Met WS78 over de Zuid-West Veluwe

Vanuit de Westerkerk te Arnhem was op zaterdag 17 oktober 1992 de start van een WS78 wandeltocht.
Park Sonsbeek
Na een halve km liepen we langs de Sonsbeekweide. Aan onze linkerhand stonden een paar bankjes. En op één van die bankjes lag een zwerver te slapen. Op zich is dat niet zo bijzonder, maar wel als je bedenkt dat het die afgelopen nacht een graad had gevroren. Vlak daarop liepen we door de kruidentuin bij bezoekerscentrum De Watermolen. In de kruidentuin hing een bord, waarop stond dat je bladeren kon plukken zoveel als je nodig had voor de bereiding van een maaltijd. Daarop volgden we het natuurpad langs de molenbeek en liepen langs een ruim twee meter hoge waterval. Daarop betraden we park Sonsbeek. Ons pad slingerde naar de Belvédère, een stenen uitkijktoren (die gesloten was) op een 60 meter hoge heuvel, omringd door bomen. Ons pad daalde weer, buiten het bos doorkruisten we weilanden, liepen langs volkstuinen en betraden daarop de Zijpendaalse bossen. Opnieuw steeg ons pad, ditmaal naar de 76 meter hoge Bakenberg, genaamd naar het gelijknamige buurtschap. Daarna dwaalden we over lange statige lanen. Eerst was dat een beukenlaan met zijn statig mooie, hoge bomen.
Landgoed Warnsborn
Daarna volgde een weg met grote, hoge zomereiken. Nu betraden we landgoed Warnsborn. Hier liepen we prachtig langs beekjes, eigenlijk sprengen, die diep in de grond waren uitgeschuurd. We zagen nog een parkoersbewaker in gesprek met een boswachter. Dat was op een punt waar we eigenlijk niet hadden mogen komen, omdat daar helemaal geen officieel pad liep. We dwaalden verder door de bossen, langs vijvers en bereikten een heidegebied met daarop een gedenksteen. Deze gedenksteen was ter nagedachtenis aan Clement van Maasdijk, die op 27 augustus 1910 als eerste Nederlander het leven liet bij een vliegtuigongeluk tijdens een vliegdemonstratie op de heide bij Schaarsbergen. We liepen langs camping Arnhem en liepen door een tunnel de E35 snelweg onderdoor. Naast de benaming A12 heet dit weggedeelte ook A50. We zagen verschillende ruiters. Dat bleek later ook niet zo verwonderlijk, want even later kwamen we bij een groot ruitercentrum. In de manege van het ruitercentrum "Xenophon" was op 11 km de soeppost ingericht. Na camping De Hooge Veluwe (te Schaarsbergen) kon met recht gesproken worden over dwalen. Er was weliswaar een pad, maar om ons heen lagen nog tientallen omgewaaide boven van de voorjaarsstormen van 1990.
Boerderij de Grote en de Kleine Kweek
We liepen nogmaals door een tunnel onder de E35 door. Nu dwaalden we door het Maasbergse Bos en kwamen uit bij boerderij de Grote Kweek. Naast de ramen hingen fraai gekleurde groenen luiken versierd met een motiefje in de kleuren geel, rood en zwart. Het leek alsof het pas geschilderd was. Het zonnetje gaf het geheel een aparte uitstraling. Op de hoek voor de boerderij stond een betonnen, vierhoekige smalle paal. Aan één zijde was "gemeente" ingebeiteld terwijl aan een andere zijde "arnhem" ingebeiteld was. Over een heideveld bereikten we boerderij de Kleine Kweek, ook met dezelfde mooie luiken. Na een lange smalle strook heide tussen de bossen kwamen we bij een aantal vijvers die fraai met sprengen waren verbonden. Even verderop lag Huize Boslust mooi tegen vijvers aan. We staken de Amsterdamseweg over, de provinciale weg van Arnhem naar Ede. Na weer een bos kwamen we langs een kloosterkerk van de paters van Mill Hill en even verderop kwamen we langs kapel Johannahoeve. Hier was een monument met een stenen afbeelding van een ezel met daarop Maria met in haar handen het kind. Daarnaast liep een man. Dit alles tegen de achtergrond van een paar bomen. Vanaf de weg was dit motief niet goed te zien doordat de kleuren wat donker waren.
Papendal, een enorm groot terrein
Daarna kruisten we het golfterrein van sportkomplex Papendal. Even verderop was in sportcafé zwembad/sporthal van het nationaal sportcentrum " Papendal " de grote rust op 21 km.
De duizendjarige den
We staken de A50 snelweg over en betraden nu de Wolfhezerbossen. Daarbij kwamen we langs een monumentale dikke grove den. Je moest echt naar de kruin van de boom kijken om te zien dat het om een den ging. De eerste 6 meter bestond allen maar uit stam. Om de den heen stond een houten afrastering. Deze den wordt de duizendjarige den genoemd. Duizend jaar lijkt wat overdreven. Natuurmonumenten, aan wie de Wolfhezerbossen toebehoren, schat hem op 250 jaar. We liepen langs Hotel Wolfheze en zagen binnen de open haard gezellig branden. Vlak voorbij een watertoren was op 31 km de koffiepost te Oosterbeek. We staken de Utrechtseweg over, de provinciale weg van Arnhem naar Wageningen. Naar rechts liep hier de Italiaanse weg, maar wij liepen hier rechtuit. Door Hoog Oorsprong en de Valckeniersbossen liepen we naar de Westerbouwing toe. Naast een speeltuin en een café restaurant is hier als attraktie een stoeltjeslift. Deze werkte echter niet (meer?). Je had hier vandaan een fraai uitzicht op de Rijn en de Betuwe in. We daalden een trap af. Na 147 treden kwamen we op een weg die langs de uiterwaarden liep.
Een historische verbinding
Hier aan de voet van de Westerbouwing lag het Drielse veer. Eeuwenlang is hier een belangrijke verbinding geweest van de Betuwe met de Veluwe. De Hessenweg van Amersfoort over Lunteren en de Ginkelse hei naar Nijmegen ging hier de Rijn over. We vervolgden de weg met fraaie uitzichten op de uiterwaarden en de Rijn. Over een oud kerkepad liepen we naar Oosterbeek. Twee parkoersbewakers, waaronder Klaas himself, kregen aan dit pad minder prettige herinneringen. Beiden kregen hier een lekke band. Midden op ons pad stond een paard, waar we noodgedwongen omheen moesten lopen. We kwamen uit bij het praeromaanse kerkje van Oosterbeek. Achter de kerk zagen we een gedenkteken ter nagedachtenis aan de strijd die hier op 17 september 1944 woedde. De gedenksteen was versierd met een goudkleurige afbeelding van een paard met vleugels, waarop een ridder met een lans zat. Even verderop liepen we over een graspad achter huizen langs en vlak langs de uiterwaarden. We bleven de weg met uitzicht op de uiterwaarden en later op de treinbrug over de Rijn houden tot aan de fruitpost op 37 km. Hier kochten we bij de kinderen des huizes een kilo tamme kastanjes voor twee gulden. Over de "Jac Gazenbeekweg" bereikten we de finish.
Wetenswaardigheden
Hoewel Arnhem voor veel WS78'ers ver weg ligt waren er toch nog 434 deelnemers. De parkoersarchitekten waren Gerard Achterberg en Henk Veenendaal. Het was een prachtige wandeldag geworden met vrij veel zon. Dit in tegenstelling tot het westen van Noord-Holland. Hier hield het regenen pas op in de loop van de middag.

Henri Floor & Coos Verburg