Jaap de Jong: Dit weekend (13/14 oktober 2007) passeer ik de 3.000 kilometer
Je voorvoet niet kunnen optillen en toch duizenden kilometers per jaar wandelen. Jaap de Jong (47) draait er zijn hand niet voor om. Zonder voetorthese verzet hij geen stap. Met voetorthese wandelt hij moeiteloos achttien uur achtereen.
Dit weekend passeer ik de 3.000 kilometer! En het jaar is nog niet voorbij! vertelt Jaap de Jong niet zonder trots. Er komt dit jaar nog wel 500 kilometer bij, verwacht hij.
Jaap is wandelaar. Met hart en ziel. Geen gewone wandelaar, niet eentje die op zondagochtend een rondje door het bos kuiert. Nee, Jaap loopt met gemak tochten van 80 of 100 kilometer. Hij heeft de Nijmeegse vierdaagse, de Elfstedenwandeltocht en diverse Kennedymarsen op zijn naam staan.
Jaap de Jong (links) met wandelvrienden op pad
Spieratrofie Sinds zijn vijftiende heeft hij last van neurogene spieratrofie, een spierziekte die onder andere zijn handen vervormen. Daardoor heeft hij moeite met de fijne motoriek. Ook zijn voeten zijn aangedaan. Hij kan zijn voorvoet niet zelf optillen. Als hij zijn been optilt, valt zijn voet slap naar beneden. Om te kunnen lopen heeft hij een enkel-voet-orthese nodig. Zonder orthese verzet Jaap geen stap. Met orthese wandelt hij urenlang.
Van Amsterdam tot ver in China Jaap wandelt sinds 1995. In dat jaar begon hij aan de avondvierdaagse. Een makkie, zegt hij nu. Zijn totaalstand staat inmiddels op 15.859 kilometer. Dat is van Amsterdam tot ver in China.
Als je eenmaal wandelaar bent, dan kom je er niet meer van af, verzekert Jaap. Dat is medisch bewezen, weet hij. Net als bij hardlopen komt er tijdens het wandelen een stofje vrij waar je je heel lekker bij gaat voelen.
Kennedymars Een van Jaaps favoriete tochten zijn de Kennedymarsen. Deze wandeltochten danken hun naam aan de Amerikaanse president John F. Kennedy. Die beweerde ooit dat Amerikanen zo slap zijn dat ze geen 50 mijl (80 km) binnen 20 uur kunnen lopen. Deze woorden leidden in Amerika, en later ook in Nederland, tot de organisatie van de Kennedymarsen: wandeltochten van 80 km die binnen 20 uur volbracht moeten worden. Vijf gelopen Kennedymarsen levert je een bronzen medaille op. Jaap heeft inmiddels zeven Kennedymarsen in zijn wandelboekje staan.
Voorbeeld Jaap nam zelf met Leefwijzer contact op om zijn verhaal te vertellen. Ik wil een voorbeeld zijn voor andere mensen met een handicap, zegt hij. Ik vind dat je moet kijken naar wat je kunt, en niet moet kijken naar wat je niet kunt.
De laatste Kennedymars liep Jaap samen met een wandelvriendin. Ook zij heeft een handicap, een visuele beperking. We vertrokken s avonds om tien uur. De hele nacht hebben we gewandeld.
Jaap loopt iets langzamer dan de gemiddelde wandelaar, maar omdat hij doorgaans minder pauzes neemt, loopt hij uiteindelijk net zo snel als de meeste wandelaars. Normaal loop ik een Kennedymars in ongeveer 16 uur. De laatste tocht, samen met mijn vriendin, liep ik in 18 uur en 30 minuten, mt pauzes, maar zonder te slapen!
Enthousiast geworden? Kijk voor meer informatie op Kennedymarsen En voor meer wandelinformatie: Lange-afstand-wandelen Je kunt ook Jaap direct mailen: jdejong03@hetnet.nl
bron: www.leefwijzer.nl d.d. dinsdag 16 oktober 2007
zoekitem: Wandelkilometers maken
Zuidlaarder wandelt ondanks spierziekte de halve wereld rond
Wandelmysterie Jaap de Jong
wil vooral een voorbeeld zijn
Hij hoopt dit jaar de 20.000 kilometer vol te maken en daarmee zou hij een meer dan unieke prestatie leveren. Jaap de Jong, de 48-jarige Zuidlaarder is er trots op en wil graag zo veel mogelijk mensen deelgenoot maken van zijn ambities en daarmee uitstralen dat hij een voorbeeld wil zijn voor ander-en, lotgenoten, collegas, zoals Jaap liever zegt.
Of Jaap echte lotgenoten heeft weet hij niet, want er zijn, voor zover hij weet, niet zoveel mensen die neurogene spieratrofie hebben. Nog minder weet hij of mensen met dezelfde aandoening ook dezelfde hobby hebben als hij: langeafstand- wandelen. Hoe bestaat het: iemand met een spierziekte die nauwelijks gewoon kan lopen en die toch wandeltochten loopt varirend van 40 tot 110 kilometer. En dat zonder een centje pijn. Jaap laat de kilometers probleemloos, zo lijkt het, onder de schoenzolen doorgaan. Het hele jaar door. Aan alle bekende wandelmarsen neemt hij deel: de Kennedymars in verschillende plaatsen ( 80 km), de Elfstedentocht ( 205), de Apeldoornse Vierdaagse, de Nijmeegse Vierdaagse, de Airborne-mars en vooral niet te vergeten de Belgische Dodenmars van 100 kilometer. En dan als meest extreme uitdaging de 110 meter lange Z tot Z loop in Zeewolde. Allemaal heeft hij ze uitgelopen in de afgelopen jaren, enkele zelfs al meerder keren. Voeg daar aan toe de vele, vele kleinere tochten vanaf 40 kilometer en het wordt duidelijk waarom de medaillekast van Jaap uitpuilt van de medailles, bekers en oorkondes.
Zorgen Jaap de Jongs leven is wandelen. Zonder deze hobby zou hij zich geen raad weten. Jaap: Als ik niet meer kan lopen heb ik niets meer. Hij maakte zich enige tijd geleden dan ook ernstig zorgen toen hij tijdens een tocht pijn in de heup kreeg. Onmiddellijk heeft hij een foto laten maken in het ziekenhuis waar tot zijn grote opluchting bleek dat er niets aan de hand was. Waarschijnlijk was het gekomen door het gebruik van een nieuwe orthese, het houding corrigerende hulpmiddel waaraan hij zijn bijzondere wandelprestaties te danken heeft. Mt veel dank aan orthopedisch centrum Stel uit Vries, dat de voet-enkel orthese heeft aangemeten.
Eerste signalen Bij Jaap de Jong werden al op 16-jarige leeftijd de eerste signalen van de spierziekte ontdekt. Het begon met vervorming van de handen en vervolgens kon hij langzamerhand beide voorvoeten niet meer optillen. Dat was rond zijn 20e jaar. Pas in 2001 werd de ziekte neurogene spieratrofie vastgesteld. Werken is er sinds 2006 ook niet meer bij nadat Jaap 30 jaar in het magazijn van de hoefijzerfabriek in Groningen had gewerkt. Jaap: Dat was voor mij ook een hard gelag. Ik ben nooit ziek geweest en heb me in die dertig jaar slechts twee keer verslapen, maar toch ontslag.
Tot 1993 was Jaap de Jong een fanatiek fietser, zolang zijn lichamelijke gesteldheid dit toeliet natuurlijk. Hij besefte dat bewegen gezond is en daarom klom hij op het stalen ros.
Voetoperatie Eigenlijk leidde een bijkomend lichamelijk probleem tot zijn wandelwoede. Jaap: In 1993 onderging ik een voetoperatie en werden likdoorns verwijderd. Bovendien werd de stand van de voet veranderd en na een revalidatie van 3-4 maanden ging ik wandelen. Chirurg dr. Bolscher was voor die operatie verantwoordelijk en hij heeft er in feite voor gezorgd dat ik de wandelaar ben geworden die ik nu ben. Overigens vond hij het wel een beetje overdreven dat ik de Vierdaagse ging lopen. Maar volgens hem kon het geen kwaad. In 2001 heb ik hem nog eens ontmoet in Haren tijdens een tocht. Hij reed met de auto achter mij. Met de orthese van Stel ging het wandelen eigenlijk zo probleemloos dat ik vanaf 1995 mijn grenzen steeds verder kon verleggen. Ik werd lid van de FLAL, de Friese Lange Afstand Lopers, en vanaf dat moment loop ik eigenlijk elk weekend en overal. Sinds 2002 loop ik langere tochten dan 40 kilometer. Toen ben ik ook begonnen met de Apeldoornse en Nijmeegse Vierdaagse. Vlak na elkaar. Ging prima. Verder is er elke week wel een tocht, zomer en winter, waar ik aan mee kan doen. En dat doe ik dan ook.
Jaap de Jong voelt zich zo gezond als een vis. Hij heeft geen klachten, komt dus nooit bij een dokter, maar is wel verslaafd.. aan wandelen. Jaap: Ik kan er niet zonder. Niet alleen in het weekend maar ook doordeweeks loop ik tochten. Trainen wil ik dat niet noemen. Ik loop bijvoorbeeld gewoon fietsroutes uit ANWB-boekjes ( het tafelblad in Jaaps woning is er mee bezaaid, red.). Dat zijn prima bewegwijzerde tochten die je heel goed kunt lopen. Dat doe ik dan in de week. Als jij dat training wilt noemen mag dat, voor mij zijn het tochten.
Op deze manier heeft Jaap de Jong tot en met 2005 al 10.000 kilometer afgelegd. In 2008 hoopt hij de 20.000ste kilometer te halen. Misschien gebeurt dat wel tijdens de Dodentocht in Belgie op de gedenkwaardige 08-08-08. Daar wil hij dan net als in het afgelopen jaar graag de 100 kilometer in maximaal 20 uren volbrengen. Of hem dat opnieuw lukt? Jaap: Voor mij zijn er geen grenzen, dus waarom zou ik niet slagen? Ik heb goede voeten, heb nooit spierpijn. Overigens heeft Jaap bijzondere herinneringen aan de Belgische Dodentocht. Het vorige jaar haalde hij tijdens deze tocht samen met een vrouwelijke wandelcollega 1100 Euro binnen voor mensen met een spierziekte.
Gelijkwaardig Jaap de Jong is langzamerhand een bekende en geziene en gewaardeerde sportman geworden. Niet alleen in wandelkringen, maar ook daarbuiten. Jaap: Ik krijg nu de waardering die ik vroeger niet kreeg. Dat vind ik fijn. Ik op mijn beurt wil ook graag uitstralen dat ik gelijkwaardig ben aan mensen zonder een beperking. Ik wil wel van de daken schreeuwen dat iedereen met een handicap iets kan. Mijn motto is dat je moet kijken naar wat je kunt en niet naar wat je niet kunt. Ook voor gehandicapte mensen is er veel eer te behalen.
Al hoeft van Jaap de Jong niet iedereen te doen wat hij bijna bereikt heeft: de halve wereld rond wandelen..
In het contactblad van de
VSN (Vereniging Spierziekten Nederland)
stond in het juni 2009 nummer onder
CLOSE Up
een artikel, dat geheel gewijd was aan Jaap de Jong
Steun
Ik ben geboren in Emmen, als tweede zoon in een
gezin van vijf kinderen. Toen ik twee jaar was, zijn we
naar Zuidlaren verhuisd, waar ik nog steeds woon.
In mijn leven heb ik altijd het gevoel gehad dat ik harder
mijn best moet doen om iets te bereiken of ergens
tussen te komen, dan andere mensen. Op moeilijke
momenten vind ik veel steun in mijn geloof, gereformeerd
vrijgemaakt. Mijn moeder is mijn steun en
toeverlaat, zij begrijpt mij onvoorwaardelijk. Daar ben
ik haar dankbaar voor.
Diagnose
Van jongs af aan wisten ze dat er iets mis was. De
vrouw met wie ik in 2001 een relatie had, heeft me
geholpen om achter het stellen van een diagnose aan
te gaan. Het bleek neurogene spieratrofie te zijn. Er
zijn, zover ik weet, niet veel mensen met dezelfde
spierziekte. Het is ook niet iets waarvan ik denk, dat
wil ik uitzoeken. Kijken of er lotgenoten op internet te
vinden zijn. Die behoefte voel ik niet.
Reizen
Helaas had ik op jonge leeftijd nog niet het doorzettingsvermogen
dat ik nu heb. Ik was op school totaal
niet gemotiveerd en ben al snel gaan werken. Ik heb
dertig jaar lang in het magazijn van een hoefijzerfabriek
in Groningen gewerkt. Die baan was niet echt
een uitdaging en dat compenseerde ik door veel te reizen.
Gemiddeld twee keer per jaar boekte ik een mooie
vakantie. Ik ben begonnen binnen Europa, maar al
snel wilde ik meer en verder. Indonesi, Thailand,
Zuid Afrika, Isral, Vietnam, Syri, Jordani, Mexico,
Sri Lanka, Zimbabwe, Egypte, Canada en Costa Rica,
Noordkaap en Maleisi. Die reizen gaven mij weer
balans in mijn leven. Zo ontstond ook mijn hobby
fotograferen. Ik heb heel wat fotoboeken volgeplakt.
Wandelen
In 2006 kreeg ik mijn ontslag en dat was slikken.
Wat nu? Mijn vertrouwen in God hielp mij door deze
periode heen. Ik moest geloven dat er nog een baan
voor mij zou komen. En dan leidt het een
naar het ander. Tijdens de Amersfoortse
wandeltweedaagse in juni 2007 ontmoette
ik iemand die mij vertelde van haar plan
om in augustus mee te doen aan een wandelevenement
in Belgi (www.dodentocht.be), om geld in te zamelen voor "Spieren
voor Spieren". Haar schoonvader heeft
ongeveer dezelfde ziekte als ik. Ik besloot
om met haar mee te gaan. Om geld binnen
te halen zoek je de publiciteit en dus heb
ik het Dagblad van het Noorden benaderd.
Zo kreeg ik mijn eerste interview, met als
titel Wandelmysterie Jaap de Jong wil
vooral een voorbeeld zijn. Daar was ik
natuurlijk trots op. Het artikel kwam in
handen van de burgemeester van Tynaarlo,
Jan Rijpstra. Ik wist dat hij de gehandicaptensport
een warm hart toedraagt. Ik
ontving meteen een uitnodiging om langs
te komen. Naar aanleiding van dit gesprek
werd ik gevraagd voor een interview met
het tijdschrift Sportwijs.
Valid Express
Via via hoorde ik van het bedrijf Valid
Express. Het verhaal achter dit bedrijf is
bijzonder: Valid Express is bijna tien jaar
geleden opgericht door Nicolette Mak.
Haar broer had een erfelijke spierziekte en
zat al tien jaar met een uitkering thuis. Nicolette
was destijds zelf freelance koerier
en ze bedacht dat hij dit werk ook prima
zou kunnen doen. Ze zijn toen samen naar
de uitkerende instantie gegaan en hebben
gevraagd of deze haar broer in plaats van
een uitkering een auto wilde geven.
De auto zou binnen het jaar terugverdiend
zijn. Het Nederlandse systeem was hier
absoluut niet op ingesteld, dus na vijf minuten
stonden ze weer buiten.Toen vatte
Nicolette het plan op om zelf een koeriersdienst
te beginnen. Inmiddels heeft Valid
Express een sterke groei doorgemaakt.
Van n klant naar ruim zeshonderd en
van acht medewerkers naar vijfenvijftig in
vaste dienst. Alle autokoeriers hebben een
lastig lichaam: ze zijn fysiek gehandicapt
en/of chronisch ziek. Het interview in
Sportwijs heb ik als open sollicitatie gemaild
naar Valid Express. Inmiddels ben
ik officieel aangenomen als koerier. Ik ben
er trots op dat ik deel mag gaan uitmaken
van deze organisatie.
Competitief
Ik denk dat het competitieve er altijd bij
mij ingezeten heeft. Ik ben begonnen met
dammen; daar heb ik destijds vele prijzen
mee binnengesleept. Op een gegeven
moment voelde ik de behoefte om iets aan
sport te gaan doen. Door te sporten houd
je je spieren actief en dat is volgens mij
van enorm belang. Het werd fietsen.
Niet zomaar fietsen, nee, het moest heel
fanatiek. Blijkbaar heb ik die uitdaging
nodig. Ik heb er een prijzenkast vol met
bekers en medailles aan overgehouden.
De langste fietstocht die ik gemaakt heb
was 180 km.
Verslaving
In 1993 ben ik geopereerd aan mijn
likdoorns en tegelijkertijd is de stand van
mijn voet gecorrigeerd. Tot die tijd had ik
altijd pijn bij het lopen. Hierna moest ik
enkele maanden revalideren. Na de operatie
bleek die pijn verdwenen. Wat een
openbaring was dat, daar ben ik die dokter
eeuwig dankbaar voor. In die tijd ben ik
begonnen met wandelen.
Tijdens een controle vroeg ik aan de arts
of ik de Vierdaagse mocht gaan lopen.
Hoewel hij dat een beetje overdreven
vond, kon het volgens hem geen kwaad.
Met een goed aangemeten orthese van
Orthopedisch Centrum Stel uit Vries ging
het wandelen zo probleemloos dat ik al
snel mijn grenzen kon verleggen.
Vanaf dat moment ben ik niet meer gestopt.
Ik loop elk weekend, je kunt wel zeggen
dat het een soort verslaving voor mij is
geworden. Een gezonde verslaving. Sinds
2002 lukt het me om tochten te lopen die
langer dan 40 km zijn. Ik zit op dit moment
al bijna op 22.000 km in totaal! Geen tocht
is mij te gek. Zo liep ik ondermeer achttien
keer een Kennedymars (80 km), vijf keer
de Elfstedentocht (205 km), zeven keer
de Apeldoornse Vierdaagse en vijf keer de
Nijmeegse. Ook liep ik de Belgische dodenmars
(100 km) en, niet te vergeten, de Z
tot Z tocht te Zeewolde (110 km, te lopen
binnen 24 uur). Mijn pedicure Anita Koops
stuurde tijdens een wandelvierdaagse in
2008 een gelukstelegram voor mij naar
de krant. Dat was hartverwarmend. De
sfeer tijdens deze tochten is zeer goed, er is
kameraadschap onderling. Mijn medewandelaars
zien meer in mij dan alleen maar
een man met een handicap. Kijk altijd naar
wat je wel kunt, dat is mijn motto.
Door Iris den Houting
Onderstaand artikel is afkomstig van het Dagblad van het Noorden van vrijdag 3 augustus 2007.
Door Theo Wortel
Jaap de Jong is klaar voor Belgische dodentocht
Loopwonder Jaap de Jong bij zijn indrukwekkende prijzenkast.
Foto: Dennis Beek
ZUIDLAREN
De 47-jarige Jaap
de Jong uit Zuidlaren is helemaal
klaar voor de dodentocht
in het Belgische Bornem.
De deelnemers aan deze
marathon, ongeveer negenduizend
in getal, proberen in
24 uur 100 kilometer af te leggen.
Loopwonder De Jong vertrouwt
erop dat hij tot de helft
behoort die daarin slaagt.
Jaap de Jong is door een
spierziekte gehandicapt. Ik
kan mijn voorvoet niet optillen.
Ik loop met een spalk die
dat overneemt. Het weerhoudt
hem er niet van om aan
zon beetje elke meerdaagse
wandeltocht in Nederland
mee te doen. Dit jaar heeft hij
er al zon 2000 kilometer opzitten.
Hij liep onder meer de
vierdaagse van Nijmegen,
Apeldoorn en de Elfstedentocht.
Tijdens de tweedaagse van
Amersfoort ontmoette hij vorige
maand de 49-jarige Ineke
van Zuuk uit Bussum. Zij zag
aan zijn manier van lopen dat
hij dezelfde ziekte heeft als
haar schoonvader. De twee
raakten met elkaar in gesprek
en het klikte meteen. Toen De
Jong hoorde dat Van Zuuk de
dodentocht ging lopen om
geld in te zamelen voor het bestrijden
van die spierziekte besloot
hij mee te doen.
Sindsdien deelt hij honderden
kaartjes uit met de oproep
hun tocht op vrijdag 10 augustus
te sponsoren.
De Jong hoopt een voorbeeld
te zijn voor andere gehandicapten.
Zelf spiegelt hij
zich aan de gehandicapte
sporters die meededen aan de
Paralympics in Assen. Last van
blaren heeft hij niet. Ik heb
gelukkig altijd droge voeten.
De Jong heeft inmiddels vier
keer tachtig kilometer gelopen
in zestien uur. Ik heb dus
nog wat tijd over. Hij constateert
dat hij als loopwonder
meer waardering oogst dan in
het gewone leven.
Zijn goed getrainde lichaam
hoeft nauwelijks te herstellen.
Dat komt mooi uit omdat
hij twee dagen na de dodentocht
wil meedoen aan de
vierdaagse van Doetinchem.
Daar had ik me al voor ingeschreven
toen ik besloot de
tocht in Belgi te lopen.
Onderstaand artikel is gepubliceerd in het Nederlands Dagblad van 6 mei 2010
De foto is gemaakt door Franco Gori
Het interview is gemaakt door Martha Aalbers
25.000 km lopen met ortheses
Langeafstandwandelaars kennen hem allemaal:
Jaap de Jong uit Apeldoorn, die duizenden kilometers
per jaar aflegt. Met hulpstukken voor zijn
voeten. Hij valt op door zijn bijzondere manier
van lopen, vaak zonder rustpauzes. Jaap is verslaafd
aan wandelen. Maar hij is ook een man met
een missie: Mijn handicap is mijn visitekaartje.
Wie denkt dat vijftig kilometer lopen in de Nijmeegse
Vierdaagse toch wel het toppunt van een
wandelprestatie moet zijn, kent de wereld van
de langeafstandsloper nog niet. "De Nijmeegse is
druk, commercieel en te makkelijk. Die tocht
gaat helemaal over asfalt. De Apeldoornse Vierdaagse
is een stuk lastiger, omdat je over heide,
zand en onverharde wegen gaat", zegt Jaap de
Jong, die zelf in juli 2007 een Kennedymars, de
Apeldoornse, de Nijmeegse en de Meerslag van
Bolsward liep, samen goed voor 600 kilometer.
"Voor de Nijmeegse neem ik geen week vakantie
meer op", zegt ook Rob de Joode (47) uit Epe.
"Het is echt te druk. Er zijn leukere wandeltochten."
Herma Kienstra (65) uit De Wijk wilde
eveneens na tien keer stoppen met de Nijmeegse
tocht. Nu gaat ze toch maar weer, omdat haar
kleindochter een keertje mee wil doen.
Rob en Herma vieren samen met andere wandelvrienden
de vijftigste verjaardag van Jaap in
een kerkzaal te Ugchelen. Het is begin maart,
maar alle aanwezigen ogen fris en gezond, met
licht gebruinde wangen.
Waardering
"De gewone wereld neemt mij niet altijd serieus.
Als er lichamelijk wat mis is, zal het geestelijk
ook wel niet helemaal in orde zijn, denken
mensen toch al gauw", vertelt Jaap de Jong.
"Zonder de wereld van de wandelaars zou ik een
heel eenzaam leven hebben gehad. Wandelaars
begrijpen mij en waarderen wat ik presteer
ondanks mijn handicap."
Vanaf zijn zestiende heeft Jaap neurogene spieratrofie,
een ziekte die zijn handen vervormde en
waardoor de beweging die de tenen omhoog
moet brengen is aangetast. Zonder enkel-voetortheses
kan Jaap niet lopen. "Zonder dit hulpmiddel
zou ik in een rolstoel zitten. Na een operatie
in 1993 verdween ook de constante pijn die
ik had." Tijdens het feest trekt Jaap een schoen
uit en laat de orthese aan zijn vrienden zien. Het
levert hem een warm applaus op. "Ik heb diep
respect voor hem", zegt Rob de Joode, en Herma
Kienstra beaamt dat: "Jaap is een doorzetter. Ik
leerde hem kennen tijdens de wandel Elfstedentocht.
Hij valt uiteraard op door zijn manier van
lopen. Hij loopt langzamer, maar omdat hij zo
weinig rust, haal je hem telkens in en loop je
weer een stuk met hem op. Als hij binnenkomt
bij de finish, krijgt hij niet zelden applaus."
Kennedymarsen
Jaap heeft dertig jaar gewerkt bij een hoefijzerfabriek
in Groningen en werkt nu met behoud
van WW-uitkering voor postbedrijf Sandd. Hij
hoopt dit weldra in te ruilen voor een vaste
baan. Vr hij serieus met wandelen begon,
reisde hij de hele wereld over, damde hij en deed
hij aan wielrennen, beide op recreatief niveau.
Hij behaalde daarmee vele prijzen.
Nu is wandelen zijn passie. "Het is misschien
wel een karaktertrek van mij om een uitdaging
tot het uiterste aan te gaan", lacht hij. Toch loopt
hij niet elke wandeltocht uit. "Soms willen de
benen wel, maar wil het hoofd niet. Ik begin te
prakkiseren: waarom doe ik dit, waar is het allemaal
goed voor? Dan kom je in een negatieve
spiraal en dan stop ik. Bij 40 kilometer overkomt
me dat niet meer, maar soms nog wel eens bij 80
kilometer."
Die wandelingen van 80 kilometer zijn de Kennedymarsen,
genoemd naar de bekende president
die ooit verklaarde dat Amerikanen zulke
doetjes zijn dat ze geen 50 mijl (80 km) binnen
de 20 uur konden lopen. "De tochten beginnen
s avonds, omdat je twintig uur bezig bent. Ik
hoop begin mei mijn 25e Kennedymars te
lopen." Dat levert dan weer een prachtige
medaille op voor Jaaps prijzenkast, die inmiddels
behoorlijk vol hangt. "Ik ga onderhand richting
de 25.000 km."
Zelfvertrouwen
Wat is er nu zo leuk aan wandelen? "Het is
gezond en goed voor de geest. Tijdens het wandelen
schijnt een stofje vrij te komen in de hersenen
waar je heel gelukkig van wordt, en dat
klopt ook. Ik heb er meer zelfvertrouwen en
innerlijke kracht door gekregen", zegt Jaap.
"Soms heb je een goed gesprek met een ander
die een tijdje met je meeloopt. Ik denk onder het
wandelen aan van alles, en soms heb ik de blik
gewoon op oneindig."
Herma spreekt van het hoofd leeg laten lopen. Je
leert veel mensen kennen, al ken je soms niet
eens hun naam, geeft Rob aan. "Je merkt dat
veel wandelaars iets te verwerken hebben. De
n de dood van een kind, de ander wil iets
lichamelijks overwinnen. De harde kern van langeafstandwandelaars
is n grote familie." Die
familie biedt Jaap zijn feest aan, onder de bezielende
leiding van Gerrie van den Brink, een
vrouw van 53 die jarenlang fanatiek wandelde,
totdat ze door een ongeluk in een rolstoel
terecht kwam. "Ik liep de echte lange afstanden,
zoals de Super Euraudax, een wandeling van 200
km die je in 40 uur moet volbrengen." Vanuit
haar rolstoel is ze nog steeds bezig in de wandelwereld,
nu met organiseren en bestuurswerk.
Die wandelfamilie doet Jaap echt wat. "Altijd
een goede sfeer, die je zelfs niet in de kerk aantreft.
Je kunt het haast omschrijven als een goed
functionerende gemeenschap der heiligen."
Geen dure kleding
Op een wandeltocht neem je zo min mogelijk
mee, zeggen alle wandelaars. Een paar sneden
brood, wat flesjes drinken, een stukje fruit misschien.
Bij de Kennedymarsen wordt er voor
eten gezorgd onderweg, dat is helemaal makkelijk.
Dure kleding hoef je ook niet aan te schaffen.
Een T-shirt, een trainingsjasje en een makkelijke
broek is voldoende. "Van tevoren bepaal
ik of ik een regenpak ga aantrekken. Heb ik die
eenmaal aan, dan kan ik hem door mijn handicap
niet meer uitkrijgen tijdens het wandelen",
zegt Jaap.
Het mooiste stukje Nederland? Dat maakt niet
uit, vindt hij, als de tocht maar afwisselend is.
Dan weer bos, dan weer open landschap. "Een
parcours uitzetten is een kunst. Je merkt zo of
iemand dat met de auto heeft gedaan, of al wandelend.
Een goede parcoursuitzetter kan je echt
de hele tocht door de natuur voeren, zonder saai
asfalt en bebouwde kom. En er moet ook wat te
klagen zijn voor de wandelaar. Tien kilometer
door de blubber hoort er echt bij. Tochten zijn
altijd bepijld, want voor instructies lezen heb je
geen tijd."
Zonder wandelen kan Jaap niet meer. "Dat ik
kan wandelen ondanks mijn spierziekte is niet
mijn verdienste, maar van God. Dat probeer ik
ook uit te stralen, dat ik niet in mijn eigen
kracht loop. Ik wil laten zien dat je ondanks een
handicap veel kunt bereiken. Kijk niet naar wat
niet meer kunt, maar naar wat je nog wel kunt.
En dat kan een grote verrassing zijn. Wie had
ooit kunnen denken dat ik nu al een afstand van
Zuid-Afrika en weer terug heb afgelegd?"
Favoriete websites
van Jaap de Jong
Van 7 op 8 mei aanstaande is
te Hilversum een Kennedymars;
deze tocht wordt voor
de 25e keer gehouden
(www.delat.nl). Het is ook de
25e Kennedymars voor Jaap
(www.lange-afstand-wandelen.
nl).
Naast de Kennedymarsen
heeft hij ook nog een keer de
www.dodentocht.be (100 km)
en de www.ztotz.nl
(110 km) gelopen; deze
twee tochten moet binnen
24 uur volbracht worden.
Rondje Texel (60 km) heeft
Jaap drie keer gelopen
(www.goudenbolletje.nl).
Deze tocht op Texel wordt dit
jaar voor de veertigste keer
gehouden, op 7 augustus.
De www.elfstedenwandeltocht.
nl bestaat ook al heel
lang, maar is niet erg bekend.
Deze vijfdaagse van 205 km
wordt dit jaar voor de 64e
keer gehouden.
Verder adviseert Jaap de Jong
eens te lijken op de sites van
de Wandelsport Organisatie
Nederland KNBLO (www.wandel.
nl), de Nederlandse Wandelsport
Bond (www.nbwwandelen.
nl) en de Super
Euraudax wandeltocht
(www.euraudax.nl).
Onderstaand artikel is op vrijdag 7 januari 2011 geplaatst in De Stentor (www.destentor.nl)
SPIERZIEKTE Jaap de Jong wil met voetorthese dit jaar 30.000 kilometer afleggen
Mijn handicap is mijn visitekaartje
Foto en tekstverslag door Henk van t Veen
APELDOORN In de wandelwereld
komt Jaap de Jong (50) grote waardering
tegen. In het dagelijks leven
was dat niet altijd het geval. In beide
gevallen wordt dat naar zijn
idee veroorzaakt omdat hij zich
met een voetorthese voortbeweegt.
De Jong heeft een erfelijke
spierziekte (neurogene spieratrofie)
waardoor hij geen stap kan zetten
zonder hulpmiddelen.
Desondanks begint De Jong morgen
aan zijn eerste lange-afstandswandeling
van dit jaar. Aan het
eind van 2011 hoopt hij 30.000 kilometer
op de teller te hebben
staan.
Al ruim 28.000 kilometer wandelde
hij sinds 1993 bij elkaar. Het is
allemaal mogelijk door het dragen
van aangepaste schoenen met
orthese, een steunzool met daaraan
verbonden een kunststofkap
die de kuit ondersteunt.
"Kijk, normaal gesproken kan ik
mijn voet niet eens optillen. Met
de orthese gaat het vanzelf. Ik
hoef dat ook niet te verbergen.
Mijn handicap werd mijn visitekaartje."
En dat mag je heel letterlijk
nemen. "Wandelen met een
voet-enkel-orthese staat er op het
visitekaartje dat hij overhandigt.
Het staat op de plek waar een ander
zijn functie of beroep op zo n
kaartje vermeldt.
Nadat hij in 1993 door een voetoperatie
van een stel lastige likdoorns
was verlost, kwam er een ommekeer.
"Ik ging meer lopen, wandelen.
Het k n. Ik stond in mezelf te
juichen. Na een voorzichtige
avondvierdaagse begon hij aan grotere
wandeltochten waaronder natuurlijk
de Apeldoornse Vierdaagse.
Inmiddels gaat hij het hele land
door om zijn kilometers te maken.
Zomer en winter. Zo staat er morgen
al weer een tocht in Drenthe
op het programma.
"Door dat wandelen ben ik sterker
geworden. Je kunt laten zien wat
je kunt. In de wandelwereld kennen
ze me allemaal. Daar zijn
mijn vrienden."
En toch zag zijn leven er dik anderhalf
jaar geleden zo mooi niet uit.
"Nadat ik was vertrokken bij een
fabriek in Zuidlaren, zag ik dat een
bedrijf in Amsterdam chauffeurs
zocht voor koeriersdiensten, Valid
Express. Het bedrijf dat mensen
met een beperking in dienst nam,
opende in april 2009 in Apeldoorn
een vestiging. Ik heb eerst een dag
proef gereden. Niet zomaar ergens,
nee in de drukte, in Amsterdam.
Dat ging heel goed en ik
vond het prachtig. Ze wilden me
hebben en ik zou verhuizen vanuit
Zuidlaren waar ik woonde."
Dat viel tegen toen De Jong, op
zoek naar een benedenwoning ( Ik
kan geen trap lopen ), pas in augustus
een geschikte woonruimte
had gevonden. "Toen ik me meldde,
bleek dat ze al anderhalve
maand eerder uit Apeldoorn waren
vertrokken."
Hij is inmiddels over de teleurstelling
heen. "Maar jammer was het
wel. Ik maakte op mijn wandelkleding
altijd reclame voor ze."
De Jong heeft nu contacten met
de Felua. "Ze kunnen me misschien
wel detacheren bij een ander
Apeldoorns koeriersbedrijf."
En wie weet ligt er binnenkort
een visitekaartje bij de drukkerij:
Jaap de Jong, chauffeur .
Valid Express
Koeriersbedrijf Valid Express dat in
2009 in Apeldoorn een vestiging
opende, heeft zijn pand aan de
Oude Apeldoornseweg niet langer
in gebruik. Wel zijn de twee koeriers
waarmee deze vestiging begon,
nog altijd actief voor de regio
Apeldoorn.
De vestiging was niet meer dan
een koffiekamer waar de twee elkkaar
aan het begin van de werkdag
ontmoetten", zegt directeur Jo
Vonk. Het bedrijf met hoofdvestiging
in Amsterdam wil de tweede
helft van dit jaar het orderpakket
in deze regio gaan uitbreiden.
Struinend door het Noorden
Vierduizend wandelaars lopen
van Drenthe tot aan t Wad;
Jaap de Jong wandelt met spierziekte
80 kilometer
Onderdendam Langzaam druppelen de
deelnemers aan de Tocht om de Noord Onderdendam
binnen. Een parade van kaki,
zonverbrande gezichten en stevige stappers
marcheert richting het dorpshuis. Een man
loopt over Oude Bosch, een toegangsweg
naar het dorp. Hij loopt verkrampt. Zijn bovenlichaam
staat een beetje scheef en het beweegt
stijf mee in het wandelritme. Jaap de
Jong (51) uitApeldoorn heeft een spierziekte.
"Maar ik wandel heel veel. Nog 10.000 kilometer
en dan ben ik de wereld rond."
De oud-inwoner van Zuidlaren heeft er
dus al zo n 30.000 in de benen. Geen geringe
prestatie voor iemand die zonder een orthese,
een lichaamscorrigerend hulpmiddel, niet
eens zijn rechtervoet kan optillen. "Sinds
mijn 15de heb ik neurogene spieratrofie.
Maar ik loop met gemak tochten van 80 of
100 kilometer."
Zijn spierziekte vormt volgens hem geen
belemmering. "Integendeel, ze is mijn visitekaartje.
Door mijn spierziekte krijg ik van
mensen veel waardering, wanneer ik een
wandeling maak. En door die waardering
krijg ik meer zelfvertrouwen."
De Jong wil de aarde rondlopen. "Die heeft
een omtrek van 40.000 kilometer. Ik zit dus al
ver over de helft. En als ik mijn doel heb bereikt,
blijf ik gewoon doorlopen. Wat moet ik
anders doen? Ik denk dat als iedereen zou gaan
wandelen, er een stuk minder mensen naar de
psychiater gaan."
Jacob Wieringa (69) uit Uithuizen is waarschijnlijk
de enige deelnemer die gewapend
met een overhemd, een stropdas en een paraplu
de warme najaarszon trotseert. Zijn broer
Heine (58) draagt het standaarduniform van
de wandelaar: een paar stevige schoenen, een
korte broek en een T-shirt. "Hij is altijd al een
beetje een meneertje geweest", zegt hij met
een hoofdknik naar zijn oudere broer. Die
knikt. "Ik wil er gewoon een beetje netjes uitzien.
En daar is niets mis mee."
De broers lopen de Tocht om de Noord nu
voor de derde keer. "Vorige week deden we
nog mee aan de Abel Tasmantocht", vertelt
Jacob. "En nee, we trainen helemaal nooit.Wij
zijn echte gelegenheidslopers."
De zesde editie van het wandelevenement
is wat hen betreft een daverend succes. "Alleen
bij Schouwerzijl in de buurt was er nogal
wat oponthoud. We werden daar met bootjes
overgezet. We kregen op den duur te horen
dat de wachttijd een uur was. Een hoop
mensen is vervolgens van de route afgeweken."
Een andere deelnemer is Marijke de Noord
uit Emmen. Ze heeft haar naam bepaald
mee. "Ja, ik weet het. De Noord loopt de
Tocht om de Noord. En dan zit ik ook nog bij
wandelclub Het Noorden."
De vierduizend deelnemers aan de zesde
editie van Tocht om de Noord konden kiezen
uit verschillende afstanden. Ongeveer duizend
wandelaars liepen zowel op zaterdag als
zondag 40 kilometer. De finish was zondagavond
in het atriumvan de Hanzehogeschool
in Groningen. Peter Velthuis van Tocht om de
Noord spreekt van een groot succes. "Alleen
bleek dat het nog niet zo makkelijk is een
route door de stad te lopen." Hij houdt het in
gedachten voor volgend jaar. "Dan lopen we
van Lauwerszee tot Dollard tou."
Nog 10.000 kilometer en dan ben ik (Jaap de Jong) de wereld rond.
Een lange
stoet wandelaars
trekt
door het
Groninger
landschap.
Foto: Ida F.
Mulder