Venhorst

Venhorst is een dorp in de gemeente Boekel dat 1637 inwoners telt (stand 1 januari 2007).
Het ontginningsdorp is gesticht als Sint-Jozefpeel nadat de grootschalige Peelontginningen begonnen, dat is na 1920. In 1934 werd de parochiekerk ingewijd: De ook nu nog bestaande Sint-Jozefkerk.
Met name de PTT drong aan op naamswijziging van het dorp, om verwarring met andere plaatsnamen te voorkomen. Vanaf 1936 ging het dorp Venhorst heten, naar de vele vennen die in het gebied voorkwamen en de horst waarop het dorp lag.
Geleidelijk groeide het dorp. Er kwam een bescheiden middenstand en een klein bedrijventerrein in het nog altijd voornamelijk agrarische dorp, waar tegenwoordig de grootschalige varkenshouderij en de daarbij behorende dienstverlening centraal staat. Venhorst ligt vlakbij de drukke Midden Peelweg.
Ondanks de beperkte grootte van het dorp is er toch een rijk verenigingsleven, bestaande uit een fanfare, een schietvereniging, een volksdansgroep, een zangkoor, diverse sportverenigingen, enzovoort.
Een lokale partij, genaamd: Gemeenschapsbelang Venhorst, heeft zitting in de gemeenteraad van Boekel.
Venhorst ligt te midden van een uitgestrekt, droog en schraal landbouwontginningsgebied met rechte wegen en paden, waar de intensieve veehouderij de boventoon voert. Niettemin zijn er enkele interessante zaken te zien.
Venhorst ligt op de Peelhorst, wat inhoudt dat de oeverwal van de Maas dicht aan de oppervlakte ligt: de akkers zijn bezaaid met afgeronde keitjes. Er zijn diverse beekjes die in westelijke richting van de Peel af stromen naar de Aa, zoals de Burgtse Loop, de Rietvense Loop en de Noordkantse Loop. De Rietvense Loop komt van het Peellandschapspark Voskuilen, een gebiedje van 15 ha, waarin een ven, een stukje heideveld, en wat naaldbos. Ook verderop liggen nog enkele droge stukjes naaldbos verspreid in het landbouwgebied.
Ten oosten van Venhorst loopt ook het Defensiekanaal, dat fraai begroeide oevers heeft.
Venhorst Sedert 1780 zijn de Peelontginningen langzaam, maar zeker op gang gekomen, maar pas na 1920 worden de zaken grootschalig aangepakt. Overal in de Peel verrijzen nieuwe dorpen; de nieuwe woonkern bij Boekel, waar Josephus de Raad dan pastoor is, krijgt de naam Sint-Jozefpeel. In oktober 1934 vindt er de plechtige inwijding plaats van de nieuwe parochiekerk, ook aan Sint-Jozef toegewijd.
Van het begin af maakt de PTT bezwaar tegen de naam Sint-Jozefpeel, vooral omdat er verwarring zou kunnen ontstaan met andere plaatsnamen. Aanvankelijk lukt het niet de gemeenteraad van Boekel daarvan te overtuigen. Pas na tussenkomst van de minister van Binnenlandse Zaken stemmen de plaatselijke bestuurders in februari 1936 met een naamswijziging in.
De nieuwe naam Venhorst verwijst enerzijds naar de vele vennen die er vroeger in dit stukje Peel waren, anderzijds naar de Horst, het relatief hooggelegen Peelgebied. Oorlog De jaren van de Duitse bezetting (1940-1944) staan de oudere Boekelnaren in het geheugen gegrift. Is het voor sommigen vanwege het feit dat 8 dorpsgenoten als soldaat of als verzetsstrijder sneuvelden, anderen denken vooral terug aan de beklemmende sfeer: vreemde soldaten met niet veel goeds in de zin, spertijd, Arbeitseinsatz, persoonsbewijzen, overvliegende en soms neerstortende bommenwerpers en V-1's. Toch zijn Boekel en Venhorst de oorlogsjaren betrekkelijk goed doorgekomen, zeker in vergelijking tot een aantal Oostbrabantse gemeenten in de corridor Eindhoven-Nijmegen, waar in september 1944 de oorlogsmachine compleet overheenrolde.