|
|
Bernheze |
Gemeente Bernheze
Gemeente Bernheze is na een gemeente herindeling, 1 januari 1994, ontstaan. Bernheze bestaat uit de kernen Heesch, Nistelrode, Loosbroek, Vorstenbosch en Heeswijk-Dinther. De gemeente is ruim 9000 hectaren groot waarvan een groot deel als groen, natuur en landbouw, kan worden aangemerkt. In de gemeente wonen bijna 30.000 inwoners.
Bernheze is een groene parel in de provincie Noord-Brabant tussen Den Bosch, Oss, Uden en Veghel.
In Bernheze is door de ruilverkaveling veel natuur verloren gegaan. Toch is Bernheze nog steeds een belangrijk gebied voor stoot- en zangvogels en dassen. Het aantal dassenburchten is de laatste jaren sterk uitgebreid. De Geelgors vindt in Bernheze een goed leefgebied. Dankzij de aanwezige zandpaden, houtsingels en -wallen, kleine bossages en slootjes en greppels is er voldoende nestgelegenheid en voedsel.
Door de natuurcompensatie worden in Bernheze een aantal nieuwe natuurgebieden aangelegd. Eén daarvan komt op de Peelrandbreuk. Hier kan het zogenaamde wijstverschijnsel worden hersteld. In dit natte, matig voedselrijke milieu, kan een bijzondere flora zich ontwikkelen. Momenteel is waterschap Aa en Maas druk bezig met het herinrichten van de beken de Aa, de Leigraaf en de Grote Wetering. De beken kunnen na de inrichting als natte ecologische verbindingszones gaan functioneren.
Twee belangrijke landgoederen zijn zeer de moeite waard om te bezoeken: Kasteel Heeswijk en De Berkt.
Kasteel Heeswijk en haar omgeving is een zeer belangrijke plek voor het IVN. Vele excursies worden hier verzorgd. Een hoogtepunt binnen de gemeente Bernheze in het samen gaan van cultuur en natuur.
Door leden van het IVN is in deze omgeving de Ridder Robert Route ontwikkeld. De route met teksten over het natuurschoon dat onderweg wordt waargenomen is in een boekje gebundeld. het boekje is te koop op het kasteel tijdens de openingsuren of verkrijgbaar bij de VVV te Heeswijk-Dinter
Kasteel Heeswijk ligt in het Aa-dal. Een beek waarvan de ecologische functie de komende jaren moet worden hersteld. Er is een initiatiefgroep gestart om in het gebied tussen de autosnelwegen A2 en A50 door het uitvoeren van projecten de oude glans van het gebied te herstellen. Klik op foto voor een overgang naar de site van het kasteel.
Wijstgronden
Inleiding
Zeer bijzonder zijn de wijstgronden. De Wijstgronden liggen op de Peelrandbreuk die in het oostelijke deel door de gemeente Bernheze loopt. Op een aantal plaatsen, de Piet Geersdijk en Donzel, is de overgang van de horst naar de Slenk duidelijk waarneembaar. In de sloten wordt het roestbruine water waargenomen dat aangeeft dat op deze plaatsen ijzerrijk kwelwater uit de ondergrond naar boven komt. In het artikel 'Wat is wijst' wordt uitgelegd hoe de wijstgronden zijn ontstaan.
Natuurontwikkeling
Aan de Piet Geersdijk wordt in het najaar van 2004 gestart met het omvormen van zeventien hectare landbouwgrond tot natuurgebied op de Peelrandbreuk. Omdat in dit gebied het wijstverschijnsel volop voorkomt wordt verwacht dat hier de planten en dieren die een voorkeur hebben voor een voedselarme en natte omgeving zich gaan vestigen en ontwikkelen. Door leden van verschillende IVN'en wordt inbreng geleverd bij het maken van een inrichtingsplan. Vanaf de Piet Geersdijk loopt een fietspad naar de Maashorst. Langs dit fietspad is het wijstverschijnsel in de sloten waar te nemen. Op de hoogte van de breuk en in de stroomrichting van het water is het water roestbruin door de oxidatie van het ijzer in het kwelwater uit de diepere ondergrond. Bovenstrooms ten opzichte van de breuk is het water helder. Dit is gewoon grondwater waarin geen ijzer zit.
De Kilsdonkse Molen zal door de wind en het water van de beek de Aa aangedreven worden. Voor de aandrijving met het Aa water zal de loop van de beek moeten worden aangepast. Dit kan in combinatie met het ecologisch herinrichten van de beek. Door de Aa ecologisch in te richten krijgen flora en fauna meer kansen zich te verplaatsen tussen en te vestigen in natuurgebieden. Soorten krijgen meer kansen zich te handhaven en te hervestigen. Na de herinrichting van de beek zal het Aa dal samen met de cultuurhistorische gebouwen: Kasteel Heeswijk, Kasteel Zwanenburg en de Kilsdonkse Molen een zeer waardevol gebied worden voor mens, dier en plant. Het Aa dal is voor IVN Bernheze een zeer bijzonder gebied waar ze trots op is. De natuur- en landschapsbeleving is hier zeer hoog. Het is zeer dankbaar werk om in dit gebied voor een groot publiek excursies te organiseren. IVN Bernheze hoopt dat na de restauratie van de Kilsdonkse Molen en de herinrichting van het gebied, de molen een goed startpunt zal zijn voor het houden van excursies.
