van de oplettendheid. Maar we bleven in de bossen vele verschillende soorten paddestoelen zien. Ook die bekende rode paddestoel met witte stippen stond er bij. Een paar maal zagen we een soort sponsachtige paddestoel/zwam. Op 35,2 km was de fruitpost in een schuur bij een boerderij. We lieten ons de banaan goed smaken. We kwamen nogmaals langs "‘t Koetshuis" op landgoed Oud Groevenbeek. Gelukkig waren de pijlen van de heenroute nu verwijderd. Voordat we Ermelo betraden kwamen we nog over heideveld Groevenbeek. De totale afstand bedroeg 40,545 km.
Het was een mooie wandeltocht geworden, waarbij we veel door bossen liepen. De zon had voor prachtige lichteffecten in de bossen gezocht. Verschillende malen hadden we langs beekjes gelopen. Eén beekje leek verdacht veel op een spreng omdat deze zo recht was en diep gelegen lag. Er waren 365 deelnemers. Het IVV-stempelnummer was 16794.

Henri Floor & Coos Verburg