Apeldoornse Vierdaagse 2000, eerste wandeldag, dinsdag 11 juli 2000

47e Internationale Vierdaagse Wandeltochten te Apeldoorn, Holland van 11 - 14 juli 2000, georganiseerd door de Nederlandse Wandelsport Bond
1e wandeldag
Op dinsdag 11 juli 2000 startten we om half zeven. Die starttijd gold alleen voor de wandelaars die het 40 of 50 km parkoers liepen. En daar hoorden wij bij. Ik liep de 50 km en Coos liep de 40 km. Gebruikelijk bij deze 4-daagse is, dat we eerst de parkoersbeschrijving van de kortste afstand volgen, het 20 km parkoers, en daarna steeds overspringend naar de 10 km langere parkoersbeschrijving tot de 50 km aan toe. Over bekende wegen van voorgaande jaren liepen we eerst door de binnenstad van Apeldoorn naar het station. Daar staken we de Laan van de Mensenrechten over en liepen verder door buitenwijken de bebouwde kom uit. Daarbij kwamen we door een paar parken, onder ander het Zuiderpark. Uitgekomen bij de eerste spreng, met de naam Zwanenspreng, volgden we deze. Een spreng is een gegraven beekje. We staken de Oude Beekbergerweg over en volgden hier een smal pad tussen sprengen door. We vervolgden ons pad door een bosgebied achter een ziekenhuis. Hier was het goed oppassen geblazen met een aantal hele smalle paadjes. Omdat het zwaarbewolkt was, enigszins regenachtig, was het door de bladeren van de bomen vrij donker. We kwamen uit op de splitsing van de Laan van Westenenk met de Albert Schweitzerlaan. Normaal staken we hier diagonaal het kruispunt over omdat het nog vrij rustig was, maar dat deden we nu maar niet. Naast het kruispunt stond namelijk een politieauto. Opnieuw volgden we een bosparkoers en even later werd de eerste verzorgingspost op 7,4 km bereikt aan de Zuster Meijboomlaan.
Na de verzorgingspost werden we vereeuwigd door de 4-daagse fotograaf. Nu kwam de splitsing van de 20 km op 7,7 km. Via buurtschap Engeland liepen we naar en door Beekbergen. Na een smal pad met rododendrons voerde ons pad verder over veldwegen onder het plaatsje Lieren langs. We staken een paar maal een spoorlijn over en kwamen langs halte Immenbergweg, een treinstation van de Veluwse Stoomlocomotief Maatschappij. We passeerden een paar vakantieparken en zetten vervolgens koers naar de Vrijenbergspreng en volgden deze enige tijd aan beide zijden. Aan deze spreng liggen de bekende Kleine- en Grote Loenense watervallen.
Vanaf de oorsprong tot onder bij de grote waterval met 4 trappen valt het water ruim 15 meter. Daarmee heeft de Loenense waterval het grootste verval van Nederland. De waterspreng uit 1869 ontspringt, met kristalhelder water, in de bossen van het Schalter. Daar borrelt het kristalheldere water uit de grond en vormt er geleidelijk een brede beek die onderweg wordt gevoed door zijsprengen. De spreng is gegraven om het water van het Apeldoorns Kanaal op peil te houden. Met de schop is de watergang, die op sommige plekken een 'ravijn' heeft van ongeveer zeven meter, uitgegraven. Het diep graven was nodig omdat Rijkswaterstaat bij het Apeldoorns Kanaal op gelijke hoogte wilde uitkomen. Wie langs de spreng wandelt of fietst, beseft welk een zwaar karwei dit moet zijn geweest
Vlak voor de splitsing met het 30 km parkoers op 15,2 km haalden twee Jannen mij in. Eén van de Jannen zei: “daar heb je de andere helft”. Daarmee doelden ze op het feit dat ze Coos al eerder hadden zien lopen en dat ze ons als één geheel beschouwden. Eén van de Jannen vervolgde: “jij moet hier zeker rechtsaf” (lees 30 km parkoers volgen). Daarop zei ik terug dat ik al verkeerd zat, omdat ik de 20 km liep en deze afslag al geweest was. Opnieuw volgden we leuke smalle bospaadjes. Even voordat we Loenen bereikten liepen we langs een monument voor gevallenen. In Loenen was op 19,1 km een rust in Hotel Restaurant Café Den Eikenboom. Na een kop koffie en een aantal meegebrachte boterhammen genuttigd te hebben, vervolgden we het parkoers. Toen ik goed en wel deze rust had verlaten kwam Coos hier aan en ging op dezelfde plek als ik zitten. Dat hoorde zij van de overbuurman aan de tafel. We dwaalden verder door het Loenense Bos naar een kleine open plek, Ternat geheten. Hier was een verzorgingspost en tevens de splitsing met het 40 km parkoers op 21,3 km. We kregen een aantal lange grintfietspaden voorgeschoteld op het 50 km parkoers. Net toen we het te lang begonnen te vinden, verlieten we deze minder interessante wegen en volgden weer leuke smalle paadjes door en langs bossen en heidevelden van de Loenermark. Het hoogtepunt van deze dag was wel de Zilvensche Heide met zijn ijkbasis. We hadden hier prachtige vergezichten. We zagen hier groene kastjes staan die gebruikt worden voor het ijken van lengtemetingen.
Hier worden lengtemetingen geijkt ten behoeve van de landmeetkunde. Dat geschiedt met behulp van lichtinterferentie (werking van lichtgolven op elkaar bij samentreffen) tot 0,05 mm nauwkeurig. De totale lengte van de ijkbasis bedraagt 576,09226 meter.
Even verderop kwamen we langs een alleraardigst vennetje. De schuine begroeide grashelling was hier verraderlijk glad. We hoorden later dat hier zeker één wandelaar was uitgegleden en zich heeft beklaagd bij de organisatie. Voorbij de voormalige uitzichttoren op de Trapjesberg bereikten we een klein stuifzandgebied. Daarna kwamen we bij een bosweide voor een schaapskooi. Deze was heel mooi gelegen in de bossen. Het deed een beetje denken aan een almweide in de bergen. De bergen waren hier maar enkele tientallen meters hoog. Ditmaal liepen we echter niet over de bosweide. Wegens een dubbele uitgegeven vergunning, werd aan de andere organisator de definitieve toegang gegund. Hier werd een show opgevoerd waarbij de herdershond van de schaapsherder drie schapen tussen twee bakens liet lopen.
Wie een bezoek brengt aan het boscomplex De Loenermark komt onvermijdelijk op de grote bosweide terecht. Direct wordt de aandacht getrokken door de schaapskooi die aan de bosrand is gebouwd. Het houten gebouw is gedekt met riet en past precies in de omgeving. Men treft er schapen met lammeren aan van het oude Veluwse ras. Dankzij inspanningen van de dorpsbewoners kreeg Loenen, na een paar jaar van schapen verstoken te zijn geweest, een gezonde kudde terug. De dieren zijn het bezit van de Stichting Loenense Schaapskudde en grazen onder toezicht van een herder op de Loenense heidevelden zoals dit al eeuwen in deze streken het geval is.
Langs het hekwerk van de bosweide liepen we verder naar Ternat. Hier was weer een verzorgingspost en de samenvoeging met de 40 km op 31,7 km. De vijf stoeltjes bij de verzorgingspost waren bezet, maar op een bankje waar twee wandelaars op zaten was nog plaats. Hier hadden we een grote rust en verorberden de overige meegebrachte boterhammen. Vlak voor de grote Erebegraafplaats te Loenen hadden jongelui een pijl omgedraaid. Wij herkenden de sabotage en verkeerd gelopen wandelaars konden we terugroepen. Voornoemde begraafplaats is het Nationale Erekerkhof voor de Nederlandse slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog.
Pastoor H. J. Peters leidde in 1949 de eerste begrafenis van een oorlogsslachtoffer op de Centrale Begraafplaats der Oorlogsgraven Stichting aan de Groenendaalseweg in Loenen. De officiële opening had voordien plaatsgevonden door Prinses Wilhelmina op 18 oktober 1949. Tevens werd toen een gedenkbord aan de Oorlogsgravenstichting overgedragen waarop de namen voorkomen van de vele Engelandvaarders die voor de bevrijding van Nederland zijn gevallen. Voordien had het bord in de Oranjehaven in Londen gehangen. De prinses opende een Ereveld waar ruim drieduizend oorlogsslachtoffers hun laatste rustplaats kregen. Dit aantal stijgt nog steeds omdat regelmatig herbegravingen plaatsvinden.
Opnieuw zetten we koers naar de Vrijenbergspreng en volgden deze nu geruime tijd. Even voor de Grote Waterval, waar alleen het 30 km parkoers langskwam, was op een parkeerplaats weer een verzorgingspost op 35,6 km. Hier was tevens de samenvoeging met het 30 km parkoers. Langs een vennetje en heideveld Klein Zwitserland liepen we naar camping De Hertenhorst waar opnieuw een rustpost-mogelijkheid was. Nu bedroeg de afgelegde afstand 39,4 km. Via buurtschap Engeland werd de laatste verzorgingswagen (opnieuw) bereikt. Hier bedroeg de afgelegde afstand 45,6 km. De totale afstand bedroeg deze dag 52,0 km.

Henri Floor & Coos Verburg